Αναζήτηση
Οι επιδρομές του ΝΑΤΟ στη Γιουγκοσλαβία μπορεί να βοηθήσουν τους Αλβανούς του
Κοσσυφοπεδίου, μπορεί και όχι. Κάπου χίλια μίλια ανατολικότερα έχουν όμως ήδη
αποτέλεσμα. Ύστερα από οκτώ χρόνια είναι αποδεκτό και επιπλέον αναμενόμενο
για τους Ρώσους να αντιπαθούν τους Αμερικανούς. Αυτό επισημαίνει ο Michael
Wines, ανταποκριτής των «New York Times» στη Μόσχα.
Η εχθρότητα είναι τόσο έντονη, ώστε ορισμένοι ειδικοί να ισχυρίζονται ότι
πρόκειται να γίνει η κινητήρια δύναμη της αμερικανορωσικής σχέσης. Σύμφωνα με
τις δημοσκοπήσεις μόνον 39% των Ρώσων τρέφουν θετικά αισθήματα απέναντι στις
ΗΠΑ. Πριν από τρεις μήνες το ποσοστό αυτό ανερχόταν σε 67%. Αντίθετα οι Ρώσοι
που έχουν κακή ή πολύ κακή γνώμη για τις ΗΠΑ υπερδιπλασιάστηκαν από 23% σε 49%.
Ο πολιτικός αναλυτής Αντρέι Πιονκόβσκι ισχυρίζεται ότι η πολιτική τάξη της
Ρωσίας είχε πάντοτε κακή γνώμη για τις ΗΠΑ. Αλλά ποτέ μέχρι τώρα αυτή η
περιφρόνηση δεν μεταπήδησε στα πλατιά κοινωνικά στρώματα. Ο αντιαμερικανισμός
ίσως να γίνει η νέα ρωσική εθνική ιδέα που αναζητούσαμε, λέει ο Πιονκόβσκι.
Πολλοί το αμφισβητούν αυτό. Αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία πως αυτή τη στιγμή τα
αντιαμερικανικά συναισθήματα οδηγούν τόσο την εσωτερική όσο και την εξωτερική
πολιτική της Ρωσίας.
Αυτό έχει φέρει τον πρόεδρο Γιέλτσιν, έναν από τους πιο αξιόπιστους συμμάχους
των ΗΠΑ, σε πολύ δύσκολη θέση. Από τη μια αντιμετωπίζει την οικονομική
καταστροφή αν δεν καταφέρει να εξασφαλίσει ένα δάνειο την άνοιξη από το
Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Από την άλλη την αποπομπή από τη Δούμα, που
ελέγχεται από τους κομμουνιστές, τους επικεφαλής στην αντιαμερικανική καμπάνια.
Η έκρηξη του ρωσικού αντιαμερικανισμού κάνει τους Αμερικανούς να απορούν. Σε
τελευταία ανάλυση, η Γιουγκοσλαβία δεν έχει κοινά σύνορα με τη Ρωσία και δεν
υπήρξε αξιόπιστος σύμμαχος την εποχή της σοβιετικής αυτοκρατορίας.
Αλλά οι Ρώσοι βλέπουν τον βομβαρδισμό της Γιουγκοσλαβίας μέσα από διαφορετικό
πρίσμα. Για την πλειοψηφία, οι επιδρομές του ΝΑΤΟ είναι η τελευταία και πιο
εμφανής περίπτωση όπου οι ΗΠΑ αγνόησαν τις ρωσικές επιθυμίες, αθέτησαν το λόγο
τους και έτριψαν στη μύτη της Μόσχας το ότι είναι δεύτερης κατηγορίας δύναμη.
Οι ρωσικές ψευδαισθήσεις για τη δημοκρατία και τον αμερικανικό χαρακτήρα
καταβαραθρώθηκαν με την καταστροφική εισαγωγή του καπιταλισμού στη Ρωσία.
Πολλοί Ρώσοι πίστευαν ότι οι ΗΠΑ θα ξοδέψουν δισεκατομμύρια για να
διευκολύνουν τη μετάβαση της Ρωσίας στην καπιταλιστική οικονομία και
αισθάνθηκαν προδομένοι. Η επέκταση του ΝΑΤΟ και η απορρόφηση πρώην σοβιετικών
συμμάχων ερμηνεύτηκε σαν δυτική κακοπιστία και από κάποιους σαν εχθρική
αντίληψη απέναντι στη Ρωσία.
