Αναζήτηση
Η εποχή του Ιντερνετ έχει σταθεί σκληρή με τον Τύπο, αυτό είναι γνωστό. Μια ακτίνα ελπίδας όμως φαίνεται στον ορίζοντα. Και παραδόξως, σχολιάζουν οι «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς», η πηγή της είναι ίδια με εκείνη πολλών από τα δεινά των εφημερίδων και των περιοδικών: η Σίλικον Βάλεϊ. Η Apple και το facebook ανακοίνωσαν ειδησεογραφικές υπηρεσίες που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν μια σημαντική ροή εισοδήματος για τον Τύπο, να διευρύνουν το αναγνωστικό κοινό του, να του προσφέρουν ακόμη ακόμη απευθείας πρόσβαση σε περισσότερους συνδρομητές. Δεδομένων ωστόσο των τραυματικών εμπειριών της τελευταίας δεκαετίας, τα νέα έγιναν δεκτά από τον ίδιο τον Τύπο με ένα μείγμα αισιοδοξίας και φόβου.
Facebook και Apple έχουν έναν κοινό στόχο: να αυξήσουν τον χρόνο που περνάνε οι χρήστες στους ιστοτόπους τους χρησιμοποιώντας τις υπηρεσίες τους. Και τα στοιχεία δείχνουν πως τα έξυπνα κινητά τηλέφωνα έχουν γίνει ο κυρίαρχος τρόπος να διαβάζει κανείς τις ειδήσεις∙ όπως επίσης ότι η όρεξη για online ειδήσεις όλο και μεγαλώνει στα σόσιαλ μίντια. Οπως σχολίασε εκδοτική πηγή που έχει συμμετάσχει στις διαπραγματεύσεις και με τους δύο ομίλους, «το facebook και η Apple επιτέλους ξύπνησαν και συνειδητοποίησαν ότι οι ειδήσεις έχουν αξία στο κινητό». Τα λινκ όμως συνήθως χρειάζονται κάποια δευτερόλεπτα μέχρι να «φορτώσουν». «Ο κόσμος δεν θέλει να περιμένει», σημειώνει ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ, ο ιδρυτής του facebook, «πολλοί λοιπόν εγκαταλείπουν τις ειδήσεις πριν καν «ανοίξουν»». Αυτό το πρόβλημα φιλοδοξούν να λύσουν οι υπηρεσίες Instant Articles του facebook, που ξεκίνησε ήδη δοκιμαστικά στις ΗΠΑ με περιεχόμενο από εννέα έντυπα, συμπεριλαμβανομένων των «Νιου Γιορκ Τάιμς» και του «Ατλάντικ» και «Εϊπλ Νιουζ» της Apple, που αναμένεται να λανσαριστεί το φθινόπωρο, με τη συνεργασία δεκάδων εντύπων, από τους «Νιου Γιορκ Τάιμς», «Γκάρντιαν», «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς και «Εκόνομιστ» μέχρι τα «Βάνιτι Φερ» και «Μαρί Κλερ».
Η ευκαιρία. «Μιλάμε για μια ευκαιρία να διανείμεις το περιεχόμενό σου εντελώς δωρεάν σε περισσότερους από ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους» επισημαίνει από την πλευρά της αισιοδοξίας ο Μαρκ Τόμσον, διευθύνων σύμβουλος των «Νιου Γιορκ Τάιμς». «Το facebook έχει μεγαλύτερο πληθυσμό και από την Κίνα». Η Apple έχει πει στους εκδότες που στρατολόγησε πως η υπηρεσία της θα συμπεριλάβει κάποια στιγμή τη δυνατότητα συνδρομής και τόσο η συγκεκριμένη εταιρεία όσο και το facebook τούς έχουν διαβεβαιώσει πως όλο το εισόδημα από διαφημίσεις που θα παράγουν θα είναι δικό τους. «Ακόμα και αν θεωρήσει κανείς πως αυτοί οι ψηφιακοί χρήστες δεν έχουν πολλές πιθανότητες να γίνουν συνδρομητές, το γεγονός ότι μπορεί να ωφεληθεί οικονομικά από αυτούς μέσω της διαφήμισης γίνεται μια νίκη από μόνη της» σημειώνει ο Τόμσον.
Το αγκάθι. Υπάρχει όμως και η άλλη πλευρά: ο φόβος πως υπηρεσίες όπως αυτές θα πλήξουν την αυτοτέλεια και άρα την ίδια την ταυτότητα των εφημερίδων και των περιοδικών, διασπώντας τα σε ατομικά άρθρα και ρεπορτάζ, διασκορπισμένα σε εφαρμογές. Ο φόβος, επίσης, πως όλα αυτά θα κάνουν τελικά περισσότερο καλό σε εταιρείες όπως η Apple και το facebook παρά στον Τύπο. Διότι οι εταιρείες τεχνολογίας δεν αρκούνται στο να είναι μια πλατφόρμα για τις ειδήσεις, επιζητούν ενεργητικό ρόλο. «Η δημοσιογραφία είχε ανέκαθεν μια ανεξαρτησία παραγωγής και διανομής» επισημαίνει στους «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» η Εμιλι Μπελ, διευθύντρια του Κέντρου Ψηφιακής Δημοσιογραφίας Tow στη Σχολή Δημοσιογραφίας του Πανεπιστημίου Κολούμπια στη Νέα Υόρκη. «Για πρώτη φορά όμως κινούμαστε μακριά από αυτό». Η ίδια δεν διστάζει να μιλήσει για «ένα παζάρι με τον Φάουστ» από την πλευρά μιας βιομηχανίας που δεν έχει πολλές άλλες εναλλακτικές λύσεις: «Δεν υπάρχει διαφάνεια σε αυτές τις πλατφόρμες. Αν θέλεις όμως να φτάσεις στο κοινό και να παραμείνεις εντός παιχνιδιού, λίγο – πολύ δεν έχεις άλλη επιλογή παρά να τις αγκαλιάσεις».
