«Έρχεται… σεισμοθύελλα!»

Ο σεισμός της Κωνσταντινούπολης βρίσκεται πλέον προ των πυλών. Οι

επιστήμονες τον θεωρούν αναπόφευκτο. Δίνουν πια περίπου ημερομηνία. Ο γεωλόγος

καθηγητής στο Πολυτεχνείο της Κωνσταντινούπολης Τζελάλ Σένγκιορ υποστηρίζει

ότι ο σεισμός της Πρωτομαγιάς στην Μπίνγκιολ έχει επηρεάσει το ρήγμα της

Βόρειας Ανατολίας που περνάει μέσα από τη Θάλασσα του Μαρμαρά.

Ο καθηγητής Σένγκιορ είναι μέλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Επιστημών και ο

πρώτος Τούρκος που είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας. Για το μέχρι τώρα

έργο του τού έχει απονεμηθεί βραβείο από τον Γεωλογικό Σύλλογο του Λονδίνου.

Σε συνέντευξη που έδωσε στη δημοσιογράφο Νεσέ Ντουζέλ (εφημερίδα «Ραντικάλ»,

12/5), μιλάει για τη «σεισμοθύελλα», τη νέα θεωρία αλληλοεπηρεασμού των

σεισμών. Δεν ήταν ο σεισμός του Μαρμαρά στις 17 Αυγούστου 1999 που είχε

πυροδοτήσει τους σεισμούς της Αθήνας; Η Νεσέ μού έδωσε το τηλέφωνό του.

Το ρήγμα της Βόρειας Ανατολίας είναι κυκλικό-περιοδικό ρήγμα, λέει ο Σενγκιόρ,

επαναδραστηριοποιήθηκε το 1939 με τον σεισμό του Ερζιντζάν και προχωρεί από τα

ανατολικά προς τα δυτικά σαν κάμπια. Προκάλεσε τους σεισμούς του 1942, 1944,

1947, 1957 και του 1999. Όλοι αυτοί οι σεισμοί έχουν τώρα συγκεντρώσει στο

ρήγμα ενέργεια που μπορεί να προκαλέσει σεισμό 7,5 Ρίχτερ. Η ενέργεια αυτή

πρέπει να ξεσπάσει.

Δεν μπορούμε, δηλαδή, να περιμένουμε σεισμό μικρότερο των 7,5 Ρίχτερ στην

Κωνσταντινούπολη; «Αν γίνει μικρότερος των 7,5, τότε θα πρέπει να γίνουν

περισσότεροι», λέει ο Τζελάλ Σένγκιορ, «το ρήγμα στη θάλασσα του Μαρμαρά

μπορεί να σπάσει δημιουργώντας 30-40 σεισμούς των 6,5 Ρίχτερ, αυτό όμως δεν θα

ήταν σύμφωνο με τη «συμπεριφορά» του ρήγματος της Βόρειας Ανατολίας, το οποίο

δημιουργεί σεισμούς της τάξεως των 7 Ρίχτερ ή μεγαλύτερους κάθε 250 χρόνια. Η

Κωνσταντινούπολη έζησε έναν μεγάλο σεισμό πριν από 237 χρόνια, το 1766».

Ο σεισμός της Πόλης θα είναι της τάξεως των 7,6 Ρίχτερ κατά το μέγιστο,

σύμφωνα και με τις υποθαλάσσιες έρευνες που έχουν γίνει. Ποια είναι η διαφορά

ανάμεσα σε έναν σεισμό 7 και έναν σεισμό 7,6 Ρίχτερ; «Είναι πολύ μεγάλη», λέει

ο Σένγκιορ, «η κλίμακα είναι λογαριθμική: ένας σεισμός 7 Ρίχτερ είναι 36 φορές

μεγαλύτερος από έναν σεισμό των 6 Ρίχτερ».

Τρομακτικές συνέπειες

Πώς θα επηρεάσει την Κωνσταντινούπολη ένας σεισμός 7,6 Ρίχτερ; «Πολύ άσχημα. Ο

σεισμολόγος καθηγητής Μουσταφά Ερντίκ έχει υπολογίσει ότι θα έχουμε περίπου

εκατό χιλιάδες νεκρούς, θα ισοπεδωθεί το 5% των κτιρίων, τρεις έως πέντε

χιλιάδες κτίρια».

Λέτε ότι ο σεισμός τής Μπίνγκιολ (1/5) θα επισπεύσει τον σεισμό της Πόλης,

Πως; «Μέχρι σήμερα υπήρχε η θεωρία περί του ότι οι σεισμοί σε διαφορετικά

ρήγματα δεν επηρεάζουν ο ένας τον άλλο. Η θεωρία αυτή έχει καταρρεύσει. Τώρα,

έχει αναπτυχθεί μία νέα έννοια: η «σεισμοθύελλα». Γνωρίζουμε, λόγου χάριν, ότι

ο σεισμός του Μαρμαρά (1999) προκάλεσε τους σεισμούς στην Ελλάδα. Το 360 μ.Χ.

είχε γίνει ένας πολύ μεγάλος σεισμός στην Κρήτη, οι «απόηχοί» του είχαν

επηρεάσει το Ισραήλ, τη Σικελία, τη Βόρεια Αφρική και την Κωνσταντινούπολη.

Γεωφυσικοί και ιστορικοί σκέφθηκαν ότι δεν είναι δυνατόν να υπάρχει σεισμός με

τέτοια «αντήχηση», ερεύνησαν το ζήτημα σε βάθος και είδαν ότι περίπου δέκα

σεισμοί είχαν χωρέσει μέσα σε λίγα χρόνια, είχαν ξεκινήσει από την Κρήτη και

«περιφερθεί» στη Μεσόγειο. Μια τέλεια θύελλα σεισμών, δηλαδή».

Ο σεισμός του Μαρμαρά είχε προκαλέσει τους σεισμούς στην Ελλάδα, εννοείτε ότι

ο σεισμός της Μπίνγκιολ έχει τώρα πυροδοτήσει τον σεισμό της Πόλης και ούτω

καθ’ εξής; «Ο σεισμός της Μπίνγκιολ (6,4) ήταν μεσαίας ισχύος. Η Τουρκία

βρίσκεται σε ένα σύστημα: ολισθαίνει προς τη Δύση κατά μήκος των ρηγμάτων της

Βόρειας και Ανατολικής Ανατολίας. Σαν το κουκούτσι λεμονιού ανάμεσα σε δύο

δάχτυλα ξεπετιέται προς τη Δύση, διολισθαίνει προς την Ελλάδα. Η Ελλάδα την

εμποδίζει, με αποτέλεσμα να «συντρίβεται» το Αιγαίο. Σεισμοί, όπως αυτοί της

Μπίνγκιολ, επηρεάζουν αυτό το σύστημα, ο ένας σεισμός πυροδοτεί τον άλλο.

Λέμε, λοιπόν, ότι ο σεισμός της Μπίνγκιολ έχει επηρεάσει τον σεισμό της

Κωνσταντινούπολης, δεν τον έχει όμως πυροδοτήσει. Πυροδότηση σημαίνει

«απευθείας κινητοποίηση» του μηχανισμού ενός σεισμού. Επηρεασμός σημαίνει

«επιπλέον φόρτιση». Το σύστημα, όπως βλέπετε, λειτουργεί. Ο σεισμός λέει

«έρχομαι»».

Πότε; «Δεν νομίζω ότι θα περιμένει τριάντα χρόνια», λέει ο καθηγητής Σένγκιορ.

Η απόσταση ανάμεσα στους σεισμούς του 1754 και του 1766 ήταν δώδεκα χρόνια. Θα

έλεγα, να προσθέσουμε δώδεκα χρόνια στον σεισμό του 1999».