Πλήθος εγκλήματα αναζητούν λύση

Volker Kutscher

Το βρεγμένο ψάρι

Εκδ. Ποικίλη Στοά, 2017, μτφ. Τάσος Ψηλογιαννόπουλος, σελ. 576

Τιμή: 18,50 ευρώ

Το ενδιαφέρον της αστυνομικής λογοτεχνίας για το Βερολίνο του Μεσοπολέμου δεν είναι νέο, όμως ο Φόλκερ Κούτσερ κάνει με τη βοήθεια του ήρωά του, του Γκέρεον Ρατ, ένα ακόμα βήμα προς τη χρυσή αναλογία αφήγησης και ιστορικής ακρίβειας. Στο «Βρεγμένο ψάρι», την πρώτη υπόθεσή του Ρατ που κυκλοφόρησε το 2007 (κι έγινε τηλεοπτική σειρά από τον Τομ Τίκβερ), ο νεαρός και φιλόδοξος αστυνομικός καταπιάνεται με έναν μη ταυτοποιημένο νεκρό που τον οδηγεί σε μια ομάδα ρώσων αντιφρονούντων έτοιμων για πραξικόπημα εναντίον του Στάλιν και σε μια ερωτεύσιμη στενογράφο του εγκληματολογικού, ενώ μπροστά από τα μάτια του αναγνώστη περνούν το παρδαλό πάνθεον του βερολινέζικου υποκόσμου, οι κινηματογράφοι της UFA, τα στέκια των ομοφυλοφίλων της εποχής, καθώς κι ένα σωρό πολιτικές δολοπλοκίες του Μεσοπολέμου, παραστρατιωτικές οργανώσεις και φυσικά η για πολλούς αδιόρατη τότε σταδιακή άνοδος του φασισμού.

Malcolm Mackay

Οταν η βία πλησιάζει

Τιμή: 15 ευρώ

Με τον «Αναγκαίο θάνατο του Λιούις Γουίντερ» και το «Πώς ένας εκτελεστής λέει αντίο», τα δύο πρώτα βιβλία της «Τριλογίας της Γλασκώβης», ο Μάλκολμ Μακέι προσέδωσε στο «ταρτάν νουάρ», το σκωτσέζικο αστυνομικό μυθιστόρημα, έναν τόνο στακάτο και ντοκιμενταρίστικο, που αποηρωοποιεί τους πρωταγωνιστές και παρακολουθεί τη ρουτίνα και τα καθημερινά χαρακτηριστικά τους, στα πρότυπα του κινηματογραφικού «Δολοφόνου με το αγγελικό πρόσωπο» με τον Αλέν Ντελόν. Διόλου παράξενο που ο βασικός πρωταγωνιστής του, ο επαγγελματίας εκτελεστής Κάλουμ ΜακΛίν, επιθυμεί στο «Οταν η βία πλησιάζει» να αποχωρήσει από τον υπόκοσμο και να ζήσει επιτέλους μια κανονική ζωή. Ο πόλεμος των εγκληματικών οργανώσεων της Γκλασκώβης -και όχι οι βουλές της πόλης, που χρησιμοποιείται ως απρόσωπο σκηνικό –προφανώς δεν τον αφήνουν, ενώ ακόμα και το τέλος, παραμένει αν και ανοιχτό, απειλητικό.

Ann Cleeves

Γαλάζια αστραπή

Εκδ. Κλειδάριθμος, 2017, μτφ. Αντώνης Καλοκύρης, σελ. 432

Τιμή: 15,50 ευρώ

Με βασικό ζητούμενό της την ταυτότητα του δολοφόνου, με τους ευάριθμους υπόπτους της οι οποίοι δεν έχουν τη δυνατότητα να απομακρυνθούν από τον τόπο του εγκλήματος, η «Γαλάζια αστραπή» της Αν Κλιβς παραπέμπει εύκολα στον «χρυσή εποχή» του αστυνομικού μυθιστορήματος. Κι όμως, το τελευταίο μέρος μιας τετραλογίας που διαδραματίζεται στα απόμακρα, βρετανικά Νησιά Σέτλαντ, διαθέτει εκτός από ένα φαινομενικά βαρετό, αλλά τελικά καθηλωτικό στην επίδρασή του φόντο κι έναν επιθεωρητή, τον Τζίμι Πέρεζ, που στο διάβα του, εκτός από το πτώμα μιας γυναίκας με φτερά πλεγμένα στα μαλλιά της, συναντά και το παρελθόν των γονιών του ή τους ηθικούς ενδοιασμούς του –αποτέλεσμα πουριτανικής ανατροφής –για το ποιόν του θύματος. Η απουσία της αστυνομίας και οι αμέτρητοι παρατηρητές πτηνών που καταφτάνουν στο νησί δεν βοηθάνε φυσικά την κατάσταση.

Graham Masterton

Πληγωμένοι άγγελοι

Εκδ. Οξύ, 2017, μτφ. Μαρία Μουντοκαλάκη, σελ. 432

Τιμή: 16,70 ευρώ

Δεν χρειάζεται να γνωρίζει κανείς τα παλιότερα επιτεύγματα του Γκράχαμ Μάστερτον στη λογοτεχνία τρόμου για να υποψιαστεί ότι ο εδιμβουργιανός συγγραφέας αρέσκεται στις αποτροπιαστικές περιγραφές: οι «Πληγωμένοι άγγελοι» ξεκινούν με δυο ψαράδες στο Κορκ της Ιρλανδίας να εντοπίζουν το πτώμα ενός ιερέα που έχει ευνουχιστεί με κλαδευτήρι. Η πρότερη εμπλοκή του σε σκάνδαλα σεξουαλικής κακοποίησης καθώς και άλλοι συνένοχοί του από το χώρο της Καθολικής Εκκλησίας είναι μόνο ένα από τα προβλήματα της δυναμικής και όμορφης αστυνόμου Κέιτι Μαγκουάιρ που, ακόμα και αν ξεπεράσει τα εμπόδια του ιερατείου στις έρευνές της, έχει και προσωπικά προβλήματα να λύσει. Το τέλος της αναζήτησής της την οδηγεί σε μια αποκάλυψη που είτε θα ταίριαζε σε εκείνα τα πρώτα πονήματα του Μάστερτον, είτε αποδεικνύει ότι τα λογοτεχνικά υποείδη είναι κι αυτά, για να αναμειγνύονται.

Ian Rankin

Ο διάβολος μόνο ξέρει

Εκδ. Μεταίχμιο, 2017, μτφ. Νάντη Σακκά, σελ. 464

Τιμή: 17,70 ευρώ

Στο «Ο διάβολος μόνο ξέρει», ο δημοφιλέστερος συγγραφέας αστυνομικής λογοτεχνίας στη Μεγάλη Βρετανία, ο μόνος του σιναφιού που έγινε μέλος της Βασιλικής Ακαδημίας του Εδιμβούργου, διατηρεί μεν ενεργό τον δύσθυμο, μονόχνοτο, κυνικό και μπαρόβιο ήρωά του, τον επιθεωρητή Τζον Ρέμπους, τον θέλει όμως παροπλισμένο: από τις πρώτες κιόλας σελίδες, όπου γευματίζει σε μια μπρασερί, αποκαλύπτεται ότι ο Ρέμπους έχει κόψει το κάπνισμα. Είτε ο εκνευρισμός, είτε η ηλικία, του φέρνουν στο νου την εδώ και σαράντα χρόνια ανεξιχνίαστη υπόθεση δολοφονίας της νεαρής Μαρίας Κουάντ, στο δωμάτιο ενός ξενοδοχείου που διέμενε κάποιος διάσημος ροκ σταρ. Πρώτης τάξεως ευκαιρία ώστε ο Ράνκιν να ξετυλίξει ένα ακόμα καλοδουλεμένο γαϊτανάκι, που περιλαμβάνει από υπερβολές ροκάδων αλλά και τραπεζιτών, μέχρι παράνομα πρακτορεία στοιχημάτων, ξέπλυμα χρήματος σε φορολογικούς παραδείσους, ανακατατάξεις στον υπόκοσμο του Εδιμβούργου και, βεβαίως, τη νέμεση του Ρέμπους, ονόματι Μπιγκ Τζερ Κάφερτι.

David Lagercrantz

Εκδ. Ψυχογιός, 2017, μτφ. Ξενοφών Παγκαλιάς, σελ. 424

Τιμή: 16,60 ευρώ

Οταν τον Δεκέμβριο του 2013 ανακοινώθηκε ότι η μοσχοπουλημένη τριλογία του μακαρίτη Στιγκ Λάρσον με τίτλο «Millenium» θα συνεχιζόταν από τον συγγραφέα και δημοσιογράφο Ντάβιντ Λάγκερκραντζ, αρκετοί είχαν αναρωτηθεί, αν όχι για την αναγκαιότητα μιας τέτοιας κίνησης, τότε σίγουρα για την επιτυχία της. Τελικά, το πρώτο βιβλίο του Λάγκερκραντζ, «Το κορίτσι στον ιστό της αράχνης» μαγνήτισε τους επαίνους με τρόπο που μόνο τα ευπώλητα βιβλία γνωρίζουν, αλλά και γιατί κρατούσε το πνεύμα του Λάρσον ζωντανό. Το δεύτερο, «Το κορίτσι που διψούσε για εκδίκηση» φαίνεται πως ενδιαφέρεται να φωτίσει την κακοποίηση που η δημοφιλής πρωταγωνίστρια της σειράς Λίσμπετ Σαλάντερ υπέστη σαν παιδί, αν και τελικά, λίγα αποκαλύπτονται. Περισσότερο βάρος ρίχνεται σε υποσενάρια περί θρησκευτικού φανατισμού ή ρωσικής μαφίας, εχθρούς που η Σαλάντερ, φυλακισμένη για λίγο εξαιτίας κάποιου ηλεκτρονικού εγκλήματος, συναντά αφότου προστατεύσει μια συγκρατούμενή της από το Μπανγκλαντές.

Τατιάνα Αβέρωφ

Εγκλημα στον Παράδεισο

Εκδ. Μεταίχμιο, 2017, σελ. 272

Τιμή: 14,40 ευρώ

Μυστηριώδης και ανησυχητικός ο φόνος του δημάρχου Κωλέττη, ιδιαιτέρως αγαπητού στο ορεινό και ειδυλλιακό χωριό Παράδεισος της Ηπείρου, έχει, σύμφωνα με τον τοπικό διοικητή, δύο πιθανές εξηγήσεις: «ή κάποιος λαθρομετανάστης έκανε τη ζημιά» ή ο «σαλεμένος βοσκός» που είχε στη δούλεψή του το θύμα. Οι προκαταλήψεις βέβαια, τα μυστικά και τα ψέματα των κάθε λογής μικρών κοινοτήτων, δεν είναι το μόνο εμπόδιο στις έρευνες του αστυνόμου Περικλή Γαλάνη που έρχεται από τα Γιάννινα για να διαλευκάνει την υπόθεση: όσο ανάβει μηχανικά τα τσιγάρα του αναρωτιέται μήπως κάτι κρύβει κι η Μαρία Λάζου, η αγροτική ιατρός, όπως τελικά και το παρελθόν του νεκρού δημάρχου, αλλά και όλοι οι πρωταγωνιστές των εντός νόρμας αστυνομικών μυθιστορημάτων, είδος που η Τατιάνα Αβέρωφ εμπλουτίζει με μια διεισδυτική ματιά στις ιδιαιτερότητες της ελληνικής επαρχίας τον καιρό της κρίσης.

Val McDermid

Το τραγούδι της σειρήνας

Τιμή: 19 ευρώ

Το 1995, όταν κυκλοφόρησε το «Τραγούδι της σειρήνας», ούτε τα μυθιστορήματα με επίκεντρο έναν κατά συρροή δολοφόνου αριθμούσαν πολλές δεκαετίες ζωής, ούτε και η αγγλική αστυνομική μυθοπλασία είχε να επιδείξει πολλά έργα με χαρακτήρες πέραν του αντρικού προτύπου που εξιχνιάζει υποθέσεις εντός ή εκτός αστικού τοπίου. Ετσι, η Σκωτσέζα Βαλ ΜακΝτέρμιντ, ήδη γνωστή για την ηρωίδα της Λίντσεϊ Γκόρντον, μια φεμινίστρια δημοσιογράφο, έστρεψε με το «Τραγούδι» το συγγραφικό ενδιαφέρον της σε ένα επίσης δυσεύρετο κομμάτι της αστυνομικής λογοτεχνίας: τα εγκλήματα που είχαν να κάνουν με το φύλο και τη σεξουαλικότητα. Πρωταγωνιστής της, ο Τόνι Χιλ, ένας ειδικός ψυχολόγος αντιμέτωπος με έναν σίριαλ κίλερ που σκοτώνει και ακρωτηριάζει θαμώνες των γκέι μπαρ της πόλης, καθώς και η συνεργάτιδά του, η αστυνομικός Κάρολ Τζόρνταν. Η Κάρολ είναι «φυσιολογική» και φιλόδοξη. Ο Τόνι έχει ζητήματα κοινωνικών δεξιοτήτων ενώ τα προσωπικά του φαντάσματα τον καθιστούν ενδεχομένως υποψήφιο θύμα ενός ψυχοπαθούς που βλέπει τα εγκλήματά του σαν τέχνη, άποψη που στηρίζεται και στο «Η δολοφονία ως μία εκ των Καλών Τεχνών» του Τόμας Ντε Κουίνσι, αποσπάσματα του οποίου παρατίθενται.

Ελενα Ακρίτα

Το μυστικό της Μπλε Πολυκατοικίας

Εκδ. Διόπτρα, 2017, σελ. 360

Τιμή: 16,60 ευρώ

Ηδη από το ξεκίνημα του «Μυστικού της Μπλε Πολυκατοικίας» και από την περιγραφή του φόνου της Πέρσας Σκιαδά, της όμορφης κόρης του φιλόδοξου βουλευτή Αντώνη Σκιαδά, είναι σαφές ότι στο δεύτερο αστυνομικό της μυθιστόρημα μετά το «Φόνος 5 αστέρων», η Ελενα Ακρίτα απολαμβάνει αρκετές από τις συμβάσεις του είδους. Αυτό που δεν χωνεύει, είναι οι μεγαλοαστοί που ενώνουν τις περιουσίες τους με γάμους, οι φαινομενικά ιδεολόγοι πολιτικοί, οι κατ’ επίφαση αντιστασιακοί της δικτατορίας και οι αλαζόνες αρχισυντάκες, που μαζί με έναν αντιεξουσιαστή των Εξαρχείων, μια ερωτευμένη κομμώτρια και βεβαίως την ασυμβίβαστη δημοσιογράφο Ελσινόρη Χατζή, συνθέτουν ένα καλοκουρδισμένο μυθιστορηματικό σύμπαν που εκτείνεται από τα αρχοντικά της Κηφισιάς μέχρι τη θρυλική Μπλε Πολυκατοικία και από τη γενιά του Πολυτεχνείου μέχρι τη σημερινή κρίση.

Jørn Lier Horst

Πρωτόγονο ένστικτο

Εκδ. Διόπτρα, 2017, μτφ. Δέσποινα Παπαγρηγοράκη, σελ. 464

Τιμή: 16,60

Είναι μάλλον παραπάνω από προφανές ότι ο Βίλιαν Βίστιν, ο ήρωας του Νορβηγού Γιορν Λιρ Χορστ, απέχει τόσο από την ενίοτε παρατραβηγμένη εικόνα του δύστροπου, αλκοολικού, μοναχικού, αρειμάνιου καπνιστή και τέλος πάντων μοιραίου και καταραμένου ντετέκτιβ, επειδή και ο ίδιος ο συγγραφέας, εργαζόταν επί σειρά ετών ως επιθεωρητής του σώματος Δίωξης Ανθρωποκτονιών και άρα γνωρίζει τι ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα της διαλεύκανσης ενός φόνου. Οχι ότι το «Πρωτόγονο ένστικτο», το ένατο βιβλίο της σειράς με τον Βίλιαμ Βίστιν, στερείται γοητείας. Η τελευταία προκύπτει μέσα από την παράθεση των κομματιών του αστυνομικού παζλ ως τεκμηρίων στα μάτια του αναγνώστη, με το πρώτο από αυτά να είναι ένα πτώμα που βρέθηκε να «παρακολουθεί» τηλεόραση στο σπίτι του τους τελευταίους τέσσερις μήνες.

Saul Black

Δίψα για φόνο

Εκδ. Bell, 2017, μτφ. Χ. Ν. Αλεξίου, Σελ. 437

Τιμή: 16 ευρώ

Η καταδικαστική απόφαση που από την εναρκτήρια κιόλας σκηνή του βιβλίου κλείνει στη φυλακή μια πανέμορφη δολοφόνο ονόματι Κάθριν Γκλας, καθώς και ένα ακόμα σημαντικό στοιχείο της υπόθεσης που αποκαλύπτεται νωρίς δεν υπονομεύουν το σασπένς στη «Δίψα για φόνο»: στο δεύτερο μυθιστόρημά του με πρωταγωνίστρια την ντετέκτιβ Βάλερι Χαρτ ο Σολ Μπλακ, κατά κόσμον Γκλεν Ντάνκαν, στρέφεται στον εξίσου στυγερό και ακόμα ασύλληπτο συνεργάτη της Γκλας, μόνο και μόνο για να αναγκάσει την ηρωίδα του να ζητήσει βοήθεια από αυτήν τη «γόνο της Αφροδίτης και του Εωσφόρου», υπομένοντας ένα βασανιστικό ψυχολογικό παιχνίδι όμοιο με μιας άλλης Κάθριν, εκείνης που υποδυόταν στο «Βασικό ένστικτο» η Σάρον Στόουν.

Ανδρέας Αποστολίδης

Βουντού

Εκδ. Αγρα, 2017, σελ. 240

Τιμή: 12 ευρώ

Από το 2005 ως το 2011 και το 2016, όταν δηλαδή γράφτηκαν οι τρεις ιστορίες του Ανδρέα Αποστολίδη που συγκεντρώνονται σε αυτόν τον τόμο («Βουντού ή X-Men εναντίον ανθρώπων της σκιάς», «Ζήτω ο Πρόεδρος!» και «Η κλινική μπαλαντίνα»), το έγκλημα στην ελληνική κοινωνία αναπροσαρμόστηκε, τη στιγμή που οι ιδεοληψίες της παρέμειναν κυρίαρχες έστω και διαρθρωμένες διαφορετικά. Τι σημαίνουν όλα αυτά; Πολλή δουλειά για τον ιδιωτικό ντετέκτιβ Λέλο Λίβα: παράνομη διακίνηση αρχαιοτήτων, κακοποίηση ζώων ή ξέπλυμα χρήματος μέσω του Πάμε Στοίχημα είναι μερικές μόνο από τις φαυλότητες που συναντά σε μια χώρα όπου η ανεργία πλήττει ακόμα και τους ιδιωτικούς αστυνομικούς και σε μια πραγματικότητα που η κοινωνική κριτική, η ειρωνεία και το μυστήριο του Ανδρέα Αποστολίδη της ταιριάζουν γάντι.

Γιάννης Μαρής

Εκδ. Αγρα, 2017, σελ. 360

Τιμή: 13 ευρώ

Bill Beverly

Ντόντζερς

Εκδ. Στερέωμα, 2017, μτφ. Ανδρέας Αποστολίδης, σελ. 352

Τιμή: 19 ευρώ

Καλά το πλήθος βραβείων, μεταξύ των οποίων και το περίβλεπτο Gold Dagger της Ενωσης Συγγραφέων Αστυνομικής Λογοτεχνίας που κέρδισε το «Ντόντζερς» του πεζογράφου και ποιητή Μπιλ Μπέβερλι· το ακόμα πιο ενδιαφέρον είναι ότι το βιβλίο κέρδισε και το λεγόμενο Marc Twain American Voice Award που απονέμεται σε όσους εκπροσωπούν ιδανικά την «αμερικανική φωνή», όπως αποτυπώθηκε στις «Περιπέτειες του Χάκλμπερι Φιν» του Μαρκ Τουέιν: ίσως γιατί και η ιστορία του Μπέβερλι είναι η περιπλάνηση μιας εφηβικής συμμορίας του Λος Αντζελες και κυρίως ενός δεκαεξάχρονου μέλους της, του Ιστ, από τη Δυτική Ακτή προς το βορειοκεντρικό τμήμα των ΗΠΑ, με σκοπό να σκοτώσουν έναν μάρτυρα εγκλήματος και με αποτέλεσμα να διαπιστώσουν αφενός ότι η δολοφονία που διέπραξαν ήταν άνευ λόγου και αιτίας και αφετέρου, ότι η Αμερική που διανύουν, άγνωστη, παγωμένη και ύποπτη, ούτε με καμία από τις «δεξιότητές» τους αντιμετωπίζεται, ούτε και τους επιτρέπει να αγνοούν για πολύ ακόμα οικογενειακά τραύματα και προσωπικές ματαιώσεις.

Yrsa Sigurdardóttir

DNA

Εκδ. Μεταίχμιο, 2017, μτφ. Αλέξης Καλοφωλιάς, σελ. 528

Τιμή: 17,70 ευρώ

Είναι τόσοι πολλοί οι κατά καιρούς «βασιλιάδες» και τόσες πολλές οι «βασίλισσες», ειδικά του σκανδιναβικού νουάρ, που μία ακόμα ανακηρυγμένη ως τέτοια, δεν θα έκανε και μεγάλη διαφορά. Κι όμως, η Ισλανδή Ιρσα Σιγκουρδαρντότιρ, πολιτικός μηχανικός στο επάγγελμα και βραβευμένη συγγραφέας παιδικής λογοτεχνίας, κατορθώνει με τα βιβλία της να συνδυάσει την αστυνομική πλοκή με τις ιστορίες διαλυμένων οικογενειών, τη σύγχρονη πραγματικότητα της χώρας της με την μυστηριώδη αρχαία ιστορία της ή τις ιστορίες φαντασμάτων με τις ανεξιχνίαστες δολοφονίες. Στο «DNA», το πρώτο βιβλίο μιας σειράς με ήρωες έναν ντετέκτιβ και μια παιδοψυχολόγο που υποχρεώνονται να συνεργαστούν παρά το ερωτικό τους παρελθόν, μία γυναίκα δολοφονείται αγρίως στο σπίτι της, με μοναδικό μάρτυρα την επτάχρονη κόρη της, αλλά και τα περίεργα μηνύματα που λαμβάνει τόσο για το πρώτο θύμα όσο και για ένα ακόμα που φυσικά ακολουθεί ένας ραδιοερασιτέχνης.