Οι Ευρωπαίοι παραπονούνται συχνά πως η στρατηγική της Αμερικής στον πόλεμο

κατά της τρομοκρατίας είναι μονοδιάστατη. Επισημαίνουν πως, αν δεν βοηθήσουμε

τις μουσουλμανικές χώρες να ευημερήσουν, όλα τα F-16 και τα Predators του

κόσμου δεν θα σταματήσουν την τρομοκρατία. Αλλά η σημαντική ώθηση, με την

οποία θα μπορούσαν να αλλάξουν τα πράγματα προς αυτή την κατεύθυνση, εξαρτάται

όχι από την Αμερική, αλλά από την Ευρώπη. Και η Ευρώπη φαίνεται να χάνει την

ευκαιρία.

Τον ερχόμενο μήνα η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πιθανό για μια ακόμη φορά να

υποκριθεί, να καθυστερήσει και να εξαπατήσει την Τουρκία όσον αφορά τις

ενταξιακές προοπτικές της. Κι όμως, η χώρα αυτή πραγματοποίησε ευρείας

κλίμακας οικονομική μεταρρύθμιση και υιοθέτησε τρία πακέτα συνταγματικών

μεταρρυθμίσεων προς την κατεύθυνση που πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. «Όλα όσα

η Τουρκία ήταν απρόθυμη επί δεκαετίες να κάνει, τα έκανε μέσα σε μια μέρα τον

περασμένο Αύγουστο», λέει ο Τούρκος πολιτικός επιστήμονας Σολί Οζέλ.

Και ποια ήταν η αντίδραση της Ευρώπης σ’ αυτά τα ιστορικά μέτρα; Βρήκε

ελαττώματα σε όλα. Η Επιτροπή εξέδωσε μια απορριπτική έκθεση. Εθνικές

κυβερνήσεις, κυρίως της Γερμανίας και της Γαλλίας, ξεκίνησαν εκστρατεία

ψιθύρων κατά της Τουρκίας. Και ο Βαλερί Ζισκάρ ντ’ Εστέν δήλωσε πως όσοι

υποστηρίζουν την ένταξη της Τουρκίας είναι «εχθροί της Ευρώπης» και η αποδοχή

της Τουρκίας θα σημάνει «το τέλος της Ευρώπης».

Οι φόβοι της Ευρώπης για την Τουρκία είναι πραγματικοί. Η χώρα είναι μεγάλη

και φτωχή. Αλλά και η Πορτογαλία ήταν φτωχή όταν εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή

Κοινότητα. Εξάλλου, ουδείς λέει πως η Τουρκία θα γίνει μέλος σήμερα. Αλλά η

διαδικασία θα βάλει τη χώρα ανεπιστρεπτί στον δρόμο προς την ευημερία και την

ώριμη δημοκρατία.

Η μεγάλη, αδήλωτη – ώς το ξέσπασμα του Ζισκάρ – αντίρρηση είναι πως η Τουρκία

είναι μουσουλμανική. Αλλά το ίδιο είναι η Βοσνία, το Κόσοβο και η Αλβανία που

βρίσκονται μέσα στην Ευρώπη. Και τα εκατομμύρια μουσουλμάνων που ζουν στην

Ευρώπη καθιστούν τον μουσουλμανισμό δεύτερη μεγαλύτερη θρησκεία της ηπείρου. Η

Ευρώπη είναι όλο και περισσότερο μια ήπειρος διαφορετικών λαών, φυλών και

θρησκειών, που ενώνονται από ιδέες και ιδανικά. Δεν υπάρχει θέμα επιστροφής σε

μια Χριστιανική Ευρώπη.

Η προοπτική της ένταξης στην Ε.Ε. είναι το συλλογικό στρατηγικό όπλο της

Ευρώπης. Μπορεί μ’ αυτό να μεταμορφώσει την Τουρκία, να δημιουργήσει μια

ευρύτερη, πιο δραστήρια Ευρώπη και να αλλάξει δραματικά την ισορροπία ανάμεσα

στους μετριοπαθείς και τους ριζοσπάστες στον ισλαμικό κόσμο. Η Ευρώπη έχει τη

δύναμη. Χρειάζεται μόνο το όραμα και τη βούληση.