Kαταδικασμένοι σε αποκλεισμό

Αποκλεισμένοι από την αγορά εργασίας νιώθουν και αποδεικνύεται πως είναι οι

πολίτες με αναπηρίες. Εξίσου αποκλεισμένοι αποδεικνύονται από τα μέσα μαζικής

μεταφοράς, ενώ στους περισσότερους δεν προσφέρθηκε ποτέ ψυχολογική ή

συμβουλευτική στήριξη από την πολιτεία ή άλλους φορείς.

Στα συμπεράσματα αυτά καταλήγει μεταξύ άλλων πανελλαδική έρευνα που συνθέτει

το προφίλ των ατόμων με κινητικές αναπηρίες στην Ελλάδα.

Σύμφωνα με την έρευνα που πραγματοποιήθηκε από τη VPRC, στο πλαίσιο της

Αναπτυξιακής Σύμπραξης «Πρωτέας», μόνο ένα στα 10 άτομα με αναπηρίες (13,3%)

χρησιμοποιεί συστηματικά τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Λίγο περισσότεροι είναι

αυτοί που τα χρησιμοποιούν αραιά (22,2%), ενώ η συντριπτική τους πλειονότητα,

περίπου 6 στους 10 (62,3%), απαντά ότι δεν τα χρησιμοποιεί ποτέ!

Όπως εξηγεί στα «NEA» η κ. Αθανασία Τζαμουράνη, μέλος του Πανελληνίου Συλλόγου

Παραπληγικών, αιτία είναι τα απροσπέλαστα μέσα μεταφοράς, καθώς και απροθυμία

των οδηγών μερικές φορές να εξυπηρετήσουν τους αναπήρους. «Ελάχιστα είναι τα

λεωφορεία που χρησιμοποιούν τις ράμπες. Τις περισσότερες φορές οι οδηγοί μού

λένε ότι είναι χαλασμένες». H ίδια προσθέτει ότι σπάνια οι οδηγοί ταξί

σταματούν για να πάρουν έναν πολίτη με αναπηρικό καροτσάκι. Και το αποτέλεσμα

είναι τα άτομα με αναπηρίες να επιλέγουν άλλους τρόπους για τις μετακινήσεις

τους ή να μένουν αποκλεισμένοι στο σπίτι…

Οι πολίτες με αναπηρίες διστάζουν όμως και να βγουν στην αγορά εργασίας. Στην

αντίστοιχη ερώτηση περίπου 8 στους 10 (77,8) απαντούν ότι δεν αναζήτησαν

εργασία. «Όσο μεγαλύτερο είναι το πρόβλημα αναπηρίας και αυτοεξυπηρέτησης που

έχει κάποιος τόσο περισσότερο άτολμος είναι στην αναζήτηση εργασίας», λέει ο

κ. Παναγιώτης Τσίγκανος, που εργάζεται ως προγραμματιστής και είναι

παραπληγικός. «Οι περισσότεροι ούτε που διανοούνται να πάρουν την ευθύνη της

ζωής τους στα χέρια τους. Δεν πιστεύουν στις δυνατότητές τους, ενώ και οι

εργοδότες τούς αντιμετωπίζουν αρνητικά».

Ανεπαρκής έως ανύπαρκτη είναι η ψυχολογική στήριξη που προσφέρεται από την

πολιτεία και ιδιωτικούς φορείς στα άτομα με αναπηρίες, όπως δείχνει η έρευνα.

Περίπου 6 στους 10 πολίτες απάντησαν ότι ποτέ και από κανέναν δεν είχαν

ψυχολογική ή συμβουλευτική υποστήριξη.

Από την έρευνα προκύπτει ακόμα ότι ο εκτιμώμενος αριθμός των νοικοκυριών που

έχουν άτομο με κινητική αναπηρία είναι περίπου 349.218. Απ’ αυτούς το 58,7%

είναι άνδρες, ενώ το 33,1% είναι πάνω από 65 ετών.

Τι ζητά η ομοσπονδία τους

«Τα άτομα με κινητικά προβλήματα ζουν στην απομόνωση και στερούνται τις

δυνατότητες επιλογής που έχει ο μέσος πολίτης (μετακίνηση, εργασία, διασκέδαση

κ.ά.) όταν δεν τους παρέχεται το δικαίωμα της προσβασιμότητας» λέει στα «NEA»

ο κ. Γιάννης Βαρδακαστάνης, πρόεδρος της Εθνικής Ομοσπονδίας Ατόμων με Ειδικές

Ανάγκες. Σύμφωνα με την ομοσπονδία:

* Σε δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους απαραιτήτως πρέπει να υπάρχουν οι

ειδικές μπάρες και ειδικά διαμορφωμένα ασανσέρ και τουαλέτες.

* Θα πρέπει να προβλέπεται ο ανάλογος φωτισμός για άτομα με

περιορισμένη όραση ή άλλα προβλήματα, όπως αχρωματοψία, φωτεινή σήμανση για

τους κωφούς και ηχητική για τους τυφλούς.

* Οι ράμπες στα λεωφορεία να συντηρούνται επαρκώς ώστε να λειτουργούν.

* Με την έκδοση αδειών λειτουργίας ιδιωτικών χώρων αναψυχής να

επιβάλλεται η λήψη κατάλληλων μέτρων. Τόσο για τα δημόσιους χώρους όσο και για

τους ιδιωτικούς πρέπει να ισχύουν τα ίδια μέτρα και σταθμά.

* Το άρθρο 28 του N. 2831/2000 που προβλέπει την εφαρμογή των διεθνών

αρχών προσβασιμότητας έχει δύο σοβαρές αδυναμίες που πρέπει να διορθωθούν: Δεν

προβλέπει σοβαρό έλεγχο εφαρμογής από τις αρχές και δεν επιβάλλει πειθαρχικές

και ποινικές κυρώσεις γι’ αυτούς που δεν τις εφαρμόζουν.

* Ο Νόμος 3057/2002 που προβλέπει την καταλληλότητα των υποδομών του

2004 για τα άτομα με αναπηρίες, θα πρέπει να επεκταθεί πέραν των Ολυμπιακών Πόλεων.

ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ

Κακοδιοίκηση και εργοδότες υψώνουν «τείχη» για την εργασία

Θέσεις εργασίας για άτομα με αναπηρίες προκήρυσσε ο ΟΑΕΔ, προχωρούσε σε

τοποθετήσεις, αλλά στη συνέχεια τις… ανακαλούσε γιατί οι συγκεκριμένες

θέσεις είχαν ήδη προκηρυχθεί και καλυφθεί από άλλους μέσα από τις διαδικασίες

του ΑΣΕΠ!

Δεκάδες τέτοιες περιπτώσεις κακοδιοίκησης και ασυνεννοησίας μεταξύ υπηρεσιών

με θύματα τα άτομα με ειδικές ανάγκες αποκαλύπτει το πόρισμα του Συνηγόρου του

Πολίτη για την εφαρμογή του νόμου (2643/1998) που αφορά την απασχόληση ατόμων

με αναπηρίες.

Ενδεικτική είναι η περίπτωση που έφτασε στον Συνήγορο από πολίτες της

Πελοποννήσου. H τοπική πρωτοβάθμια περιφερειακή επιτροπή του ΟΑΕΔ ανακάλεσε

προηγούμενη εσφαλμένη απόφασή της για τοποθέτηση υποψηφίων σε θέσεις οι οποίες

είχαν ήδη προκηρυχθεί και καταληφθεί μέσω του ΑΣΕΠ. Δημιουργήθηκε δηλαδή στα

άτομα με ειδικές ανάγκες η προσδοκία ότι θα προσληφθούν, αλλά τελικά έμειναν

χωρίς δουλειά.

Τα παραπάνω περιστατικά δεν αποτελούν όμως το μοναδικό «τείχος» που υψώνεται

μπροστά από τα άτομα με αναπηρίες στην προσπάθειά τους να ενταχθούν στην αγορά

εργασίας. Ο Συνήγορος διαπίστωσε ότι οι επιχειρήσεις δεν υπέβαλαν, όπως

υποχρεούνταν, δηλώσεις για τα άτομα με ειδικές ανάγκες που απασχολούν και για

τις ειδικότητες που χρειάζονται, σύμφωνα με τον νόμο 2643/1998. Το αποτέλεσμα

ήταν οι υπηρεσίες του ΟΑΕΔ να προχωρήσουν σε προκηρύξεις θέσεων και

τοποθετήσεις, οι οποίες τελικά ακυρώθηκαν από τις δευτεροβάθμιες επιτροπές. Κι

αυτό γιατί οι εργοδότες προσέβαλαν σχεδόν κάθε απόφαση αναγκαστικής

τοποθέτησης.

Το 15σέλιδο πόρισμα συντάχθηκε από τη βοηθό συνήγορο κ. Μαρία Μητροσύλη και

τον ειδικό επιστήμονα κ. Μιλτιάδη Παύλου. Σε διάστημα δύο ετών στον Συνήγορο

έφτασαν 81 αναφορές για θέματα που αφορούσαν την απασχόληση των ατόμων με αναπηρίες.

Τι απαντούν Αττικό Μετρό – ΕΘΕΛ

Επιστολές από την εταιρεία Αττικό Μετρό και την Εταιρεία Θερμικών Λεωφορείων

(ΕΘΕΛ) έλαβαν «TA NEA» για το πρωτοσέλιδο χθεσινό ρεπορτάζ «Ανάπηρα Μετρό,

Σπάτα, λεωφορεία». H Αττικό Μετρό σημειώνει ότι στα τρία χρόνια λειτουργίας

του Μετρό έγιναν προσπάθειες για τη βελτίωση της εξυπηρέτησης των πολιτών με

κινητικά προβλήματα, ενώ η ΕΘΕΛ παρατηρεί ότι διαθέτει για τα οχήματά της

ειδικές ράμπες προσβασιμότητας.

Αναφέρεται μεταξύ άλλων στην επιστολή της Αττικό Μετρό Εταιρείας Λειτουργίας

A.E. (ΑΜΕΛ A.E.):

«Το Αττικό Μετρό κατασκευάστηκε με ειδικές προδιαγραφές ώστε να διασφαλίζεται

η ανεμπόδιστη πρόσβαση των ατόμων με κινητικά προβλήματα στους χώρους του. Από

την πρώτη ημέρα της λειτουργίας του το Αττικό Μετρό θεωρήθηκε και είναι το

πλέον φιλικό μέσο μαζικής μεταφοράς για τα άτομα με κινητικά προβλήματα.

Στα τρία χρόνια λειτουργίας του σε συνεργασία με την Επιτροπή Προσβασιμότητας

του υπουργείου Μεταφορών και Επικοινωνιών έγιναν σημαντικές βελτιώσεις για την

καλύτερη και ανεμπόδιστη εξυπηρέτηση των πολιτών με κινητικά προβλήματα. Στο

πλαίσιο αυτό επεκτάθηκε κατά 6 εκατοστά το δάπεδο των βαγονιών στην πρώτη και

την τελευταία πόρτα κάθε συρμού (πίσω από τις καμπίνες των οδηγών), με

αποτέλεσμα να μειωθεί στα σημεία αυτά η απόσταση μεταξύ συρμού και πλατφόρμας

στα 4 έως 6 εκατοστά. Παράλληλα στις πόρτες αυτών των βαγονιών τοποθετήθηκε

ειδική σήμανση (πικτογράφημα) ώστε να χρησιμοποιούνται αυτές οι πόρτες τόσο

από τα άτομα με κινητικά προβλήματα που χρησιμοποιούν αμαξίδια όσο και από

συνοδούς παιδικών αμαξιδίων. Τέλος, στο εσωτερικό κάθε βαγονιού (επίσης με

ειδική σήμανση) καθορίστηκαν τέσσερις θέσεις (24 σε κάθε συρμό) για την

αποκλειστική χρήση ατόμων που χρειάζονται βοήθεια.

Σε ό,τι αφορά, τέλος, την ανεμπόδιστη πρόσβαση στις ράμπες που οδηγούν στους

ανελκυστήρες και την κατάληψή τους από παρκαρισμένα αυτοκίνητα, μηχανές ή

μικροπωλητές, θα θέλαμε να επισημάνουνε τα εξής: Ο έλεγχος των προσβάσεων

αυτών δεν βρίσκεται (όπως είναι φυσικό) στον χώρο ευθύνης της ΑΜΕΛ, αλλά της

Τροχαίας. Παρά ταύτα, η διοίκηση της ΑΜΕΛ έχει ενημερώσει, με επιστολές, κατ’

επανάληψη, τη διοίκηση της Τροχαίας Αθηνών για το πρόβλημα, ζητώντας να

ληφθούν τα αναγκαία μέτρα ώστε να παραμένουν οι ράμπες ελεύθερες».

H ΕΘΕΛ

Σε ό,τι αφορά το θέμα των λεωφορείων, η ΕΘΕΛ σημειώνει:

«H ΕΘΕΛ διαθέτει 1.841 λεωφορεία, από τα οποία το 56,3% είναι νέας γενιάς, το

35,7% είναι μέσης ηλικίας και μόλις το 8% είναι λεωφορεία παλαιάς γενιάς.

Για την εξυπηρέτηση των ατόμων με ειδικές ανάγκες το 27,75% του στόλου

διαθέτει ειδικές ράμπες προσβασιμότητας και το 92% διαθέτει σύστημα

επιγονάτισης. Ο αριθμός τους κρίνεται ως απολύτως επαρκής και σύμφωνος με τα

διεθνή δεδομένα.

Προβλήματα λειτουργίας ασφαλώς και παρουσιάζονται, με μία μάλιστα αυξημένη

συχνότητα κατά τη διάρκεια του χειμώνα, λόγω της ευαισθησίας που έχουν με την

επαφή τους με νερά και λάσπες.

Το κόστος συντήρησής τους είναι πολύ υψηλό, που οφείλεται κυρίως στο υψηλό

κόστος αγοράς των ανταλλακτικών, στις χρονοβόρες διαδικασίες προμήθειάς τους

καθώς και στις αυξημένες εργατοώρες επισκευής που απαιτούν. Παράγοντες που

είναι αλήθεια ότι επιδεινώνουν το πρόβλημα.

H προσπάθεια αποκατάστασης των βλαβών και της προληπτικής συντήρησής τους

είναι συνεχής. Να σημειωθεί όμως ότι σε κάθε περίπτωση βλάβης το σύστημα

επιγονάτισης των λεωφορείων με τη συνεπικουρία του οδηγού μπορεί προσωρινά να

επιλύει το πρόβλημα. Και αυτό όμως δυστυχώς δεν είναι πάντα κατορθωτό, λόγω

των I.X. αυτοκινήτων που παρανόμως παρκάρουν στις στάσεις και στις αφετηρίες

των λεωφορείων».