«Ναρκοκράτος», «Ναρκοδικτατορία». Ο,τι γράφεται με σπρέι στους τοίχους του Καράκας, ο Ρεπουμπλικανός Μάρκο Ρούμπιο στις ΗΠΑ το είπε με περισσότερα λόγια: «Υπάρχει ένας Πάμπλο Εσκομπάρ στην κορυφή του κράτους της Βενεζουέλας». Η αναφορά είναι για τον πανίσχυρο Διοσδάδο Καμπέλο, γράφει η «Κοριέρε ντέλα Σέρα». Πόση αλήθεια υπάρχει όμως σε αυτούς τους ισχυρισμούς που προέρχονται κυρίως από τις ΗΠΑ; Πόσοι «Εσκομπάρ» υπάρχουν στα ηγετικά κλιμάκια του καθεστώτος Μαδούρο; Στοιχεία αλλά και μαρτυρίες συνδέουν το καθεστώς με τη διακίνηση σημαντικών ποσοτήτων κοκαΐνης, προορισμός της οποίας είναι οι αγορές της Ευρώπης και των ΗΠΑ.

Η γεωγραφία της Βενεζουέλας κρίνεται προνομιακή από αυτή την άποψη. Οπως λένε οι ειδικοί, μοιράζεται χιλιόμετρα αφύλακτων συνόρων με την Κολομβία, τη μεγαλύτερη παραγωγό κοκαΐνης παγκοσμίως, και εξίσου μακρά ακτογραμμή. Αυτό που χρειάζεται δεν είναι παρά ένα χέρι βοήθειας από στελέχη του καθεστώτος, που θα εγγυάται το απρόσκοπτο πέρασμα από λιμάνια και αεροδρόμια. Κάποιοι αναλυτές μάλιστα συνδέουν την κλιμάκωση της βίας των τελευταίων μηνών με το γεγονός ότι οι έρευνες προς αυτή την κατεύθυνση προχωρούν όλο και περισσότερο. «Στην ηγεσία της Βενεζουέλας υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι, αν καταρρεύσει το καθεστώς, μπορεί να καταλήξουν στις αμερικανικές φυλακές. Θα αντισταθούν μέχρι το τέλος» εξηγούσε στον απεσταλμένο της ιταλικής εφημερίδας στο Καράκας παρατηρητής των εσωτερικών τεκταινομένων του καθεστώτος.

Οι δίαυλοι με το FARC. Οι πρώτες αναφορές κρατούν από το 2008 όταν ο Ούγκο Τσάβες ήταν ακόμη στην εξουσία και τρεις ανώτατοι αξιωματούχοι υποτίθεται ότι είχαν στήσει ένα παράνομο δίκτυο διακίνησης με αντάρτες των Επαναστατικών Ενοπλων Δυνάμεων της Κολομβίας (FARC). Οι υποψίες σήμερα στρέφονται στον αντιπρόεδρο Ταρέκ ελ Αϊσαμί και στο στέλεχος του καθεστώτος που εμπνεύστηκε τις εκλογές για την ανάδειξη μιας νέας Συντακτικής Εθνοσυνέλευσης, τον Διοσδάδο Καμπέλο. Στο μεταξύ, δύο ανιψιοί της συζύγου του Μαδούρο έχουν συλληφθεί για διακίνηση κοκαΐνης και κρατούνται στις φυλακές της Νέας Υόρκης. Αλλες πληροφορίες μιλούν για 1,2 τόνους κοκαΐνη που φορτώθηκε από το Καράκας και έφτασε στο Παρίσι με πτήση της Air France.

Ο Ελ Αϊσαμί είναι αντιπρόεδρος του Μαδούρο από τον περασμένο Ιανουάριο. Ο διορισμός του προκάλεσε πολλούς ψιθύρους. Γιατί επιλέχθηκε ένα τόσο αμφιλεγόμενο πρόσωπο; Ο συριακής καταγωγής πολιτικός ήταν κυβερνήτης στην περιφέρεια Αραγούα όταν το όνομά του έπεσε στο τραπέζι από τον Ραφαέλ Ισέα, προκάτοχό του και πρώην υπουργό Οικονομικών. Ο Ισέα διέφυγε στις ΗΠΑ το 2013. Κι εκεί αποκάλυψε ότι ο Ελ Αϊσαμί ήταν ο άνθρωπος κλειδί του πιο ισχυρού ναρκέμπορου της χώρας Βαλίντ Μάκλεντ. Χάρη σε αυτό το δίδυμο, ολόκληροι τόνοι κοκαΐνης φορτώνονταν στο Πουέρτο Καμπέλο με προορισμό το Μεξικό και την Κεντρική Αμερική.

Την περασμένη εβδομάδα ο Ελ Αϊσαμί συμπεριελήφθη στη λίστα με τα 13 πρόσωπα του καθεστώτος Μαδούρο στα οποία επιβλήθηκαν κυρώσεις από τις ΗΠΑ. Αν και ο ίδιος το διαψεύδει, οι αμερικανικές Αρχές λένε ότι στα περιουσιακά του στοιχεία που πάγωσαν περιλαμβάνονται μερικά σπίτια στο Μαϊάμι και ένα ιδιωτικό τζετ. «Δεν έχω κανέναν λογαριασμό. Η αυτοκρατορία επιτίθεται στην επανάστασή μας. Τα δύο αγόρια του Μαδούρο συνελήφθησαν με κατασκευασμένα στοιχεία» επιμένει εκείνος. Ποια είναι αυτά; Ο Εφρέιν Κάμπο και ο Φρανσίσκο Φλόρες.

Οι δύο ανιψιοί της Τσίλια Φλόρες συνελήφθησαν τον Νοέμβριο του 2015 στην Αϊτή ενώ διαπραγματεύονταν την αποστολή 800 κιλών κοκαΐνης. Ο Μαδούρο τους έχει μεγαλώσει σαν παιδιά του και τώρα κινδυνεύουν με 20 χρόνια κάθειρξη ο καθένας. Κατά τη μεταφορά τους στις ΗΠΑ ομολόγησαν πως η κοκαΐνη προερχόταν από το περιβάλλον του Καμπέλο, ο οποίος την εποχή εκείνη ήταν πρόεδρος της Βουλής. Σύμφωνα με τις αμερικανικές Αρχές, ο Καμπέλο είναι ο αρχηγός των Λος Σόλες, μιας ομάδας από στρατιωτικούς, παραστρατιωτικούς και πολιτικούς, η οποία διαθέτει τα μέσα για να περνούν τα ναρκωτικά χωρίς έλεγχο από την Κολομβία και να μεταφέρονται στο εξωτερικό.

Μια μαρτυρία για τον Καμπέλο προέρχεται από πρώην σωματοφύλακά του και αξιωματικό, ο οποίος διέφυγε στις ΗΠΑ και σήμερα ζει εκεί υπό προστασία. Οπως ανέφερε, άκουσε πολλές φορές τον Καμπέλο να δίνει εντολές για αποστολές ναρκωτικών μέσω της Κούβας. Σημαντική θεωρείται και η μαρτυρία πιλότου, ο οποίος συνελήφθη στην Κολομβία και εκδόθηκε στις ΗΠΑ. Ο Γιαζένκι Λάμας ήταν ο προσωπικός πιλότος της συζύγου του Μαδούρο και το καθεστώς έκανε τα πάντα για να πετύχει την έκδοσή του στη Βενεζουέλα. Δεν τα κατάφερε όπως στην περίπτωση του ναρκέμπορου Βαλίντ Μάκλεντ. Οι σχέσεις των δύο χωρών βρίσκονται πια στο ναδίρ.

Γεωπολιτική απειλή. Αυτή και μόνο η εξέλιξη είναι αρκετή για να προκληθεί ανησυχία σε ολόκληρη την ήπειρο. «Η κρίση της Βενεζουέλας αποτελεί την κύρια προτεραιότητα για όλες τις κυβερνήσεις της Λατινικής Αμερικής» σημειώνει η «Ελ Παΐς». «Το χάος στο οποίο έχει περιπέσει η πετρελαιοπαραγωγός χώρα συνεπάγεται τεράστιο κίνδυνο αποσταθεροποίησης. Κι αυτό όχι μόνο λόγω των μεταναστευτικών ροών που προκαλεί, αλλά και εξαιτίας του προβλήματος του εμπορίου ναρκωτικών: τα τελευταία χρόνια, η Βενεζουέλα έχει γίνει το τραμπολίνο της εξόδου των ναρκωτικών από τη Λατινική Αμερική».

Ο φόβος σε πολλές πρωτεύουσες της ηπείρου είναι ότι τα χειρότερα δεν έχουν έρθει ακόμη. Στο μέτωπο της μετανάστευσης, υπενθυμίζεται ότι το 2016 πέρασαν στην Κολομβία περίπου 370.000 Βενεζουελανοί, 15% περισσότεροι σε σχέση με έναν χρόνο νωρίτερα. Τι θα συμβεί αν οδηγηθεί η Βενεζουέλα σε εμφύλια σύρραξη; Οσο για το δεύτερο μέτωπο, πέρυσι η καλλιέργεια κοκαΐνης έφτασε σε ιστορικά υψηλό επίπεδο: καλλιεργήθηκαν 188.000 εκτάρια, 18% περισσότερα σε σχέση με έναν χρόνο νωρίτερα. Επιπλέον, τα ναρκωτικά μπορούν να βγουν πολύ εύκολα από τη χώρα. «Η κατάσταση μπορεί να βγει σε τέτοιο βαθμό εκτός ελέγχου ώστε να τιναχτεί στον αέρα η σιωπηλή συμφωνία με βάση την οποία, στα τέλη της δεκαετίας του 1980, η Κούβα ψαλίδισε την πιθανότητα να γίνει το νησί διάδρομος των ναρκωτικών για τα κολομβιανά και μεξικανικά καρτέλ» καταλήγει η «Ελ Παΐς».