Στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, στη Φρανκφούρτη, παραχωρεί από την 1η

Ιανουαρίου του 2001 η Τράπεζα της Ελλάδος τη σκυτάλη της νομισματικής

πολιτικής. Στο πλαίσιο της ΟΝΕ τα επιτόκια είναι κοινά και αρμόδια να τα

προσδιορίσει είναι η διοίκηση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, της οποίας ο

κ. Λουκάς Παπαδήμος είναι ένα απλό μέλος, όπως και οι διοικητές των άλλων

ευρωπαϊκών κεντρικών τραπεζών.

Η εκχώρηση των εξουσιών της νομισματικής πολιτικής είναι η σημαντικότερη,

ίσως, αλλαγή που φέρνει η είσοδος του ευρώ στη χώρα μας. Χάρη σ’ αυτήν

μπαίνουμε σε μια βέβαιη περίοδο χαμηλών επιτοκίων, αφού στην Ευρωλάνδη αυτή

είναι μια παράδοση πολλών ετών.

Ο Λ. Παπαδήμος

Από μεθαύριο, στην Ελλάδα θα εφαρμόζεται η ενιαία νομισματική πολιτική, που θα

χαράσσεται στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, αλλά θα ασκείται από τις επιμέρους

εθνικές κεντρικές τράπεζες των χωρών – μελών της ζώνης ευρώ, δηλώνει στην

«ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ» ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος κ. Λουκάς Παπαδήμος,

απαντώντας σε σχετική ερώτηση για τη νομισματική πολιτική στο νέο περιβάλλον

του ευρώ.

Παραμένουν αμετάβλητες, προσθέτει ο ίδιος, οι λοιπές αρμοδιότητες της Τραπέζης

της Ελλάδος. Αυτές αφορούν την εποπτεία των πιστωτικών ιδρυμάτων και τη

διασφάλιση, έτσι, της σταθερότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος, τον ρόλο

της ως τράπεζας του Δημοσίου, την παραγωγή και διανομή νομισμάτων και κερμάτων

ευρώ, καθώς και τη διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας των συστημάτων πληρωμών.

Οι χαμηλές τιμές είναι το δεύτερο αγαθό που φέρνει η ενιαία νομισματική

πολιτική. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα φροντίζει γι’ αυτό, ρυθμίζοντας ανάλογα

τα επιτόκια.

Έχει, μάλιστα, προσδιορίσει και συγκεκριμένο στόχο για την επιτρεπτή άνοδο

τιμών: το 2%. Αν υπάρξει υπέρβαση του στόχου αυτού, είναι η ώρα να παρέμβει.

Υπάρχει, πάντως, ένα μειονέκτημα στην πολιτική αυτή: το γεγονός ότι τα

κράτη-μέλη δεν βρίσκονται όλα στο ίδιο επίπεδο ανάπτυξης και δεν

αντιμετωπίζουν τα ίδια προβλήματα, ώστε να μπορεί να τα θεραπεύσει η ίδια

συνταγή.

Έτσι, μπορεί η Ελλάδα να βρίσκεται σε φάση υπερθέρμανσης και να χρειάζεται

χαμηλότερα επιτόκια ενώ οι άλλες χώρες να απαιτούν τόνωση της οικονομικής τους

δραστηριότητας με υψηλότερες αποδόσεις. Στις περιπτώσεις αυτές, η Τράπεζα

προσπαθεί να εξυπηρετεί το κοινό καλό, στο μέτρο του δυνατού, αλλά είναι

προφανές ότι κάποιοι ­ κατά τεκμήριο οι μικρότεροι ­ θα αδικούνται. Πάντως,

κατά κανόνα οι χώρες της Ευρωλάνδης βρίσκονται συνήθως στην ίδια φάση του

οικονομικού κύκλου και έτσι καλύπτονται λίγο – πολύ από την ίδια συνταγή.

Η δημοσιονομική πολιτική

Στον άλλο χώρο πολιτικής, τον γενικότερο οικονομικό και δημοσιονομικό, οι

αλλαγές που φέρνει το ευρώ είναι μικρότερες.

Αν ο κ. Παπαδήμος εκχωρεί τις εξουσίες του από την ερχόμενη εβδομάδα, δεν θα

κάνει το ίδιο και ο κ. Γιάννος Παπαντωνίου, ο οποίος θα εξακολουθήσει να

λαμβάνει τις αποφάσεις στο κτίριο της οδού Νίκης.

Όμως, η ανεξαρτησία της δημοσιονομικής πολιτικής, την οποία τόσο έχουν

προβάλει οι πολιτικοί της Ευρώπης για να μην ανησυχήσουν οι ευρωπαϊκοί λαοί

ότι εκχωρούν την εθνική κυριαρχία τους στην Ευρώπη, δεν είναι και τόσο

απόλυτη.

Στην πραγματικότητα, οι υπουργοί Οικονομίας συνεργάζονται τόσο στενά στο

Συμβούλιο Υπουργών Οικονομίας (ECOFIN), που λίγα περιθώρια έχουν να λάβουν

οποιαδήποτε απόφαση χωρίς να δώσουν εξηγήσεις ή να συναποφασίσουν με τους

εταίρους τους. Αυτό ισχύει, ούτως ή άλλως, ακόμη και για τα 15 κράτη-μέλη της

Ευρωπαϊκής Ένωσης, πόσο μάλλον για τους 12 της ζώνης του ευρώ, που

συνεδριάζουν και μόνοι τους, πριν από κάθε συνεδρίαση του ECOFIN.

Άλλωστε, υπάρχει και η λεγόμενη διαδικασία του υπερβολικού ελλείμματος, με

βάση την οποία τα κράτη-μέλη υποβάλλουν προγράμματα σύγκλισης ή προγράμματα

σταθερότητα και ανάπτυξης αν είναι μέλη της ζώνης του ευρω.

Η Ελλάδα υπέβαλε το πρώτο δικό της πρόγραμμα σταθερότητας και ανάπτυξης πριν

από λίγες ημέρες και τον επόμενο μήνα θα συζητηθεί στο Συμβούλιο Υπουργών

Οικονομίας, όπου προφανώς θα ακουστούν και κάποια σχόλια ή παρατηρήσεις.

Το ίδιο συμβαίνει με όλα τα κράτη-μέλη. Επιπλέον, όλα τα κράτη-μέλη πειθαρχούν

στις γενικές μακροοικονομικές κατευθύνσεις που εκδίδει κάθε καλοκαίρι η

Ευρωπαϊκή Επιτροπή και υιοθετεί η Σύνοδος Κορυφής.

Στα κείμενα αυτά προσδιορίζεται ουσιαστικά με κάθε λεπτομέρεια η οικονομική

πολιτική. Δεν αναφέρεται μόνο πόσο πρέπει να μειωθεί το έλλειμμα, αλλά και πώς

πρέπει να γίνει αυτό. Για τους «απείθαρχους» της ΟΝΕ, υπάρχουν οι κυρώσεις που

προβλέπει το Σύμφωνο Σταθερότητας.

Τελευταία Νέα