Έντυπη Έκδοση
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου του tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Αν θέλετε να γίνετε συνδρομητής μπορείτε να αποκτήσετε τη συνδρομή σας εδώ:
Εγγραφή μέλους
«Αγέρηδες λυσσομανούσαν γύρω του, αγέρηδες που τσιμπούσαν κι έκοφταν. Καταφθάνουν, κύματα. Τα άλογα του πόντου με τις λευκοχαίτες τους, φρουμάσσοντας, μ' αστραφτανέμου χαλινά οι κέλητες του Μάνανααν. Αυτό το αγέρι είναι γλυκύτερο. Οίκοι που σαπίζουν, ο δικός μου, εκείνου, όλων μας. Είπες στην αριστοκρατία του Κλόνγκοους πως έχεις ένα θείο δικαστή κι ένα θείο στρατηγό στον στρατό. Ξεκόλλα απ' αυτούς, Στίβεν. Δεν είναι εκεί η ομορφιά. Ούτε και στον βαλτωμένο κόλπο της βιβλιοθήκης Μαρς όπου διάβαζες τις ξεθωριασμένες προφητείες του Ιωακείμ Αβά». Το απόσπασμα από τον «Πρωτέα» του «Οδυσσέα» είναι ένα από τα δεκάδες που συνθέτουν το εικονογραφημένο πανόραμα «Αγαπημένο Bρωμοδουβλίνο» (εκδ. Τόπος), με την υπογραφή του Αρη Μαραγκόπουλου. Πρόκειται ουσιαστικά για την επαυξημένη έκδοση του τόμου που είχε κυκλοφορήσει το 1997 (Κέδρος), με μεγαλύτερο πλέον ερμηνευτικό εύρος, ειδικά για την περίσταση των 100 ετών από την κυκλοφορία του τζοϊσικού magnum opus. Με τον πλοηγό αυτό, όπως τον χαρακτηρίζει, ο συγγραφέας συμπληρώνει μία τριάδα μυητικής ανάγνωσης, μαζί με τα «Ulysses - οδηγός ανάγνωσης» (έφτασε στην 4η έκδοση το 2022) και «Τζάκομο Τζόις» (αμφότερα από τον Τόπο).
Με φωτογραφίες εποχής, εικόνες των τόπων που αναφέρονται μέσα στον «Οδυσσέα», υποδείξεις από τα άλλα έργα του Τζόις, η έκδοση συνοδεύει μία πιθανή επανάγνωση, αλλά στέκει και από μόνη της ως το αφήγημα ενός μελετητή που αποτυπώνει τη συναισθηματική γεωγραφία του τζοϊσικού έργου. Στο παραπάνω απόσπασμα, για παράδειγμα, ο Μαραγκόπουλος σημειώνει στο περιθώριο σχολιάζοντας και τις σχετικές φωτογραφίες: «Εφιάλτες ταλανίζουν τον νεαρό διανοούμενο Στίβεν, ως άλλον Αμλετ, για τον δρόμο που θα επιλέξει: η ιρλανδική παράδοση (οι θαλάσσιοι κέλητες του Μάνανααν, του Κέλτη Πρωτέα - Ποσειδώνα και βασιλιά του "Αλλου κόσμου", η ιησουίτικη παιδεία του (ο Ιωακείμ Αβάς, η βιβλιοθήκη Μαρς), η ανώτερη τάξη της Ιρλανδίας (το σχολείο Κλόνγκοους) αισθάνεται πως τον κρατούν δέσμιο».
ΤΟΠΟΙ ΚΑΙ ΑΙΣΘΗΜΑΤΑ. Διόλου τυχαία ο τόμος έχει εμπλουτιστεί με φωτογραφικά στιγμιότυπα από το σύγχρονο Δουβλίνο, τα οποία τράβηξε η διδάκτωρ Αγγλοϊρλανδικής Λογοτεχνίας, εκπαιδευτικός στις βιβλιοθήκες του Δουβλίνου, Μαρία Καμπύλη. Η χρήση τους ανταποκρίνεται στον σχεδιασμό που έχει ο Μαραγκόπουλος, όπως τον περιγράφει στην εισαγωγή: «Αντίθετα με τον Οδηγό Ανάγνωσης, που διαβάζει επεισόδιο προς επεισόδιο το Ulysses, ως medium ανάμεσα στο κείμενο - σύμπαν και στον αναγνώστη - μύστη, το ανά χείρας λεύκωμα επιχειρεί με "υλικότερο" πιο απτό, σωματικό τρόπο - διά των αισθήσεων - να επιτρέψει την απόδραση φευγαλέων, πλην υπαρκτών, εικόνων, ήχων και αισθημάτων». Και παρακάτω: «Ο Τζόις δεν ενδιαφέρεται να φανταστούμε το δικό μας Δουβλίνο... Αν κάποιο πρόσωπο σταματήσει μπροστά σ' ένα άγαλμα ή σε μια βιτρίνα και παρατηρήσει κάτι που του κάνει εντύπωση, αν χτυπήσει κάποια πλήκτρα στη γραφομηχανή του, αν σκοντάψει σε μια κολόνα, αν κάτι από το περιβάλλον σκηνικό της ακοίμητης πόλης τον απασχολήσει γι' αυτόν ή για εκείνον τον λόγο στην (εξουθενωτική) καθημερινότητά του, τότε και μόνο το πληροφορείται ακαριαία και ο αναγνώστης...». Να, στη σελ. 214, και πάλι ως παράδειγμα, η λεζάντα που συνοδεύει τη φωτογραφία δύο κοριτσιών στην ακροθαλασσιά γράφει: «Αυτά τα φτωχά "χαριτωμένα κορίτσια της ακτής" στην υπέροχη φωτογραφία του Francis Meadow Sutcliffe (1853-1941), σύγχρονου του Τζόις, δοκιμάζουν το παιχνιδιάρικο, πειραχτικό χαμόγελο των κοριτσιών που στέκονται απέναντι από τον κ. Μπλουμ».
