Ο «Άτλαντας» θα πρέπει να ξανασχεδιασθεί: ο ένας μετά τον άλλον οι μεγάλοι

ποταμοί του πλανήτη «πεθαίνουν»… αλλάζοντας έτσι τους χάρτες του κόσμου· και

μάλιστα με ρυθμό που δεν έχει προηγούμενο στην Ιστορία! Από τον Νείλο στην

Αφρική μέχρι τον Κίτρινο Ποταμό στην Κίνα, το υδάτινο οικοσύστημα εκπέμπει

SOS.

Το ίδιο σήμα συναγερμού εκπέμπουν σήμερα όμως και ομάδες ευαισθητοποιημένων

πολιτών στις τέσσερις γωνιές της Γης. Ημέρα δράσης για τη διάσωση των ποταμών

η 14η Μαρτίου φέτος συνοδεύεται από έναν θλιβερό απολογισμό: η ροή των 20

μεγαλύτερων ποταμών του πλανήτη παρεμποδίζεται πλέον από μεγάλα φράγματα,

τεράστιες μηχανικές κατασκευές – 45.000 στον αριθμό – που δεσμεύουν σχεδόν το

15% του νερού που άλλοτε κατέληγε στη θάλασσα. Όπως επισημαίνουν ειδικοί

επιστήμονες, σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία, κατά τα τελευταία πενήντα χρόνια

περατωνόταν ανά τον πλανήτη η κατασκευή περίπου δύο μεγάλων φραγμάτων

ημερησίως. Συνολικά, περίπου 250 από τους μεγαλύτερους ποταμούς εντάσσονται

πλέον στον κατάλογο των υδάτινων ζωνών που, λόγω της ανεξέλεγκτης ανθρώπινης

παρέμβασης έχουν περιορισθεί απλώς σε… απομεινάρια – σε σύγκριση με το πώς

ήσαν κάποτε. Αν και εκτείνονται σε μήκος χιλιάδων χιλιομέτρων, η εικόνα τους

έχει τόσο διαταραχθεί που πλέον δεν αποτυπώνονται ορθώς στους χάρτες.

«Τα παλαιά μαθήματα Γεωγραφίας για το πώς προέκυψαν οι ποταμοί, πώς

συγκέντρωσαν νερό από τους παραποτάμους και τελικά πώς κατέληξαν στους

ωκεανούς, ανήκουν πλέον στον χώρο της μυθιστοριογραφίας», επισημαίνει ο Φρεντ

Πιρς, δημοσιογράφος περιβαλλοντικών θεμάτων και συγγραφέας. Στο ίδιο

συμπέρασμα καταλήγουν και οι ειδικοί επιστήμονες του ΟΗΕ. «Πρόκειται για μια

καταστροφή εν εξελίξει», επεσήμανε ο Κλάους Τέπφερ, εκτελεστικός διευθυντής

του Προγράμματος για το Περιβάλλον του ΟΗΕ.

Από την Ασία και Αφρική ώς την Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και τις Ηνωμένες

Πολιτείες, τα σημαντικά υδάτινα οικοσυστήματα του πλανήτη είτε περιορίσθηκαν

σοβαρά ως προς την έκτασή τους είτε μολύνθηκαν σε τέτοιο βαθμό, ώστε η ζημιά

είναι πλέον ανεπανόρθωτη. Το Δέλτα του ποταμού Κολοράντο, για παράδειγμα, ήταν

κάποτε ένας από τους πιο πλούσιους υγροτόπους σε όλη τη Βόρεια Αμερική, με

περίπου 400 διαφορετικά και σπάνια είδη φυτών και ζώων – μεταξύ των οποίων

συμπεριλαμβανόταν και το μικρότερο δελφίνι του κόσμου. Σήμερα η περιοχή

αποτελεί μια… απαγορευμένη έρημο που βυθίζει στη φτώχεια τους τοπικούς

πληθυσμούς. H αιτία είναι προφανής. Ούτε μία σταγόνα του ποταμού δεν έχει

πέσει τα τελευταία χρόνια από το Δέλτα στη θάλασσα.

Προβλήματα

Πιο συγκεκριμένα, έγινε εκτροπή των υδάτων του ποταμού προκειμένου αυτά να

ξεδιψάσουν την Αριζόνα και να αρδεύσουν τα καταπράσινα γήπεδα γκολφ στο Λας

Βέγκας. H ίδια ιστορία όμως έλαβε χώρα και στον μεγάλο ποταμό της Νοτιοδυτικής

Αμερικής, τον Ρίο Γκράντε. Παρόμοια προβλήματα «ταλαιπωρούν» και τον πέμπτο

μεγαλύτερο – σε μήκος – ποταμό του πλανήτη, τον Κίτρινο Ποταμό της Κίνας. H

βασική πηγή του (το Υψίπεδο του Θιβέτ) έχει αποξηρανθεί, με αποτέλεσμα σπανίως

να εκβάλλει πλέον τα ύδατά του στη θάλασσα εδώ και 35 χρόνια. Και ο ποταμός

Ιορδάνης όμως πόρρω απέχει της βιβλικής εικόνας του που τον θέλει «βαθύ και

πλατύ». Τα αρδευτικά έργα των τελευταίων δεκαετιών για την τροφοδοσία του Τελ

Αβίβ και της Ιερουσαλήμ έχουν καταστήσει τον Ιορδάνη εστία μόλυνσης, καθώς

έχει μετατραπεί σε θάλασσα από λύματα.

Τελευταία Νέα