Έντυπη Έκδοση
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου του tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Αν θέλετε να γίνετε συνδρομητής μπορείτε να αποκτήσετε τη συνδρομή σας εδώ:
Εγγραφή μέλους
Οι συγκρούσεις που συγκλονίζουν το βόρειο Κόσοβο την τελευταία εβδομάδα εντάσσονται σε μια σειρά βίαιων επεισοδίων που συμβαίνουν ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Η περιοχή αποτελεί κομβικό σημείο των εντάσεων μεταξύ Πρίστινας και Βελιγραδίου, μεταξύ του μουσουλμανικού πληθυσμού που μιλάει στην πλειονότητά του αλβανικά και της σερβικής ορθόδοξης μειονότητας στον βορρά. Από την ανεξαρτησία του Κοσόβου το 2008 (που εξακολουθεί να αμφισβητείται από τη Σερβία), η κυβέρνηση αγωνίζεται να ασκήσει την εξουσία της στον βορρά, όπου λειτουργούν παράλληλοι θεσμοί. Οι τελευταίες συγκρούσεις προκλήθηκαν από την ανάληψη καθηκόντων αλβανών δημάρχων σε πόλεις με σερβική πλειοψηφία, επειδή οι Σέρβοι δεν προσήλθαν στις κάλπες καταγγέλλοντας ότι η Πρίστινα δεν υλοποίησε τις δεσμεύσεις της για δημιουργία Ενωσης Σερβικών Δήμων.
Η Τέφτα Κελμέντι, συντονίστρια του προγράμματος «Ευρύτερη Ευρώπη» στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων, σε συνέντευξή της στη γαλλική εφημερίδα «Le Monde» υπενθυμίζει ότι πέρσι, οι εκπρόσωποι της σερβικής μειονότητας αποχώρησαν από τους θεσμούς του Κοσσυφοπεδίου στους οποίους είχαν ενσωματωθεί από το 2013 ως αντίδραση στην πολιτική της κεντρικής κυβέρνησης που απαγόρευε στους Σέρβους του βορρά να χρησιμοποιούν πινακίδες κυκλοφορίας που είχαν εκδοθεί από το Βελιγράδι. Μέχρι τότε, οι Σέρβοι κατείχαν θέσεις εξουσίας σε τοπικό επίπεδο. Η μαζική παραίτηση δημάρχων, αστυνομικών και δικαστών δημιούργησε θεσμικό κενό και μεγάλη απογοήτευση. Οι Σέρβοι ένιωθαν όλο και περισσότερο παραμερισμένοι. «Η Πρίστινα προσπάθησε να οργανώσει τοπικές εκλογές στο βόρειο Κοσσυφοπέδιο. Η ψηφοφορία αναβλήθηκε δύο φορές, επειδή ήταν γνωστό ότι δεν πληρούνταν οι προϋποθέσεις για πραγματικά αντιπροσωπευτικές εκλογές, με τη συμμετοχή των Σέρβων. Στις 23 Απριλίου πραγματοποιήθηκε η ψηφοφορία με συμμετοχή μόλις 3% αφού οι Σέρβοι την μποϊκοτάρισαν μαζικά. Οι δήμαρχοι που εξελέγησαν ήταν Αλβανοί. Η διεθνής κοινότητα είχε συμβουλεύσει την Πρίστινα να αναβάλει την ανάληψη των καθηκόντων τους. Ολοι γνώριζαν ότι αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει κλιμάκωση. Οι συγκρούσεις που έλαβαν χώρα τις τελευταίες ημέρες ήταν αναμενόμενες».
Ολα δείχνουν ότι η κατάσταση χειροτερεύει. «Η βία έχει αυξηθεί κατά πολύ. Αυτό οφείλεται εν μέρει στη δράση πολύ ισχυρών εγκληματικών ομάδων με ισχυρή παρουσία στο βόρειο Κόσοβο, οι οποίες θεωρούνται ύποπτες για διασυνδέσεις με τη Σερβία. Η απογοήτευση του πληθυσμού είναι μεγάλη. Η επιβολή εκλογών και στη συνέχεια ο διορισμός δημάρχων, οι οποίοι δεν μπορούν να είναι νόμιμοι με τόσο χαμηλή συμμετοχή, έχει οδηγήσει τους Σέρβους να υπερασπιστούν βίαια τη θέση τους. Οσο το ζήτημα της αυτοδιαχείρισης των θεσμών στο βόρειο τμήμα της χώρας παραμένει άλυτο, υπάρχει κίνδυνος βίας και κλιμάκωσης».
Επαιξε η Σερβία ρόλο στο ξέσπασμα της βίας; «Το Βελιγράδι ακολουθεί εδώ και καιρό πολιτική αποσταθεροποίησης, όχι μόνο στο Κόσοβο αλλά και σε ολόκληρη την περιοχή. Χρηματοδοτεί παράλληλους θεσμούς στο βόρειο τμήμα της χώρας, ο σέρβος πρόεδρος Αλεξάνταρ Βούτσιτς επωφελείται από αυτό επειδή του δίνει ένα επιχείρημα για να προωθήσει τα συμφέροντα του Βελιγραδίου στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Στις επόμενες συνομιλίες, θα μπορούσε να το χρησιμοποιήσει για να απαιτήσει αυτονομία για το βόρειο τμήμα του Κοσόβου, όρος που είναι απαράδεκτος για την Πρίστινα».
Τι εμποδίζει την άμβλυνση των κοινοτικών εντάσεων στο Κόσοβο; «Το πιο ακανθώδες ζήτημα αφορά την αυτοδιαχείριση των τοπικών θεσμών από τη σερβική κοινότητα. Πρόκειται για ένα ζήτημα που έχει μπλοκαριστεί από το 2013. Τότε, είχε επιτευχθεί συμφωνία για τη δημιουργία μιας Ενωσης Σερβικών Δήμων. Αλλά το Ανώτατο Δικαστήριο του Κοσόβου αντιτάχθηκε στο σχέδιο, επισημαίνοντας ότι η χώρα ορίζεται ως πολυεθνική, ενώ αυτή η Ενωση κινδύνευε να είναι μονοεθνική».