Αναζήτηση
Πιάτα προσαρμοσμένα στις ανάγκες των παιδιών και των εφήβων, των ενηλίκων, των γυναικών (συμπεριλαμβανομένων των εγκύων) και των ηλικιωμένων… σερβίρουν οι «Οδηγοί», όπως εξηγεί σε συνέντευξή της στα «ΝΕΑ» η Αναστασία Πανταζοπούλου – Φωτεινέα, γιατρός Δημόσιας Υγείας, γιατρός Εργασίας, τέως γενική διευθύντρια Δημόσιας Υγείας του υπουργείουΥγείας. Και σημειώνει ότι στόχος της πλειάδας επιστημόνων που συνεργάστηκαν για τη συγγραφή των «Οδηγών» ήταν να σπάσουν τον «κώδικα» του υγιεινών επιλογών, παραδίδοντας απλές συμβουλές προς τους πολίτες.
Πρόσφατες έρευνες συσχετίζουν την παιδική παχυσαρκία με την οικονομική κρίση.
Οταν το εισόδημα είναι χαμηλό, τότε οι καταναλωτές αναζητούν κατ’ ανάγκην φθηνότερα προϊόντα, των οποίων τα υλικά δεν είναι πάντα τόσο υγιεινά. Ετσι δικαιολογείται η παχυσαρκία στα χαμηλότερα οικονομικά στρώματα.
Μπορούν οι «Οδηγοί» να βοηθήσουν τις μητέρες να κάνουν πιο υγιεινές και συνάμα οικονομικές επιλογές;
Αυτός είναι ο σκοπός τους. Παρέχουν απλές συμβουλές για το τι πρέπει να βάζουμε καθημερινά στο πιάτο μας. Οι εικόνες των «Οδηγών» είναι ιδιαίτερα κατατοπιστικές.
Οταν λέτε εικόνες;
Για παράδειγμα στη σελίδα 93 του «Εθνικού Διατροφικού Οδηγού» για βρέφη, παιδιά και εφήβους δίνουμε στις μητέρες ιδέες για υγιεινό πρωινό. Μεταξύ άλλων προτείνουμε γιαούρτι με φρυγανιές ολικής αλέσεως και φρούτό ή παξιμάδι με τυρί και ντομάτα ή σπιτική χορτόπιτα. Στις επόμενες σελίδες αποσαφηνίζουμε με τη βοήθεια φωτογραφικού υλικού τις αναλογίες ενός κυρίως γεύματος. Φαίνεται δηλαδή, για παράδειγμα, πόσες σαρδέλες πρέπει να περιέχει το πιάτο των παιδιών.
Με αυτά που περιγράφετε η υγιεινή διατροφή δεν είναι ακριβή.
Η παρεξήγηση ότι το υγιεινό είναι ακριβό έγκειται κυρίως στην υψηλή τιμή ορισμένων ψαριών. Στους «Οδηγούς» αποσαφηνίζουμε ότι τα θρεπτικά συστατικά, δηλαδή τα πολύτιμα Ω3, τα συναντάμε και σε φθηνότερα ψάρια. Για παράδειγμα οι σαρδέλες είναι πρώτες σε περιεκτικότητα Ω3 λιπαρών οξέων, όπως αναλύεται σε σχετικό πίνακα κατάταξης ψαριών. Ακολουθούν το καπόνι, ο κολιός, ο σολομός, το μελανούρι και η γόπα.
Μήπως τελικά η ανθυγιεινή διατροφή είναι αυτή που μας κοστίζει ακριβότερα;
Εξαιτίας της αυξημένης νοσηρότητας. Το μεταβολικό σύνδρομο, ο διαβήτης, τα καρδιαγγειακά, ακόμη και κάποιες μορφές καρκίνου –όπως για παράδειγμα ο καρκίνος του στομάχου που σχετίζεται και με την αυξημένη κατανάλωση αλμυρών τροφών –είναι νοσήματα εξαρτώμενα από τη διατροφή. Οι «Οδηγοί» επενδύουν στην πρόληψη, έτσι ώστε σταδιακά να μειωθούν οι ασθένειες αυτές στον πληθυσμό.
Οι «Οδηγοί» υιοθετούν τον δίσκο, αφήνοντας στην άκρη την κλασική απεικόνιση των πυραμίδων. Γιατί;
Εχει διαπιστωθεί ότι η πυραμίδα προκαλούσε σύγχυση στους καταναλωτές γιατί στην κορυφή απεικονίζονται οι τροφές που πρέπει να καταναλώνονται λιγότερο. Αρκετοί όμως πίστευαν ότι επειδή το κρέας είναι στην κορυφή είναι και η τροφή που προτείνουν οι ειδικοί ως καλύτερη. Αυτός είναι και ο λόγος που προτιμήσαμε το πιάτο, δείχνοντας με εικόνες στους πολίτες τι πρέπει να βάζουν σε αυτό καθημερινά. Ετσι εξηγούμε με τον πλέον απλό τρόπο ότι η ποικιλία στο πιάτο είναι πολύ σημαντική.
Το υγιεινό όμως έχει να κάνει και με τις ποσότητες. Σωστά;
Ναι, αλλά δεν θέλαμε να γίνουμε καταπιεστικοί –να αναγκάσουμε δηλαδή τους Ελληνες να μαγειρεύουν έχοντας πάντα τη ζυγαριά στον πάγκο της κουζίνας. Γι’ αυτό και οι «Οδηγοί» είναι περιεκτικοί σε εικόνες. Δείχνουμε για παράδειγμα ότι 12 ελιές είναι μία μερίδα. Και σε ό,τι αφορά τους ξηρούς καρπούς αρκεί μία χούφτα.
Οι «Οδηγοί» αναφέρονται στις ελληνικές παραδοσιακές συνταγές;
Μελέτες έχουν δείξει ότι από τότε που υιοθετήσαμε το δυτικό πρότυπο διατροφής αυξήθηκε η νοσηρότητα και μοιραία μειώθηκε το προσδόκιμο ζωής. Πρέπει να επιστρέψουμε στην ελληνική διατροφή, η οποία έχει ψηλά στη λίστα τα όσπρια, τα λαδερά φαγητά, τα φρούτα και τα λαχανικά, περιορίζοντας την κατανάλωση του κρέατος σε μία φορά την εβδομάδα.
Η σωματική άσκηση τι ρόλο παίζει;
Η καθιστική ζωή ευθύνεται για την παχυσαρκία και τα χρόνια νοσήματα. Οι «Οδηγοί» παρέχουν συμβουλές για άσκηση, στο πρότυπο «νους υγιής εν σώματι υγιεί».
