Ένας ολόκληρος κόσμος σε φυγή: με τον θάνατο στα μάτια, περισσότεροι από 22

εκατομμύρια άνθρωποι τρέχουν μακριά από τον πόλεμο, την πείνα και τις διώξεις.

Μπροστά τους, καμιά βεβαιότητα. Μόνο η ελπίδα για ένα καταφύγιο. Από το

Ανατολικό Τιμόρ μέχρι την Κολομβία, την Αφρική αλλά και την Ευρώπη,

συγκρούσεις και λιμοί πολλαπλασιάζουν τους πρόσφυγες: 22,3 εκατομμύρια, τους

μετρούν οι ανθρωπιστικές οργανώσεις, μόνο το 1999. Σχεδόν ένα εκατομμύριο

παραπάνω από την προηγούμενη χρονιά. Και στις στατιστικές δεν περιλαμβάνονται

μόνον οι φτωχές χώρες του κόσμου, αλλά και η Ευρώπη, όπου αυξάνεται ολοένα ο

αριθμός των ανθρώπων που βρέθηκαν στην ανάγκη να ζητήσουν τη βοήθεια της

Υπάτης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες: 7,3 εκατομμύρια πέρυσι, έναντι

6,2 εκατομμυρίων το 1998.

Στη γειτονιά μας, στα Βαλκάνια, έναν χρόνο μετά τον πόλεμο στο Κοσσυφοπέδιο

και πέντε χρόνια μετά τις συμφωνίες του Ντέιτον, το δράμα των προσφύγων της

πρώην Γιουγκοσλαβίας είναι πολύ μακρινό για να ακουστεί στη Δύση. Τουλάχιστον

ενάμισι εκατομμύριο άνθρωποι, οι οποίοι διώχτηκαν από τα σπίτια τους στη

διάρκεια του πολέμου του 1992-1995, δεν έχουν ακόμη στέγη πάνω από το κεφάλι

τους. Οι εθνοτικές συγκρούσεις παραμένουν ζωντανές, οι καταστροφές από τους

βομβαρδισμούς, τα ζητήματα των διαμφισβητούμενων περιουσιών και της

υπηκοότητας που προέκυψαν από τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας εμποδίζουν την

επιστροφή στην ομαλότητα.

Στις ανοιχτές πληγές από τον «πρώτο» πόλεμο προστέθηκαν και εκείνες από τη

σύγκρουση στο Κοσσυφοπέδιο. Σύμφωνα με έκθεση της Υπάτης Αρμοστείας του ΟΗΕ

για τους Πρόσφυγες, που δημοσιεύεται στην εφημερίδα «Ρεπούμπλικα», περίπου 750

χιλιάδες είναι οι άνθρωποι που χρήζουν προστασίας στο εσωτερικό της επαρχίας,

ανάμεσά τους εκτοπισμένοι, επαναπατρισμένοι και άνθρωποι που ζουν με τον

κίνδυνο των αντεκδικήσεων. Άλλοι 220 χιλιάδες, κυρίως Σέρβοι και Τσιγγάνοι,

έχουν αναζητήσει καταφύγιο στο εσωτερικό της Σερβίας. Όμως, από τις ειδήσεις

των τελευταίων ημερών αναδεικνύεται άλλη μια περιοχή κρίσης. Στο Κέρας της

Αφρικής, που δοκιμάζεται από την ξηρασία και τους λιμούς και σπαράσσεται από

την αναζωπύρωση των συγκρούσεων μεταξύ Αντίς Αμπέμπα και Ασμάρα, οι πρόσφυγες

πληθαίνουν: τουλάχιστον 830 χιλιάδες είναι μόνο στην Ερυθραία. Κάθε κίνηση

στρατευμάτων προκαλεί ένα νέο κύμα προσφύγων στην περιοχή.

Στη Σιέρα Λεόνε, στρατός και κυανόκρανοι ανακτούν τον έλεγχο ανακόπτοντας την

επίθεση των ανταρτών, αλλά η κατάσταση των χωρικών παραμένει δραματική.

Περισσότεροι από 800 χιλιάδες άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει τα χωριά τους για να

πάνε στην πρωτεύουσα, ενώ άλλοι 500 χιλιάδες έχουν περάσει τα σύνορα με τη

Γουινέα, τη Λιβερία, την Ακτή Ελεφαντοστού και την Γκάμπια.

Οι συγκρούσεις στα βόρεια της Σρι Λάνκα επαναλαμβάνονται. Οι κυβερνητικές

ανακοινώσεις όμως, που μιλούν για χιλιάδες παγιδευμένους στρατιώτες, ξεχνούν

να αναφερθούν στους 410 χιλιάδες γέρους, γυναίκες και παιδιά που βρίσκονται

αποκλεισμένοι στη διαμφισβητούμενη χερσόνησο της Τζάφνα, όπου οι ανθρωπιστικές

οργανώσεις δεν έχουν τη δυνατότητα να τους βοηθήσουν.

Παρ’ όλο που ξεπηδούν κάθε τόσο νέες εστίες συγκρούσεων, οι παλιές δεν λένε να

σβήσουν: το Αφγανιστάν είναι η χώρα από όπου προέρχονται οι περισσότεροι

πρόσφυγες, 2,6 εκατομμύρια πέρυσι, ακολουθεί το Ιράκ με 572 εκατομμύρια

πρόσφυγες, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι Κούρδοι.

Όμως ούτε η αμερικανική ήπειρος έχει ανοσία στο πρόβλημα. Περίπου 800 άνθρωποι

έχουν γίνει πρόσφυγες στο εσωτερικό της Κολομβίας και άλλοι 100 χιλιάδες έχουν

φύγει στο εξωτερικό, θύματα όλοι της πολύχρονης σύγκρουσης ανάμεσα σε

αντάρτες, στρατιωτικούς και παραστρατιωτικούς.