2077. Το παρελθόν έχει καταργηθεί. Δεν υπάρχει η έννοια της ατομικότητας και όλοι ζουν στα ίδια σπίτια και με τα ίδια έπιπλα. Ένα τραπέζι και δύο καρέκλες. Τίποτα άλλο. Κανένα διακοσμητικό στοιχείο στον τοίχο. Το κράτος δίνει το φαγητό και ο κόσμος βγαίνει να πάει στο συσσίτιο. Όλα είναι διαμορφωμένα από κράτος και ο πολίτης δεν κάνει τίποτα. Απλώς ζει και αναπνέει. Αυτή είναι η κοινωνία που περιγράφει ο Έντουαρντ Μποντ στην παράσταση του έργου «Δεν έχω τίποτα», που σκηνοθετεί ο Δημήτρης Μυλωνάς.

«Το διάλεξα, επειδή ενθουσιάστηκα όταν το διάβασα. Είναι ένα πολύ σύγχρονο έργο, μέρος μιας τριλογίας που ο Μποντ έγραψε το 2000 ύστερα από την περίοδο ακμής κατά την οποία οι άνθρωποι τα είχαν όλα» μας είπε ο σκηνοθέτης.

«Αναφέρεται σε μια κοινωνία όπου όλα έχουν αναμορφωθεί, όσες περιοχές δεν αναμορφώθηκαν τις έχει γκρεμίσει ο στρατός και όλοι ζουν σε σπίτια τακτοποιημένα και αναμορφωμένα λόγω Μνημονίου. Έχει επέλθει πλήρης παγκοσμιοποίηση και υποτίθεται ότι πριν γίνει αυτό, ο κόσμος από τη μεγάλη υπερκατανάλωση αυτοκτονούσε από τις γέφυρες, επειδή η ζωή τους δεν είχε νόημα».

Αυτό είναι το πολιτικό περιεχόμενο. Και μέσα σε αυτό υπάρχουν τρεις ρόλοι. Ο άνδρας δουλεύει στην κρατική υπηρεσία και η δουλειά του είναι να περιπολεί τις ερειπωμένες περιοχές, μήπως κυκλοφορεί κάποιος που δεν έχει ακόμα «αναμορφωθεί». Η γυναίκα του κάθεται συνέχεια στο σπίτι και τον περιμένει. Και ξαφνικά έρχεται ένας τρίτος από την άλλη άκρη της χώρας, με μια φωτογραφία -κάτι που είναι παράνομο, ως στοιχείο του παρελθόντος- και της συστήνεται ως αδελφός της. Το ζευγάρι αμέσως διαλύεται, ταρακουνιέται και όλο το οικοδόμημα γκρεμίζεται.
«Καταρχήν είναι παράνομο να πεις ότι είσαι αδελφός κάποιου. Αν η γυναίκα το παραδεχτεί, τότε ο σύζυγός της θα πρέπει να συλλάβει και τους δύο» συμπληρώνει ο σκηνοθέτης. «Γιατί υποτίθεται ότι το κράτος έχει απαγορέψει το παρελθόν. Γίνεται μια ολόκληρη ιστορία με τον αδελφό, με κωμικοτραγικό τρόπο με αποκορύφωμα όταν εκείνος κάθεται σε μια από τις δύο καρέκλες και τσακώνονται για το ποιος κάθισε στην καρέκλα, γιατί κούνησε την καρέκλα, γιατί έβαλε τα παπούτσια στη μέση και παραπάτησε, κ.ά. Αυτό που υπονοεί ο συγγραφέας είναι ότι ακόμα και σε αυτό το περιβάλλον που υποτίθεται ότι οι άνθρωποι παρέδώσαν τον εαυτό τους στο κράτος και στο Μνημόνιο, παρόλα αυτά δεν μπορούν να ηρεμήσουν. Γι’ αυτό ξεσπάει ο ένας στον άλλον και βγαίνει το στοιχείο της ατομικότητας και της διαφορετικότητας, μέσα από το τίποτα. Εξού και ο τίτλος του έργου «Δεν έχω τίποτα».

Με την Άννα Ελεφάντη που ερμηνεύει τον ρόλο της γυναίκας έχουν την ομάδα «Εν Δράσει» και έχουν κάνει και την παράσταση του έργου «Ο Ρόζενκραντζ και ο Γκίλντενστερν είναι νεκροί»,που ανέβηκε στο Θέατρο Επί Κολώνω. Ο ίδιος έπαιξε στην παράσταση «Τζέλα, Λέλα, Κόρνας και ο Κλεομένης» στο Θέατρο Πορεία που έχει σκηνοθετήσει ο Βασίλης Κουκαλάνι, ενώ στο «Δεν έχω τίποτα» αντιστρέφονται οι ρόλοι καθώς ο Δημήτρης Μυλωνάς σκηνοθετεί τον Κουκαλάνι.

«Υπάρχει ένα υγιές πάρε- δώσε, μια συνεργασία και μια κοινή πορεία που δημιουργεί κοινούς κώδικες» συνεχίζει ο Μυλωνάς. «Δεν μπορεί να γίνει αλλιώς. Πρέπει να δημιουργηθεί μια μορφή παρέας που ωστόσο δεν πρέπει να είναι κλειστή, για να μπορεί να ανανεώνεται. Βέβαια αν δεν στηριχθεί το θέατρο από το κράτος, έμπρακτα με επιχορηγήσεις για να μπορέσει να γίνει ερευνητικό θέατρο, είναι δύσκολο να υπάρξει αποτέλεσμα, ανάλογο των παραστάσεων που κάναμε με την ομάδα της Πειραματικής Σκηνής του Εθνικού Θεάτρου και με τον Στάθη Λιβαθινό.

Για μια επταετία ήμασταν προστατευμένοι οικονομικά και έτσι έγιναν τότε αυτές οι παραστάσεις. Αλλά και ο Λευτέρης Βογιατζής, αν δεν είχε την επιχορήγηση τόσα χρόνια, δεν υπήρχε περίπτωση να κάνει έξι μήνες πρόβες. Έκανε τόσους μήνες πρόβες γιατί μπορούσε και πλήρωνε τους ηθοποιούς. Αυτό δεν μπορεί να το κάνει τώρα κανένας. Έτσι και ο Κουν. Ξεκίνησε μόνος του, όπως και πολλές ομάδες σήμερα. Αν όμως δεν στηριχθούν οικονομικά, θα χάσουν τον καλλιτεχνικό τους στόχο ή θα εξαφανιστούν ή θα αφομοιωθούν από το εμπορικό θέατρο. Δεν μπορεί να γίνει θέατρο αν στηρίζεται μόνο στο εισιτήριο. Μέσα από τις επιχορηγήσεις βγήκε ένας Βογιατζής, ένας Κουν, ένας Μαρμαρινός, μια γενιά ολόκληρη».

Info:

«Δεν έχω τίποτα» του Έντουαρντ Μποντ

Μετάφραση: Δημήτρης Μυλωνάς, Άννα Ελεφάντη

Σκηνοθεσία :Δημήτρης Μυλωνάς

Παίζουν: Άννα Ελεφάντη, Πάρης Θωμόπουλος, Βασίλης Κουκαλάνι

Θέατρο του Νέου Κόσμου (Αντισθένους 7 & Θαρύπου, τηλ. 210-9212.900). Εως 31/5.