… σημαία με τα κίτρινα αστέρια που θα κυματίσει μεθαύριο στο Χονγκ Κονγκ δεν

θα ξαναφέρει την πόλη στο 1898, όταν οι Άγγλοι τη «νοίκιασαν» για 99 χρόνια.

Τότε αναμετρώνταν δύο αντίπαλες αυτοκρατορίες, με σύμβολο η μια τη Βικτωρία, η

άλλη την Απαγορευμένη Πόλη. Αντιπαρατάσσονταν στόλοι ­ όχι αντίζηλοι

καπιταλισμοί. Το κόκκινο ήταν ακόμη ένα χρώμα όπως όλα, χωρίς ιδεολογικό

φορτίο. Στον αιώνα που κύλησε, η Βρεταννική Αυτοκρατορία έδυσε και το ΧΚ έγινε

το πιο πλούσιο ­ και τελικά το πιο ελεύθερο ­ κομμάτι κινεζικής γης. Πολλοί

Ασιάτες, τώρα, δεν ξέρουν πώς να ονομάσουν την επερχόμενη ιστορική στιγμή:

Απόδοση μισθίου; Μα το μεταβιβαζόμενο είναι πια τελείως άλλο απ’ ό,τι είχε

παραλάβει ο μισθωτής. Κούρσεμα του ιστορικού λιμανιού από την Κίνα; Μα όλα

γίνονται ειρηνικότατα.

… πλευρές όμως ­ Λονδίνο και Πεκίνο ­ η μία μόνο θα καμαρώνει τη Δευτέρα. Η

επάνοδος του αμαρτωλού ΧΚ στην αυστηρή μητέρα, μοιάζει ποινή, και ας είναι

συναλλαγή. (Η Θάτσερ είχε εγγυηθεί την τήρηση του «συμβολαίου» μόνον όταν

απέσπασε κινεζικές δεσμεύσεις για εμπορική εύνοια). Πολλοί στο ΧΚ ανυπομονούν

για το ξεφάντωμα, αλλά δεν χαίρονται όλοι. Ο μεγαλοεφοπλιστής Τουνγκ Τσιχουά

που η Κίνα έχρισε κυβερνήτη στο ΧΚ για ένα χρόνο, ώσπου να γίνουν εκλογές,

θαυμάζεται για τα πλούτη του αλλά δεν αποτελεί προσωποποίηση της δημοκρατίας.

Ανήκει στην παράταξη των ηττημένων των εκλογών του ’94, και να που βγήκε από

πάνω. Ήδη, γέμισε τους τοίχους συνθήματα: «Είμαστε Κινέζοι, είμαστε

περήφανοι». «Ντύνεστε Κινεζικά». Το τελευταίο αφορά ιδίως τη Δευτέρα, μια που

θα υπάρχουν τόσες κάμερες. Οι ανταποκριτές περιγράφουν βιτρίνες γεμάτες

παραδοσιακές ενδυμασίες και μαοϊκά κοστούμια ­ κομψά όμως τώρα, από μετάξι,

και με όμορφα κουμπιά. Οι εποχές συναντώνται και στα φλυτζάνια: Από τη μια η

αγιογραφία του Μάο, ακτινοβόλου, από την άλλη ο Κομφούκιος.

… του πανεπιστημίου του ΧΚ κατέγραψε το «εθνικό αίσθημα» των κατοίκων της

πόλης. Στο ερώτημα «Είστε Κινέζος ή Χονγκκονγκέζος;» το 45% απαντούν ότι

αισθάνονται πολίτες του ΧΚ. Μόνο το 30% δηλώνουν «Κινέζοι». Το θέμα είναι

ψυχολογικό, εξήγησαν οι ερευνητές. Αυτό που εννοούν οι 45% είναι ότι προτιμούν

μια ζωή πιο μοντέρνα, πιο ελεύθερη. Πότε όμως τη γνώρισαν; Η αποικιοκρατία δεν

ήταν βελούδινη. Αυταρχικά κυβερνήθηκε το ΧΚ ολόκληρο σχεδόν τον αιώνα. Αλλά το

΄94 ­ μόλις τότε ­ με τον απερχόμενο σήμερα κυβερνήτη Κρις Πάττεν, «σατανικά»

θαρρείς, σαν για να τονισθεί η διαφορά απ’ ό,τι θα ακολουθούσε, οι Άγγλοι

εισήγαγαν πλήρη δημοκρατία. Πλουραλισμό, ελευθεροτυπία, απ’ όλα.

… τώρα πολλοί να χάνεται. Τη δημοκρατία ­ για ν’ απομείνει μόνο ο

καπιταλισμός. Μια διαδήλωση 50.000 ατόμων τις προάλλες, νύχτα με κεριά, τίμησε

τη μνήμη των θυμάτων της Τιέν Ανμέν. «Ελάτε ­ καλούσαν οι οργανωτές. ­ Του

χρόνου δεν θα μπορούμε». Προχθές έγινε άλλη, μικρότερη όμως, κατά της

αλαζονείας των πρώτων στρατιωτικών που έφτασαν απ’ το Πεκίνο και αρνήθηκαν να

δεχτούν έλεγχο στα σύνορα. Παλιοί πρόσφυγες, διανοούμενοι και ολόκληρες

εταιρίες φεύγουν ήδη προς Αγγλία, Ταϊβάν, Ταϊλάνδη, Σινγκαπούρη. Το χειρότερο,

ένας αμφορέας απ’ το Πεκίνο, ύψους 4,5 μέτρων με εορτάσιμες επιγραφές, έσπασε

μόλις τον ξεφόρτωσαν στην πόλη και θα χρειαστεί δέκα μέρες να συγκολληθεί.