Τη ζωή… ποδήλατο κάνει στους ποδηλάτες η Αθήνα. Οι ανηφόρες, οι

κατηφόρες, η έλλειψη κατάλληλων χώρων, η ανύπαρκτη συγκοινωνία, η απουσία

οποιασδήποτε πολιτικής για το ποδήλατο, όπως οι ίδιοι οι αρμόδιοι φορείς

άλλωστε ομολογούν, καθιστούν τη χρήση του φιλικού αυτού προς το περιβάλλον

μέσου από δύσκολη έως τελείως αδύνατη. Οι ελάχιστοι, δε, που το χρησιμοποιούν

στην πόλη τονίζουν το ριψοκίνδυνο του χαρακτήρα της ενέργειάς τους. Το νέφος

χειροτερεύει ακόμα περισσότερο την κατάσταση. Ειδικοί και μη συμφωνούν ότι

το… πετάλι εν μέσω καυσαερίων μπορεί να είναι πολύ επικίνδυνο.

Ένα ποδήλατο δίπλα σε μια βιομηχανία. Ένα φιλικό προς το περιβάλλον μέσο

παρκαρισμένο κοντά σε ένα τσιμεντένιο μεγαθήριο, τα φουγάρα του οποίου

μαυρίζουν τον ουρανό. Το ποδήλατο περιμένει τον ποδηλάτη. Οι πόλεις περιμένουν

κάποιες κινήσεις μας για να σωθούν…

Και όμως, το ποδήλατο θα μπορούσε να αποτελέσει ένα μέσον ανακούφισης για το

πολύπαθο κυκλοφοριακό της Αθήνας. «Υπό την προϋπόθεση φυσικά να υπάρξουν οι

κατάλληλες υποδομές, οι οποίες σήμερα απουσιάζουν παντελώς», όπως εξηγεί ο

συγκοινωνιολόγος, αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του

Πανεπιστημίου Αθηνών Αντώνης Σταθόπουλος. «Εάν κυκλοφορήσουν ποδήλατα έτσι

όπως είναι σήμερα η κατάσταση στην Αθήνα, τότε το αποτέλεσμα θα είναι ό,τι

χειρότερο. Φανταστείτε μια πόλη με άναρχα πεζοδρόμια, με καρτοτηλέφωνα του ΟΤΕ

τοποθετημένα όπου τύχει, με περίπτερα και τραπεζοκαθίσματα να καταλαμβάνουν

αυθαίρετα χώρους που έπρεπε να είναι ελεύθεροι, με παρκαρισμένα και παρατημένα

αυτοκίνητα παντού. Φανταστείτε σε αυτή την πόλη να κυκλοφορούν και ποδήλατα,

ανάμεσα στα μηχανάκια, στα λεωφορεία και τα τρόλεϊ», λέει ο κ. Σταθόπουλος.

Οι υποδομές

Οι υποδομές που χρειάζεται η Αθήνα για να κυκλοφορήσουν σε αυτήν ποδήλατα

είναι πολλές. Ειδικοί διάδρομοι μόνο για αυτά τα μέσα, προσαρμοσμένη οδική

σήμανση, συντονισμένα φανάρια μόνο για ποδήλατα, ασφαλείς χώροι στάθμευσης,

καταστήματα εφοδιασμού των ποδηλάτων με λάστιχα και άλλα αξεσουάρ είναι

μερικές από τις αναγκαίες υποδομές. Αυτήν τη στιγμή σε ολόκληρο το Λεκανοπέδιο

δεν υπάρχει απολύτως τίποτα που να διευκολύνει τους ερασιτέχνες ποδηλάτες. Οι

πλατείες, τα αλσύλλια, τα πάρκα αποτελούν απαγορευμένους τόπους για το

ποδήλατο. Ταμπέλες του στυλ «απαγορεύεται η χρήση ποδηλάτων εντός τους άλσους»

αποκλείουν απόλυτα αυτό το μέσον από τη λειτουργία της πόλης.

Η Αναπτυξιακή Εταιρεία Δήμου Αθηναίων εντάσσει τη χρήση ποδηλάτου σε μια

ευρύτερη πολιτική βελτίωσης της ποιότητας ζωής στην πόλη, η οποία ακόμη

υπάρχει στα χαρτιά. Η πολιτική αυτή περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τη βελτίωση

της δημόσιας συγκοινωνίας, την προώθηση του τραμ, τη βελτίωση των καυσίμων

κ.λπ. Η Χριστίνα Τομαζινάκη, σύμβουλος του ΥΠΕΧΩΔΕ, δηλώνει με τη σειρά της

ότι «σήμερα η Αθήνα είναι μια πόλη εχθρική προς το ποδήλατο. Ετοιμάζουμε όμως

προγράμματα χρήσης του ποδηλάτου όπου είναι εφικτό, όπου γίνεται. Σήμερα στην

Αθήνα δεν μπορείς να χρησιμοποιήσεις το ποδήλατο παντού. Για να κάνεις βόλτα

με το ποδήλατό σου στον πεζόδρομο της Ερμού πρέπει να το κουβαλήσεις στον ώμο

από το σπίτι σου μέχρι εκεί. Ο Δήμος Λάρισας έχει κάνει μια σημαντική δουλειά

στο θέμα αυτό. Υπάρχουν πόλεις διαφόρων ταχυτήτων, με ανηφόρες, κατηφόρες και

διαφορετικά γεωγραφικά χαρακτηριστικά. Πρέπει να γίνονται και εφαρμογές

διαφόρων ταχυτήτων».

Απογοήτευση

Η σημερινή κατάσταση αποθαρρύνει τους ελάχιστους που χρησιμοποιούν το ποδήλατο

για την καθημερινή τους μετακίνηση στην πόλη. «Είναι απαράδεκτο. Ξεκινάω από

το Γουδί με το ποδήλατό μου για να φθάσω στην Πατησίων, σε ένα κατάστημα που

πουλάει είδη ποδηλάτου», εξηγεί ο Παναγιώτης Κέλογλου, ανερχόμενος αθλητής της

ποδηλασίας που χρησιμοποιεί το ποδήλατο και μέσα στην πόλη. «Στη Λεωφόρο

Αλεξάνδρας η κατάσταση είναι δραματική. Φανταστείτε να την κατεβαίνω από

Κηφισίας προς τα κάτω, εν μέσω τρόλεϊ, λεωφορείων, εκατοντάδων Ι.Χ., ταξί,

μοτοσυκλετών. Μια φορά έχοντας πάρει τη δεξιά λωρίδα πίσω από ένα τρόλεϊ είδα

με τρόμο τις κεραίες του να φεύγουν από τα σύρματα και να έρχονται καταπάνω

μου. Το κυριότερο όμως πρόβλημά μου είναι η έλλειψη σεβασμού των υπολοίπων

οδηγών προς εμένα που οδηγώ ποδήλατο. Νιώθεις μια περιφρόνηση, μια αδιαφορία,

μια αλαζονεία από την πλευρά τους». Ο ίδιος θα ήθελε να χρησιμοποιεί το

ποδήλατο κάθε μέρα, στα ψώνια του. «Όμως πώς να πας στο σούπερ μάρκετ με το

ποδήλατο. Πού να το βάλεις, με τι φύλαξη… Εδώ στη χώρα μας δεν υπάρχουν καν

αριθμοί κυκλοφορίας για τα ποδήλατα». Τα προβλήματα στη χρήση των ποδηλάτων

δεν σταματούν εδώ. «Επιστέφω στο σπίτι. Πώς να το ανεβάσεις στο διαμέρισμα.

Πού να το αφήσεις εάν η πολυκατοικία σου δεν έχει κήπο ή πυλωτή. Πώς να το

μεταφέρεις με αστικές συγκοινωνίες όταν λεωφορεία, τρόλεϊ (ακόμα και τα

καινούργια) και Μετρό απαγορεύουν τη μεταφορά ποδηλάτων».

Λύση

Το ποδήλατο ενδεχομένως να αποτελέσει τη λύση στο κυκλοφοριακό της Αθήνας. Ο

Αλέξανδρος Κέλογλου, πατέρας του Παναγιώτη και πρώην Βαλκανιονίκης, λατρεύει

την ποδηλασία. «Προσφέρει ευεξία, ψυχική ανάταση, συμβάλλει στην καλή φυσική

κατάσταση», λέει. «Ποδήλατο μπορεί να κάνει ένα παιδί οκτώ ετών, αλλά και ένας

άνθρωπος ηλικίας εβδομήντα ετών. Είναι ό,τι καλύτερο». Η χρήση ποδηλάτων στις

καθημερινές μας μεταφορές, όπως γίνεται π.χ. στο Άμστερνταμ και σε άλλες

ευρωπαϊκές πόλεις, θα είχε ευεργετικές συνέπειες για την πόλη μας. «Μείωση της

ατμοσφαιρικής ρύπανσης, εξοικονόμηση ενέργειας και καυσίμων, εξάλειψη του

άγχους και του στρες, βελτίωση της αισθητικής της πόλης είναι μερικά από τα

θετικά αποτελέσματα», εξηγεί ο κ. Σταθόπουλος. «Όλα αυτά υπό την απαραίτητη

προϋπόθεση να δημιουργηθούν οι υποδομές», καταλήγει.