Αναζήτηση
Πρώτα ήρθε η Επανάσταση των Ρόδων. Έπειτα η Πορτοκαλί Επανάσταση. Και τώρα,
η Επανάσταση των Τουλιπών ή άλλως Λεμονί Επανάσταση. Ένας χείμαρρος
δημοκρατίας μοιάζει να σαρώνει τους τελευταίους δεκαοκτώ μήνες τις πρώην
σοβιετικές δημοκρατίες της Κεντρικής Ασίας. Πιο πρόσφατο «θύμα» του, το
Κιργιστάν.
|
|
Σε αυτή την όμορφη αλλά πάμφτωχη χώρα των πέντε εκατομμυρίων ανθρώπων, το
καθεστώς ανατράπηκε εν ριπή οφθαλμού. Μπορεί οι διαδηλώσεις διαμαρτυρίας της
αντιπολίτευσης να είχαν αρχίσει προτού ακόμα πραγματοποιηθεί ο πρώτος γύρος
των κοινοβουλευτικών εκλογών, στις 27 Φεβρουαρίου, για να γιγαντωθούν έπειτα
από τον (νοθευμένο, κατά γενική… καταγγελία) δεύτερο γύρο της 13ης Μαρτίου,
η ημέρα-κλειδί ωστόσο ήταν η Πέμπτη: οι διαδηλωτές κατέλαβαν τα κυβερνητικά
κτίρια και ο επί 15ετία πρόεδρος Ασκάρ Ακάγιεφ τράπηκε σε φυγή. Φέρεται ότι
κατέφυγε μαζί με την οικογένειά του στο Καζαχστάν, αφού πρώτα βρήκε την πόρτα
της Ρωσίας κλειστή, αν και ο Ρώσος πρόεδρος δήλωσε χθες πως δεν θα είχε
«αντίρρηση» να του προσφέρει άσυλο.
H νύχτα που ακολούθησε, της Πέμπτης προς Παρασκευή, δεν δικαιώνει ακριβώς τον
τίτλο της «βελούδινης επανάστασης». Στην πρωτεύουσα της χώρας, το Μπισκέκ,
σημειώθηκαν εκτεταμένες λεηλασίες και βανδαλισμοί, σκοτώθηκαν τουλάχιστον
τρεις άνθρωποι και τραυματίστηκαν δεκάδες. Το χάος, ωστόσο, φάνηκε χθες να
υποχωρεί. Το κοινοβούλιο, το οποίο συγκλήθηκε με τη σύσταση που είχε πριν από
τις πρόσφατες εκλογές, επέλεξε ως μεταβατικό πρόεδρο και πρωθυπουργό τον
55χρονο Κουρμανμπέκ Μπακίεφ, πρώην πρωθυπουργό και νυν ηγέτη του Λαϊκού
Κινήματος του Κιργιστάν, μιας συμμαχίας περίπου δέκα κεντροαριστερών κομμάτων.
Ο Μπακίεφ κάλεσε τους οπαδούς της αντιπολίτευσης να περιφρουρήσουν τον νόμο
και την τάξη και δήλωσε πως θα καταπολεμήσει τη διαφθορά καθώς και τον διχασμό
που υφίσταται μεταξύ Βορρά και Νότου. Δήλωσε επίσης πως εντός τριών μηνών θα
διεξαχθούν στη χώρα προεδρικές εκλογές. Και διαβεβαίωσε τα ανήσυχα ξένα ώτα
πως «η νέα ηγεσία θα σεβαστεί τις διεθνείς της δεσμεύσεις και συμφωνίες», δεν
πρόκειται δηλαδή να αμφισβητήσει την παρουσία ούτε της ρωσικής ούτε της
αμερικανικής βάσης – απέχουν μόλις μερικές εκατοντάδες χιλιόμετρα.
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε χθες έτοιμος να συνεργαστεί με τη νέα ηγεσία. Τόσο
το Κρεμλίνο όσο και η Ουάσιγκτον φοβούνται πως η ανατροπή του Ακάγιεφ, μπορεί
να αποσταθεροποιήσει την περιοχή.
Αγανάκτηση
Γεωργία, Ουκρανία, Κιργιστάν… η θρυαλλίδα ήταν και στις τρεις περιπτώσεις η
ίδια: η εκλογική νοθεία, που έκανε την αγανάκτηση του λαού για την καταπίεση,
τη διαφθορά και τη φτώχεια να εκραγεί. Οι αναλυτές δηλώνουν βέβαιοι πως η
αντιπολίτευση του Κιργιστάν πήρε πολύτιμα μαθήματα από τη Γεωργία και την
Ουκρανία, φροντίζοντας έστω και καθυστερημένα να βάλει στην άκρη τις διαφορές
της και να συσπειρωθεί. Δηλώνουν εξίσου βέβαιοι πως πολύτιμα μαθήματα πήρε και
ο λαός. Όπως λέει ο Αλεξάντρ Ροντέλι, πρόεδρος του Γεωργιανού Ιδρύματος
Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών, «όλοι είδαν στην τηλεόραση πόσο εύκολα έγιναν
όλα». Το κατά πόσο αυτός ο δημοκρατικός χείμαρρος θα συνεχίσει την πορεία του
απομένει να φανεί. H Λευκορωσία, το Τουρκμενιστάν και το Ουζμπεκιστάν – και τα
τρία έχουν λιγότερο ή περισσότερο δικτατορικά καθεστώτα – υποδεικνύονται ως
πιθανοί επόμενοι «στόχοι». Καμία… ελπίδα και για τη Ρωσία; Οι αναλυτές δεν
τολμούν καν να την εκφράσουν, τοποθετώντάς την πάντως μετά το 2008, οπότε και
λήγει η δεύτερη θητεία του Πούτιν.
