Τα κανάλια του Άμστερνταμ. Αυτά έχουν μείνει αναλλοίωτα…

Αν, όπως γράφαμε χθες, η Γερμανία έχει γίνει μια Bananen Republik βουτηγμένη

στα σκάνδαλα, τη διαφθορά και την πρωτοφανή ανεργία, η γειτονική Ολλανδία έχει

μεταμορφωθεί σε χώρα του φανατισμού, του ρατσισμού και της θρησκευτικής

μισαλλοδοξίας. Αν ο Γερμανός κοινωνιολόγος Ούλριχ Μπεκ παρατηρεί ότι η

δημοκρατία, εκτός από το να κάνει τους ανθρώπους πιο ελεύθερους, μπορεί να

τους κάνει και πιο φτωχούς, πιο απαθείς και πιο διεφθαρμένους, ο Ολλανδός

συγγραφέας Λέο ντε Βίντερ διαπιστώνει ότι η ανεκτικότητα μπορεί να υποθάλψει

και να ενθαρρύνει τον φανατισμό. Οι δύο χώρες αφυπνίζονται απότομα βλέποντας

να σπάνε μερικά ταμπού στα οποία στήριξαν για πολλές δεκαετίες την ανάπτυξή

τους. Ίσως να είναι κι αυτό ένα από τα δυσάρεστα παραπροϊόντα της περιβόητης

παγκοσμιοποίησης.

H Ολλανδία ήταν μια κοινωνία ελευθεριακή και αντιρατσιστική, όπου μπορούσαν να

εκφραστούν άνετα οι φεμινίστριες, οι ομοφυλόφιλοι και οποιαδήποτε αιρετική

φωνή. Αυτή η γαλήνη ταράχθηκε από δύο δολοφονίες: ενός επίδοξου πρωθυπουργού,

του Πιμ Φόρτουιν, και ενός εικονοκλάστη σκηνοθέτη, του Τέο βαν Γκογκ. Στο

εξής, οι αιρετικοί κρύβονται. Ο δήμαρχος του Άμστερνταμ Τζομπ Κόεν απειλείται

με θάνατο επειδή αναγνώρισε τον πρώτο γάμο μεταξύ ομοφυλοφίλων. Ο

σοσιαλδημοκράτης δημοτικός σύμβουλος Αχμεντ Αμπουταλέμπ χρειάζεται την

προστασία των μυστικών υπηρεσιών επειδή επέκρινε το φανατικό Ισλάμ. Και η

σομαλικής καταγωγής βουλευτής Αγιαάν Χίρσι Άλι αναγκάστηκε να μετακομίσει για

δύο μήνες στην Αμερική για να γλιτώσει το τομάρι της. Μια από τις πιο

προηγμένες χώρες του πλανήτη, επισημαίνει ο ντε Βίντερ σε συνέντευξή του στο

περιοδικό Λ’Εσπρέσσο, δεν μπορεί να εγγυηθεί τη σωματική ακεραιότητα ούτε των

βουλευτών της. Το συμπέρασμα είναι αβίαστο: η ολλανδική δημοκρατία

αντιμετωπίζει θανάσιμο κίνδυνο. Αλλά οι πολιτικοί και τα μέσα ενημέρωσης

κάνουν πως δεν καταλαβαίνουν. Αναφερόμενος στις πρώτες επιθέσεις Ολλανδών

εναντίον ισλαμικών σχολών, ο πρωθυπουργός Μπαλκενέντε μίλησε για «μη

ολλανδική» συμπεριφορά. Μα, με πατριωτικά στερεότυπα δεν λύνονται τα

προβλήματα που απασχολούν σήμερα τον πλανήτη.

Πριν από λίγες ημέρες άρχισε να προβάλλεται στους ολλανδικούς κινηματογράφους

η τελευταία ταινία του Τέο βαν Γκογκ. Λέγεται «06 05» και περιγράφει την

περιπέτεια ενός φωτογράφου που υπήρξε αυτόπτης μάρτυρας της δολοφονίας του

Φόρτουιν, στις 6 Μαΐου 2002 (εξ ου και ο τίτλος). Ο σκηνοθέτης φαίνεται να

υποστηρίζει ότι η δολοφονία ήταν έργο των ολλανδικών και αμερικανικών μυστικών

υπηρεσιών και σχετίζεται με κάποιο μυστηριώδη τρόπο με τη συμμετοχή της

Ολλανδίας στο πρόγραμμα του μαχητικού αεροσκάφους Joint Strike Fighter. Αλλά

οι αίθουσες είναι άδειες. H καλή εκδοχή είναι ότι ο κόσμος δεν έχει καμιά

όρεξη να παρακολουθήσει άλλη μια θεωρία της συνωμοσίας. H κακή εκδοχή είναι

ότι φοβάται. Το πιθανότερο είναι ότι συμβαίνουν και τα δύο.