«Εγώ ψηφίζω Γκορ»

Στις ΗΠΑ, στις προεκλογικές περιόδους, οι πολιτικοί ικετεύουν, εκλιπαρούν,

κολακεύουν και ψεύδονται χωρίς κανένα δισταγμό προκειμένου να εξασφαλίσουν την

πολυπόθητη ψήφο.

Ρίχνουν τον εγωισμό τους και έρπουν μπροστά στους εκλογείς, εξορκίζοντάς τους

να τους υποστηρίξουν. Ριψοκινδυνεύουν κυκλοφορώντας σε συνοικίες όπου δεν θα

πατούσαν ποτέ το πόδι τους σε άλλη περίπτωση. Σηκώνουν τα μανίκια τους και

τρώνε hot-dog μαζί με τους εργάτες, για να δείξουν ότι είναι κι αυτοί απλοί,

λαϊκοί άνθρωποι.

Και κατόπιν, όταν έχουν πλέον εκλεγεί, όχι μόνον είναι αδύνατον να τους

πετύχεις στο τηλέφωνο, αλλά εκατοντάδες αστυνομικοί σε κρατούν σε απόσταση,

την ώρα που όλος ο μηχανισμός της εξουσίας καταλαμβάνει τον δρόμο και εσύ

αναγκάζεσαι να πάρεις την παρακαμπτήριο ή να υπομείνεις το μποτιλιάρισμα. Αν,

μάλιστα, φωνάξεις στον αξιωματούχο που περνάει ­ «Ε!, Είμαι ο εργάτης που

χτυπήσατε φιλικά στον ώμο, μοιραστήκαμε ένα κομμάτι πίτσα, μου είπατε ότι με

καταλαβαίνετε» ­, οι αστυνομικοί σας ζητούν να απομακρυνθείτε και

χαρακτηρίζεστε ενοχλητικός ή ταραξίας.

Η πολιορκία

Όλα αυτά ισχύουν και για τους φετινούς «μνηστήρες» της προεδρίας, που

πηγαίνουν παντού, πολιορκούν τους εκλογείς, εκφέρουν όλες τις λέξεις που θα

τους οδηγήσουν «στην κορυφή». Το ενδιαφέρον, αυτήν τη φορά, είναι ότι

παρακολουθούμε μία ανεξήγητα σκληρή μάχη μεταξύ ενός υποψηφίου απόλυτα

ακατάλληλου να κυβερνήσει (του Τζορτζ Μπους) και ενός άλλου που θα γινόταν

άριστος πρόεδρος εάν δεν εστερείτο χαρίσματος και δεν φαινόταν τόσο

επιτηδευμένος. Ο Μπους είναι γιος του μπαμπά του, τον οποίο θεωρούσα,

προσωπικά, εξίσου ακατάλληλο για το προεδρικό αξίωμα: το απέδειξε επιβάλλοντας

στην Αμερική έναν αντιπρόεδρο όπως ο Νταν Κουέιλ. Ο Κουέιλ υπήρξε περίγελως

όλου του έθνους· και εν τούτοις, οι εκλογείς ψήφισαν υπέρ των Ρεπουμπλικάνων,

προφανώς διότι οι Δημοκρατικοί είχαν διεξαγάγει μία αξιοθρήνητη προεκλογική

εκστρατεία.

Βρίσκω πολλές ομοιότητες μεταξύ του Κουέιλ και του Μπους τζούνιορ. Καμία από

αυτές δεν είναι κολακευτική ­ όλες έχουν να κάνουν με την ευφυΐα ή την απουσία

της. Ο «τζούνιορ» μοιάζει με εκείνο τον τύπο που βλέπει κανείς να ωρύεται από

τις κερκίδες στους ποδοσφαιρικούς αγώνες, με το πρόσωπο ζωγραφισμένο και το

στέρνο γυμνό.

Ο Γκορ, ο αντίπαλός του, παραπέμπει σε εκείνο τον χαρακτήρα που είναι

αρραβωνιασμένος με την όμορφη νεαρά, αλλά τη χάνει το τελευταίο

κινηματογραφικό δευτερόλεπτο προς όφελος του ήρωα, κάνοντας όλο τον κόσμο να

αναστενάζει από ανακούφιση ­ «τι καλά που δεν θα καταλήξει η άμοιρη με αυτόν

τον ατζαμή!». Εν τούτοις, είναι μακράν ο καλύτερος. Ο λόγος που «στριμώχνεται»

τόσο πολύ από τον Μπους, είναι ότι περιφέρει δημόσια αυτό το αργόστροφο ύφος.

Τα ντιμπέιτ

Η ουσία είναι η εικόνα. Αυτό αποδεικνύεται και από τα τηλεοπτικά ντιμπέιτ:

σχεδιασμένα στα πρότυπα διαγωνισμού ορθογραφίας, εστιάζουν την προσοχή του

έθνους όχι στα θέματα ή τα ερωτήματα αλλά στις προσωπικότητες των

«διαγωνιζομένων», τα σφάλματά τους, τις αδυναμίες τους, τα τεχνάσματά τους ­

λεπτομέρειες που δεν κάνουν απαραίτητα τον καλό ή τον κακό πρόεδρο, αλλά που

χαρίζουν στον υποψήφιο την προεδρία.

Τα περίφημα, λοιπόν, ντιμπέιτ μεταξύ Μπους και Γκορ απλά επιβεβαίωσαν τις

πρώτες εντυπώσεις: ο ένας δεν είναι αρκετά έξυπνος για να κυβερνήσει την

Αμερική, αλλά διαθέτει μία λιγότερο «άκαμπτη» προσωπικότητα. Ο άλλος, είναι

σαφώς ικανότερος, αλλά λιγάκι φλύαρος και αδέξιος. Σε αυτό το σημείο θα ήθελα

να επισημάνω ότι στην Αμερική, το να επιτεθεί κανείς στις θέσεις του αντιπάλου

του δεν θεωρείται πλέον πολιτικά ορθό: είναι μία προσωπική, κακόγουστη

επίθεση. Προσβάλλει την αισθητική των εκλογέων και κοστίζει ψήφους στον

επιτιθέμενο.

Θα ήθελα επίσης να επισημάνω ότι υπάρχουν δύο ακόμα υποψήφιοι για την

προεδρία. Ο Ραλφ Νέιντερ, που διαθέτει υπερβολική ακεραιότητα και σοφία για να

εκλεγεί, και ο Πατ Μπιουκάναν, ένας ακροδεξιός κρετίνος που μοιάζει να θεωρεί

το Άουσβιτς πάρκο αναψυχής.

Προσωπικά, ψηφίζω Γκορ και διατηρώ τις ελπίδες μου.

Η σημασία της εικόνας στις εκλογές

Και στις αμερικανικές εκλογές, η εικόνα είναι πολύ σημαντική· πιο σημαντική

από την ουσία. Για να βελτιώσει την εικόνα του, ο Γκορ φίλησε μπροστά στις

κάμερες τη σύζυγό του. Και το φιλί αυτό τον μετέτρεψε ξαφνικά σε πιστό σύζυγο

(άμεσος ο διαχωρισμός με τον Κλίντον) και φυσιολογικό άνδρα ­ έναν άνδρα ικανό

να αισθάνεται και να συγκινείται. Προκειμένου να μη μείνει «πίσω», ο Μπους

φίλησε στην τηλεόραση την Όπρα Γουίνφρεϊ. Η οποία όχι μόνο παρουσιάζει ένα

πολύ επιτυχημένο σόου, αλλά είναι και μαύρη: με ένα σμπάρο δυο τρυγόνια.

Ο Γούντι Άλεν είναι κινηματογραφιστής.