Μακρές οι λίστες μεταμοσχεύσεων

Χιλιάδες είναι οι ασθενείς που περιμένουν για μεταμόσχευση οργάνων στη χώρα

μας. Όπως ανέφερε στα «ΝΕΑ» ο κ. Ιωάννης Παπαδημητρίου, καθηγητής Χειρουργικής

στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Μεταμοσχεύσεων,

«υπολογίζεται περίπου ότι 25 άνθρωποι ανά εκατομμύριο πληθυσμού χάνουν κάθε

χρόνο τη ζωή τους, καθώς δεν βρίσκεται το κατάλληλο μόσχευμα».

Ο παραπάνω αριθμός αναφέρεται κυρίως σε ασθενείς που έχουν ανάγκη από

μεταμόσχευση καρδιάς, ήπατος και πνευμόνων. Σαράντα άνθρωποι περιμένουν σήμερα

να βρεθεί ένα μόσχευμα.

Το ρεκόρ αναμονής σημειώνεται στους νεφροπαθείς. Η επίσημη λίστα αναμονής

φτάνει σήμερα τους 1.160 ανθρώπους. Σύμφωνα, όμως, με στοιχεία της Πανελλήνιας

Ομοσπονδίας Νεφροπαθών, οι νεφροπαθείς που μπορούν αυτή τη στιγμή να δεχθούν

μόσχευμα είναι περίπου 2.000.

Ο χρόνος αναμονής μπορεί να ξεπεράσει και τα δέκα χρόνια. «Πολλοί νεφροπαθείς

υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση για περισσότερο από 15 χρόνια και ακόμα περιμένουν

το μόσχευμα», αναφέρει ο δρ Αντώνης Λαγγουράνης, παθολόγος – νεφρολόγος και

διευθυντής της Μονάδας Τεχνητού Νεφρού του Γενικού Νοσοκομείου Αλεξάνδρα.

Πάντως, σύμφωνα με τον κ. Λαγγουράνη, «το σύστημα της μοριοδότησης που

εφαρμόζεται για την εγγραφή των ασθενών και την κατανομή των νεφρικών

μοσχευμάτων συμβάλλει στη διάλυση της όποιας διάχυτης καχυποψίας που

σχετίζεται με πιθανή άδικη διάθεση των μοσχευμάτων».

Εμπόδιο στη μεταμοσχευτική διαδικασία είναι και το γεγονός ότι συχνά οι

ασθενείς που καλούνται για μεταμόσχευση νεφρού δεν είναι πλέον κατάλληλοι. «Ο

προμεταμοσχευτικός έλεγχος σε αρκετές περιπτώσεις δεν επαναλαμβάνεται τακτικά.

Όταν πλέον βρεθεί το μόσχευμα, ο ασθενής είναι δυνατό να μην μπορεί να το

δεχτεί για διάφορους ιατρικούς λόγους», λέει ο κ. Λαγγουράνης.

Το κόστος

Αρκετά φαίνεται ότι είναι τα προβλήματα που δημιουργούν οι διαφορές που

παρουσιάζονται ανάμεσα στο πραγματικό κόστος μιας μεταμόσχευσης και στα ποσά

με τα οποία κοστολογείται από την πολιτεία. Το πραγματικό κόστος είναι συχνά

πολλαπλάσιο και το έλλειμμα βαρύνει τα νοσοκομεία.

Τα πρώτα αποτελέσματα έρευνας από το Νεφρολογικό Κέντρο του Πανεπιστημιακού

Νοσοκομείου Πατρών δείχνουν ότι η μεταμόσχευση νεφρού και η παρακολούθηση του

ασθενούς τον πρώτο χρόνο στοιχίζουν περίπου 10 εκατομμύρια δραχμές, ενώ από

τον δεύτερο χρόνο και μετά το κόστος μειώνεται σταδιακά.

«Η κοστολόγηση μιας μεταμόσχευσης είναι ουσιαστικά υποτυπώδης και σε καμία

περίπτωση δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα», τονίζει ο κ. Ιωάννης

Παπαδημητρίου.

Σύμφωνα με στοιχεία του Ωνασείου Καρδιοχειρουργικού Κέντρου, το κόστος μιας

μεταμόσχευσης καρδιάς (επέμβαση και νοσηλεία) ανέρχεται σε 25 εκατομμύρια

δραχμές. Το ποσό όμως που το Κέντρο εισπράττει από το ταμείο του ασθενούς δεν

ξεπερνά τα 5.250.000 δραχμές.

Πότε αφαιρούνται τα όργανα

Ένα από τα πιο πολυσυζητημένα ζητήματα σχετικά με τις μεταμοσχεύσεις είναι

αυτό του εγκεφαλικού θανάτου. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, αποτελεί

«αντικίνητρο» για τη δωρεά οργάνων το ότι οι πολίτες δεν είναι επαρκώς

ενημερωμένοι σχετικά με το πότε είναι δυνατό να δοθούν προς μεταμόσχευση τα

όργανα ενός ανθρώπου. «Κάποιοι θεωρούν πως αφαιρούνται όργανα από ανθρώπους

μισοπεθαμένους», αναφέρει χαρακτηριστικά ο δρ Αντώνης Λαγγουράνης. Σύμφωνα με

τον κ. Λαγγουράνη, «δυνητικός δότης ιστών και οργάνων είναι μόνο το άτομο που

απεβίωσε ύστερα από εγκεφαλική βλάβη και την ώρα του θανάτου βρισκόταν σε

Μονάδα Εντατικής Θεραπείας. Το άτομο, δηλαδή, του οποίου τα όργανα ­ πλην του

εγκεφάλου ­ εξακολουθούν για μικρό χρονικό διάστημα να οξυγονώνονται με

τεχνητά μέσα. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις θανάτου δεν τίθεται θέμα δωρεάς

οργάνων». Ο εγκεφαλικός θάνατος επέρχεται στην περίπτωση που οι γιατροί δεν

καταφέρουν να αποκαταστήσουν την καρδιακή λειτουργία μέσα σε διάστημα το πολύ

έξι λεπτών. Τότε η κατάσταση κρίνεται μη αναστρέψιμη, αφού ο εγκέφαλος

καταστρέφεται εντελώς. Η διάγνωση του εγκεφαλικού θανάτου γίνεται από τρεις

ειδικούς γιατρούς (θεράποντα γιατρό, νευρολόγο και αναισθησιολόγο), οι οποίοι

δεν ανήκουν σε καμία μεταμοσχευτική ομάδα.