Στην καθιέρωση τοξικολογικών τεστ στο στράτευμα για τον εντοπισμό χρηστών

ναρκωτικών ουσιών μεταξύ των ενστόλων προχωρά το υπουργείο Άμυνας με Προεδρικό

Διάταγμα που προωθείται άμεσα για υπογραφή.

Οι τοξικολογικές εξετάσεις θα είναι υποχρεωτικές για όλους τους μόνιμους

(αξιωματικούς, υπαξιωματικούς και επαγγελματίες οπλίτες), που ήδη αποτελούν

ένα πολύ σημαντικό τμήμα του στρατεύματος με τάση ανόδου. Όσον αφορά τους

στρατευμένους, υποχρεωτικές θα είναι οι εξετάσεις για όσους προορίζονται για

«ευαίσθητες» ειδικότητες και μονάδες, ενώ για τους υπολοίπους, χωρίς να έχει

οριστικοποιηθεί ακόμα αν θα είναι υποχρεωτικές ή όχι, τουλάχιστον θα υπάρξουν

ειδικές ρυθμίσεις. Κι αυτό για να μην υπάρξει σύγκρουση με τις διατάξεις περί

προσωπικών δεδομένων, απορρήτου, κ.λπ., πτυχή που ήδη απασχολεί την ηγεσία και

τους ειδικούς του υπουργείου Άμυνας, λόγω των αναμενόμενων αντιδράσεων. Η

καθιέρωση των εξετάσεων αυτών και στον Ελληνικό Στρατό είναι ένα από τα επτά

μέτρα που ανακοίνωσε χθες ο υπουργός Άμυνας κ. Γιάννος Παπαντωνίου κατά την

υπογραφή μνημονίου συνεργασίας με τον ΟΚΑΝΑ για την αντιμετώπιση των

ναρκωτικών στο στράτευμα, που έχουν πάρει ανησυχητικές διαστάσεις. Από την

πλευρά του υπουργείου Υγείας, το Μνημόνιο υπέγραψε η αρμόδια υφυπουργός κ.

Ελπίδα Τσουρή και η πρόεδρος του ΟΚΑΝΑ κ. Α. Κοκκέβη.

Τα μέτρα αυτά είναι:

1. Η αποτροπή διακίνησης ναρκωτικών εντός του

στρατεύματος με ενίσχυση και εκπαίδευση του προσωπικού ασφαλείας, επέκταση της

χρησιμοποίησης σκύλων – ανιχνευτών, σε συνεργασία με την ΕΛ.ΑΣ.

2. Η θέσπιση κανονιστικών ρυθμίσεων για την κατ’

εξαίρεσιν μετάθεση πλησίον του τόπου κατοικίας των όσων έχουν παρακολουθήσει

πρόγραμμα απεξάρτησης. Παράλληλα, καθοδήγηση των χρηστών που εντοπίζονται σε

εγκεκριμένα θεραπευτικά προγράμματα του ΟΚΑΝΑ και αναβάθμιση της συνεργασίας

με τα Κέντρα Πρόληψης.

3. Εμπλουτισμός των σπουδών στις παραγωγικές Σχολές

(Ευελπίδων κ.λπ.) με ειδικά μαθήματα χειρισμού ατόμων με διαταραγμένη

προσωπικότητα.

4. Η άμεση πρόσληψη ικανού αριθμού ψυχολόγων και

κοινωνιολόγων για παροχή βοήθειας σε όσους κινδυνεύουν.

5. Η απρόσκοπτη και χωρίς πλέον άδεια των διοικητών

των στρατοπέδων παρέμβαση ειδικών επιστημόνων του ΟΚΑΝΑ σε περιστατικά χρήσης

ναρκωτικών σε μονάδες.

6. Η συνεχής ευαισθητοποίηση με ομιλίες, διαλέξεις

και έντυπο υλικό σε βάθος χρόνου. Και τέλος,

7. Ο εντοπισμός χρηστών με τις τοξικολογικές

εξετάσεις που προαναφέραμε.

Σε τακτά διαστήματα

Οι τοξικολογικές εξετάσεις θα γίνονται σε τακτά χρονικά

διαστήματα όσον αφορά τα μόνιμα στελέχη, ενώ για τους στρατευμένους – σε όποια

κλίμακα και μορφή τελικά εφαρμοστούν – θα γίνονται στη διαδικασία της

κατάταξης. Αρμόδια πηγή του υπουργείου Άμυνας, που παρέσχε τις σχετικές

εξηγήσεις, ανέφερε ότι οι εξετάσεις θα επαναλαμβάνονται όταν υπάρχουν στοιχεία

ή ενδείξεις για χρήση ναρκωτικών.

Το βασικό επιχείρημα της ηγεσίας του «Πενταγώνου», πέραν

του στόχου του περιορισμού της εξάπλωσης των ναρκωτικών στο στράτευμα, είναι η

φύση της απασχόλησης – ο χειρισμός δηλαδή ευαίσθητων οπλικών συστημάτων,

πληροφοριών κ.λπ., που απαιτούν απόλυτη πνευματική διαύγεια, ακρίβεια,

ετοιμότητα και ψυχραιμία.

Πρέπει να σημειωθεί ωστόσο ότι και στο παρελθόν, προ

10ετίας περίπου, είχε επιχειρηθεί ξανά να εφαρμοστεί παρόμοιο μέτρο, πλην όμως

είχαν υπάρξει έντονες αντιδράσεις. Αυτές είχε υπόψη του προφανώς ο υπουργός κ.

Γ. Παπαντωνίου, ο οποίος όχι μόνο χρησιμοποίησε τα τρομακτικά στοιχεία χρήσης

ναρκωτικών, αλλά επικαλέστηκε τόσο τη διεθνή (επιτυχή) εμπειρία, αλλά και τη

σχετική πρόβλεψη που υπάρχει στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις εξαρτησιογόνες

ουσίες και τις υποχρεώσεις που αυτό δημιουργεί. Όπως είπε, οι νέες μέθοδοι

εντοπισμού χρηστών θα εφαρμοσθούν «για να έχουμε καλύτερη εικόνα του

προβλήματος». Και πρόσθεσε ότι η ευρωπαϊκή εμπειρία δείχνει πως αν το

φαινόμενο των ναρκωτικών δεν ελεγχθεί από τα πρώτα στάδια, μπορεί να πάρει

επικίνδυνες διαστάσεις.

Ο κ. Γ. Παπαντωνίου ανέφερε ότι δεν θα υπάρξει

ελαστικοποίηση των κριτηρίων με τα οποία κάποιος απαλλάσσεται ή παίρνει

αναβολή στράτευσης για ναρκωτικά.

Πώς γίνεται η ανίχνευση

Με εξέταση ούρων, με την οποία μπορεί να διαπιστωθεί η λήψη ναρκωτικών ουσιών

που έχει γίνει έως και μία εβδομάδα πριν, γίνεται συνήθως η ανίχνευση των

εξαρτησιογόνων ουσιών στον ανθρώπινο οργανισμό.

«Με την εξέταση αυτή μπορεί να ανιχνευθούν όλες οι “ναρκωτικές” ουσίες στον

οργανισμό, όταν έχει γίνει χρήση τους μέσα σε ένα συγκεκριμένο προηγούμενο

χρονικό διάστημα (από τρεις ημέρες έως μία εβδομάδα)», λέει η πρόεδρος του

Οργανισμού Καταπολέμησης Ναρκωτικών, αναπληρώτρια καθηγήτρια Ψυχιατρικής του

Πανεπιστημίου Αθηνών, κυρία Άννα Κοκκέβη. «Στα προγράμματα του ΟΚΑΝΑ κάνουμε

αυτή την εξέταση στους χρήστες μία φορά την εβδομάδα, χωρίς να ξέρουν όμως

πότε θα γίνει. Οι εξετάσεις αυτές είναι αρκετά αξιόπιστες, αλλά περιέχουν και

ένα μικρό ποσοστό λάθους – έχουν δηλαδή κάποιες πιθανότητες να δώσουν ψευδώς

θετικά ή ψευδώς αρνητικά αποτελέσματα».

Η καθηγήτρια Φαρμακολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και πρώην υφυπουργός Υγείας

κυρία Χριστίνα Σπυράκη εξηγεί: «Κατά την εξέταση αυτή ανιχνεύονται οι

μεταβολίτες των ουσιών στα ούρα. Το χρονικό διάστημα που ελέγχει η εξέταση

εξαρτάται από τη ναρκωτική ουσία και το πόσο γρήγορα μεταβολίζεται αυτή μέσα

στον οργανισμό (η κοκαΐνη, για παράδειγμα, μεταβολίζεται πολύ γρήγορα, η

μορφίνη και η ηρωίνη πιο αργά και τα βαρβιτουρικά ακόμα πιο αργά). Εξαρτάται

επίσης από το πόσο συχνά κάνει χρήση ουσιών το συγκεκριμένο άτομο και σε τι

ποσότητες. Η ανίχνευση μπορεί να γίνει και με εξέταση αίματος, αλλά είναι πιο

δύσκολη, πιο επώδυνη και πιο δαπαναρή. Επιπλέον, δεν είναι σκόπιμο να γίνονται

ενέσεις σε άτομα που κάνουν χρήση ναρκωτικών. Αυτά ισχύουν για τους χρήστες εν

ζωή. Σε άτομα που έχουν πεθάνει πιθανώς από χρήση ναρκωτικών, γίνεται

τοξικολογική ανίχνευση των ουσιών στο ήπαρ».

Ελάφρυνση ποινών για χρήστες

Ενδιαφέρουσα ήταν η αναφορά της υφυπουργού Υγείας κ. Ελπίδας Τσουρή για τις

ποινές. «Ως υπουργείο Υγείας, σε συνεργασία με το υπουργείο Δικαιοσύνης

εξετάζουμε τη δυνατότητα να οδηγηθούμε σε ένα σύστημα ελάφρυνσης των ποινών

των χρηστών, ανεξάρτητα από την ουσία την οποία χρησιμοποιεί ο χρήστης», είπε.

«Δεν μπορούμε», πρόσθεσε, «να θεωρούμε τον χρήστη χασίς ως ασθενή, ενώ τον

χρήστη ηρωίνης να μην τον θεωρούμε ασθενή και να τον τιμωρούμε ποινικά».

Από την πλευρά της, η πρόεδρος του ΟΚΑΝΑ κ. Άννα Κοκκέβη τόνισε ότι πρέπει να

διευρυνθούν οι θέσεις θεραπείας ώστε να μειωθούν οι λίστες αναμονής.