Eχουν περάσει τρεις εβδομάδες από τότε που ο ο κινέζος διανοούμενος, συγγραφέας και ακτιβιστής Λιου Σιαομπό έγινε ο δεύτερος νομπελίστας Ειρήνης που πεθαίνει όντας κρατούμενος, μετά τον γερμανό πασιφιστή Καρλ φον Οσιέτσκι, που πέθανε το 1938 στα χέρια των Ναζί. Και η σύζυγός του, η Λιου Σιά, παραμένει άφαντη. Ο αμερικανός, ειδικός σε υποθέσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δικηγόρος του ζεύγους Τζάρεντ Γκένσερ κατέθεσε χθες επίσημη καταγγελία στην ομάδα εργασίας του ΟΗΕ για τις καταναγκαστικές ή ακούσιες εξαφανίσεις, κατηγορώντας τις κινεζικές Αρχές για αυτή την καφκικού τύπου εξαφάνιση και απαιτώντας την άμεση απελευθέρωση της 56χρονης ποιήτριας. Ο Λιου Σιαομπό πέθανε 13 Ιουλίου, στα 61 του χρόνια, στο νοσοκομείο της Σενγιάνγκ όπου είχε μεταφερθεί τέλη Ιουνίου από τη φυλακή, έχοντας διαγνωσθεί από τον Μάιο με καρκίνο στο ήπαρ σε τελικό στάδιο. Ο νομπελίστας είχε ζητήσει να μεταφερθεί για νοσηλεία στο εξωτερικό, πολλές ξένες κυβερνήσεις είχαν ασκήσει πιέσεις με αυτό το σκοπό, αλλά οι κινεζικές Αρχές είχαν αρνηθεί. Ο Λιου Σιαομπό είχε καταδικαστεί το 2009 σε 11 χρόνια φυλάκιση για «υποκίνηση σε ανατροπή της κρατικής εξουσίας». Στην πραγματικότητα, απλώς είχε συγγράψει ένα μανιφέστο, τη Χάρτα 08, διεκδικώντας πολιτικές ελευθερίες και δη ελεύθερες εκλογές στη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου.Η σύζυγός του, πάλι, δεν έχει καταδικαστεί ποτέ για κάτι. Από τον Δεκέμβριο του 2010, ωστόσο, όταν ο Λιου Σιαομπό βραβεύτηκε ερήμην με Νομπέλ Ειρήνης, εκείνη τελούσε ουσιαστικά σε κατ’ οίκον περιορισμό στο Πεκίνο.

Σύμφωνα με τον αμερικανό δικηγόρο, από την παραμονή του θανάτου του συζύγου της η Λιου Σιά δεν έχει επικοινωνήσει με κανέναν οικείο της. Το Πεκίνο έδωσε στη δημοσιότητα φωτογραφίες της από τη 15η Ιουλίου, την ημέρα που η τέφρα του Λιου Σιαομπό σκορπίστηκε στη θάλασσα (ώστε όπως καταγγέλθηκε οι υποστηρικτές του να στερούνται έναν τόπο μνήμης για αυτόν και τις ιδέες του). Δεν αποκάλυψε όμως πού βρισκόταν ούτε έχει αναγνωρίσει ποτέ ότι της έχει στερήσει την ελευθερία.

Φίλοι της Λιου Σιά λένε πως η 56χρονη ποιήτρια υποχρεώθηκε αρχικά να ταξιδέψει στη Νοτιοδυτική Κίνα συνοδεία φρουρών, ενδεχομένως όμως να έχει επιστρέψει πλέον στο Πεκίνο. Ξένοι δημοσιογράφοι που έχουν αποπειραθεί να επισκεφθούν το διαμέρισμα του ζευγαριού έχουν απωθηθεί ακόμα και με τη βία, ενώ η κινεζική κυβέρνηση απλώς αρνείται να απαντήσει σε ερωτήσεις σχετικά με το θέμα. «Δεν γνωρίζω την πληροφορία που αναφέρατε και αυτή δεν είναι διπλωματική ερώτηση» είπε ο Λου Κανγκ, εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών, σε δημοσιογράφο του Sky News που ζήτησε να μάθει την περασμένη εβδομάδα πού βρίσκεται η Λιου Σιά. «Επόμενη ερώτηση» βιάστηκε να προχωρήσει.

Ο Τζάρεντ Γκένσερ εξέφρασε την ελπίδα πως η Ομάδα Εργασίας του ΟΗΕ θα καλέσει τώρα το Πεκίνο να απαντήσει στις καταγγελίες ότι οι κινεζικές δυνάμεις ασφαλείας βρίσκονται πίσω από την εξαφάνιση της Λιου Σιά. Και ότι οι πιέσεις θα αναγκάσουν το Πεκίνο να την «επανεμφανίσει» και να της επιτρέψουν να εγκαταλείψει τη χώρα. Ουάσιγκτον, Βερολίνο και Λονδίνο είναι τρεις από τις πρωτεύουσες που έχουν ζητήσει την απελευθέρωσή της. Πηγή του ΟΗΕ, πάντως, έλεγε χθες στο Γαλλικό Πρακτορείο πως οι διαδικασίες που ακολουθούν καταγγελίες όπως αυτή που κατέθεσε ο Γκένσερ συχνά χρειάζονται χρόνια για να ολοκληρωθούν.

Ούτε ο Κάφκα

«Για μένα, είναι ξεκάθαρο πως η Λιου Σιά κρατείται από την κινεζική κυβέρνηση» δήλωσε ο αμερικανός, ειδικός σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δικηγόρος Τζάρεντ Γκένσερ. «Εξακολουθεί να υποφέρει απίστευτα… Πραγματικά δεν πιστεύω ότι ο Κάφκα θα μπορούσε να είχε φανταστεί ένα σενάριο τόσο φρικτό όσο το δικό της» πρόσθεσε.