Βουτιά στις τιμές των κατοικιών στην Ελλάδα καθώς και σε άλλες ευρωπαϊκές

χώρες φοβάται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή λόγω των μεγάλων αυξήσεων που σημειώθηκαν

τα τελευταία χρόνια στην αγορά ακινήτων αλλά και εξαιτίας μιας πιθανής αύξησης

των επιτοκίων που θα οδηγήσει σε μείωση του δανεισμού και της ζήτησης για σπίτια.

Στην έκθεσή της για την ελληνική οικονομία η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εμμέσως πλην

σαφώς εκφράζει φόβους για την ύπαρξη φούσκας στην αγορά ακινήτων στην Ελλάδα,

αφού την κατατάσσει μαζί με την Ιρλανδία και την Ισπανία στις χώρες που

σημειώθηκαν διψήφια νούμερα αυξήσεων στις τιμές κατά το 2002 με επακόλουθη

αύξηση των στεγαστικών δανείων.

Οι αυξήσεις από το ’97

Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος οι τιμές των

κατοικιών αυξήθηκαν κατά μέσο όρο 12,5% το 1997, κατά 15,5% το 1998, 12,2% το

1999, 15,1% το 2000, 17,6% το 2001 και 16,2% το 2002. Σε ό,τι αφορά τα δύο

πρώτα τρίμηνα του 2003, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφέρει ότι στην Ελλάδα οι τιμές

αυξάνονταν περισσότερο από 7% σε σχέση με πέρυσι, όπως επίσης και στην

Ολλανδία, την Ισπανία και την Ιρλανδία. Μάλιστα επισημαίνει ότι η πτώση των

τιμών στην Ολλανδία και στην Ιρλανδία έχει ήδη ξεκινήσει.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι φαινόμενα στασιμότητας ή και πτώσης των τιμών των

κατοικιών παρατηρούνται και στην Ελλάδα όπως επισημαίνουν και οι τελευταίες

μελέτες των Deutsche Bank, Kapa Research (που δημοσιεύονται σήμερα στο

περιοδικό AKINHTA, που κυκλοφορεί μαζί με «ΤΑ ΝΕΑ»).

Διαφορετικές εκτιμήσεις

H Κομισιόν στην έκθεσή της επισημαίνει τον κίνδυνο να σημειωθεί βουτιά στις

τιμές των κατοικιών σε χώρες-μέλη όπου υπήρξαν μεγάλες αυξήσεις τα τελευταία

χρόνια και προειδοποιεί ότι κάτι τέτοιο θα έχει ευρύτερες επιπτώσεις στην

ευρωπαϊκή οικονομία και θα καθυστερήσει την αναμενόμενη ανάκαμψη.

Την ίδια ώρα ωστόσο υπάρχουν διαφορετικές εκτιμήσεις σε σχέση με τις

προοπτικές της ελληνικής κτηματαγοράς αφού στις μελέτες των Deutsche Bank,

Kapa Research προβλέπεται ότι το 2005 θα υπάρξει σταθεροποίηση των πτωτικών

τάσεων στις τιμές των ακινήτων και ότι θα ξεκινήσει ο ανοδικός κύκλος.

Υψηλός δανεισμός

Στην έκθεση επισημαίνεται επίσης ότι μία σημαντική αύξηση των επιτοκίων μπορεί

να οδηγήσει σε ραγδαία μείωση των τιμών των ακινήτων και να λειτουργήσει σαν

φρένο για την ιδιωτική κατανάλωση.

Σε μια τέτοια περίπτωση οι θετικές επιπτώσεις που είχε μέχρι σήμερα στην

ιδιωτική κατανάλωση η αύξηση των τιμών των κατοικιών (καθώς έκανε τα

νοικοκυριά να νιώθουν πιο πλούσια και άρα να δανείζονται περισσότερο για την

κάλυψη άλλων καταναλωτικών αναγκών τους) θα πάψουν να υφίστανται. Στην ουσία

προειδοποιεί για κάμψη της ζήτησης για κατανάλωση που θα φρενάρει την

οικονομική ανάπτυξη με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα εισοδήματα και τη

δυνατότητα των νοικοκυριών να εξυπηρετήσουν τα χρέη που έχουν στις τράπεζες.

Μεγαλύτερες επιπτώσεις από το ξεφούσκωμα των μετοχών

Έρευνες, όπως η τελευταία έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου,

έδειξαν ότι οι επιπτώσεις από ένα «ξεφούσκωμα» της αγοράς ακινήτων θα είναι

μεγαλύτερες από εκείνες της φούσκας των μετοχών. Στο παρελθόν, είχε

παρατηρηθεί ότι οι απώλειες στο ΑΕΠ πλουσίων χωρών έπειτα από μια μεγάλη

υποχώρηση στις τιμές των ακινήτων είχαν φτάσει στο 8%, ενώ έπειτα από μια

βουτιά στις τιμές των μετοχών στο 4%. Οι βασικοί λόγοι που μια βουτιά στις

τιμές των ακινήτων μπορεί να προκαλέσει μεγαλύτερη βλάβη στα νοικοκυριά απ’

ό,τι μια βουτιά στις τιμές των μετοχών είναι, σύμφωνα με τους εδικούς, τρεις:

1. Επειδή οι τιμές των ακινήτων έχουν μεγαλύτερες επιπτώσεις στην

καταναλωτική συμπεριφορά, αφού πολύ περισσότεροι καταναλωτές έχουν δικό τους

σπίτι σε σχέση με όσους κατέχουν μετοχές.

2. Διότι πολύ περισσότεροι δανείζονται για να αγοράσουν σπίτι σε σχέση

με όσους δανείζονται για να αγοράσουν μετοχές.

3. Επειδή μια υποχώρηση στις τιμές των ακινήτων θα αφήσει πολλά

νοικοκυριά με σπίτια αξίας μικρότερης από τα δάνεια που έχουν πάρει για να τα

αποκτήσουν, γεγονός που θα φέρει σε δύσκολη θέση τις τράπεζες, οι οποίες θα

βρεθούν φορτωμένες με σπίτια πολύ χαμηλής αξίας.

ΙΛΙΓΓΟΣ: 30 ΤΡΙΣ. ΔΟΛΑΡΙΑ!

Πόσο αξίζουν όλες οι κατοικίες στον κόσμο;

Η αγορά των ακινήτων είναι σήμερα η μεγαλύτερη «επιχείρηση» στον κόσμο.

Ο συνολικός τζίρος που αντιστοιχεί στην κατασκευή, αγορά, πώληση και ενοικίαση

ακινήτων παγκοσμίως, αντιπροσωπεύει σχεδόν το 15% του συνολικού Ακαθάριστου

Εγχωρίου Προϊόντος των πλουσιοτέρων χωρών. Επίσης, οι επενδυτές έχουν

πολλαπλάσια χρήματα τοποθετημένα σε ακίνητα απ’ ό,τι σε μετοχές και ομόλογα.

Με βάση στοιχεία του Δεκεμβρίου 2002, η αξία των κατοικιών στο σύνολο των

αναπτυγμένων οικονομιών αντιστοιχούσε σε 30 τρισεκατομμύρια δολάρια, έναντι 20

τρισ. δολαρίων των μετοχών και των κρατικών ομολόγων και 15 τρισ. δολαρίων των

εταιρικών ομολόγων. Για τους περισσότερους από τους Ευρωπαίους και Αυστραλούς,

η αξία των κατοικιών τους αντιπροσωπεύει το 40% – 60% ως ποσοστό επί του

συνολικού τους πλούτου και το 30% για τους Αμερικανούς.

Σωσίβιο για τις οικονομίες την τελευταία 10ετία

Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του περιοδικού «Economist» κατά την

τελευταία δεκαετία, η αγορά ακινήτων αναδείχθηκε σε πραγματικό σωσίβιο για τις

οικονομίες. H επίδραση αυτή μάλιστα ήταν πιο σημαντική για αυτές στις οποίες

οι τιμές κατοικίας γνώρισαν τις μεγαλύτερες αυξήσεις. Οι μεταβολές στην αξία

των ακινήτων επέδρασαν καταλυτικά στη δαπάνη των νοικοκυριών καθώς, νιώθοντας

πιο πλούσια, αύξησαν τις δαπάνες τους, στον βαθμό που τους επέτρεψε να

δανειστούν με εχέγγυο την υψηλή αξία της ακίνητης περιουσίας τους. Έτσι,

αυξήθηκαν οι αγορές αυτοκινήτων και πολυτελών αγαθών ή δαπανήθηκαν περισσότερα

χρήματα για διακοπές.

Τελευταία Νέα