Έντυπη Έκδοση
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου του tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Σύνδεση μέλους
Αν θέλετε να γίνετε συνδρομητής μπορείτε να αποκτήσετε τη συνδρομή σας εδώ:
Εγγραφή μέλους
Πρεμιέρα διερευνητικών επαφών Ελλάδας - Τουρκίας σήμερα με τις δύο πλευρές να προσέρχονται στο τραπέζι του διαλόγου ύστερα από πέντε χρόνια διακοπής, αλλά και μακρά περίοδο έντασης που διήρκεσε όλο το 2020. Ενταση που έχει δημιουργήσει ένα κλίμα έντονης καχυποψίας και δυσπιστίας μεταξύ των δύο πλευρών, που ακόμα δεν έχει αλλάξει, δίνοντας στις διερευνητικές ακόμα μεγαλύτερη δημοσιότητα από αυτήν που είχαν κατά την έναρξή τους το 2002.
Οι διερευνητικές εν έτει 2021 εκκινούν με τον πήχη χαμηλά και τον Πρωθυπουργό να δηλώνει ότι η Αθήνα προσέρχεται με αισιοδοξία αλλά και μηδενική αφέλεια, ενώ αρκετοί είναι οι πρόθυμοι να δαιμονοποιήσουν τη διαδικασία. Δεδομένου δε ότι οι δύο πλευρές εκκινούν από διαφορετική αφετηρία, με την Ελλάδα να στοχεύει στην αποκλιμάκωση και την Τουρκία στην αναθέρμανση των σχέσεων με την ΕΕ, στο τραπέζι πλέον υπάρχουν τρία στοιχήματα.
- Το στοίχημα της παραμονής
Στόχος και των δύο πλευρών είναι να μην πάρουν την ευθύνη ενός ναυαγίου. Ακόμα και αν αυτό δεν σημαίνει ότι ο διάλογος θα καταλήξει σε μια συναίνεση αλλά θα συνεχίζεται επ' αόριστον όπως στο παρελθόν. Καθώς δε οι διερευνητικές έχουν μπει στη διεθνή ατζέντα και παρακολουθούνται στενά από ΕΕ και ΗΠΑ, ως παράγοντας που επηρεάζει τις εξελίξεις στην περιοχή, η προσπάθεια της Τουρκίας να μη φανεί ως η υπεύθυνη της υπονόμευσης και του εκτροχιασμού έχει ήδη φανεί σε δημόσιες δηλώσεις…
2. Το στοίχημα της ατζέντας
Ακόμα και αν οι διερευνητικές έχουν σχεδιαστεί ως συνομιλίες χωρίς ατζέντα και πρακτικά και στόχο τις συγκλίσεις που θα οδηγήσουν σε διαπραγμάτευση, η προσέγγιση Αθήνας και Αγκυρας διαφέρουν ριζικά. Η Τουρκία ζητεί διάλογο εφ' όλης της ύλης επιχειρώντας να φέρει στο τραπέζι του διαλόγου το σύνολο των διεκδικήσεών της σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο, ενώ η Αθήνα υπενθυμίζει ρητά και κατηγορηματικά ότι συζητεί θέματα που αφορούν μόνο την υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ. Τα όρια που θα τεθούν και το εύρος της συζήτησης είναι κρίσιμα τόσο για την εξέλιξή τους, όσο και για το αν οι δύο πλευρές θα μπορέσουν να καταλήξουν σε διαπραγμάτευση.
3. Το στοίχημα της εμπιστευτικότητας
Με το κλίμα να παραμένει «εκρηκτικό» μεταξύ των δύο πλευρών, λόγω της έντασης που προηγήθηκε και της υπερβολικής δημοσιότητας που έχουν λάβει οι διερευνητικές, ενδεχόμενες διαρροές καθίστανται εξαιρετικά επικίνδυνες και ικανές να εκτροχιάσουν τη διαδικασία. Με δεδομένο μάλιστα ότι μια πλευρά ίσως να μπει στον πειρασμό να δηλώσει ποια θέματα έθεσε στο τραπέζι, ακόμα και αν απορρίφθηκαν από την απέναντι, μπορεί να δώσει λάθος εντυπώσεις και να καταστεί καταστροφική.
Στο «ρινγκ» του διαλόγου επικεφαλής της ελληνικής πλευράς είναι ο πολύπειρος διπλωμάτης, πρέσβης ε.τ. Παύλος Αποστολίδης. Ο άνθρωπος που έχει χειριστεί τις διερευνητικές επί σειρά ετών γνωρίζει τη διαδικασία, τις τουρκικές επιδιώξεις, αλλά και να κρατά τον διάλογο στο επιθυμητό πλαίσιο χωρίς να επιτρέπει εκτροπές. Στο πλευρό του Αποστολίδη θα σταθούν ο πρέσβης Αλέξανδρος Κουγιού και η διπλωμάτης Ιφιγένεια Καναρά, διευθύντρια του γραφείου του γ.γ. του ΥΠΕΞ Θεμιστοκλή Δεμίρη.
Επικεφαλής της τουρκικής αντιπροσωπείας είναι ο πρέσβης και υφυπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Σεντάτ Ονάλ. Ο 58χρονος διπλωμάτης έχει εμπειρία συναντήσεων με την ελληνική πλευρά στο πλαίσιο των τακτικών διαβουλεύσεων των δύο ΥΠΕΞ, ωστόσο για πρώτη φορά μπαίνει σε αγώνα διερευνητικών επαφών. Θα έχει στο πλευρό του τον πολιτικό διευθυντή του τουρκικού ΥΠΕΞ Τσαγατάι Ερτζιγές. Εναν άνθρωπο με σημαντικό ρόλο στις διεκδικήσεις της Τουρκίας σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο.
Τη σημασία που δίνει η Τουρκία στις διερευνητικές ως αφετηρία για την επαναπροσέγγιση της ΕΕ έδειξαν τόσο το ταξίδι του τούρκου ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου στις Βρυξέλλες και οι επαφές που είχε με τους επικεφαλής της ΕΕ, αλλά και η στάση του τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν που χθες συγκάλεσε σύσκεψη με θέμα τα μέτρα «για την ενίσχυση των δεσμών με την ΕΕ». Παρόντες ο Νταβούτογλου, ο υπουργός Αμυνας, ο Χουλουσί Ακάρ, ο διευθυντής Επικοινωνίας της προεδρίας Φαχρετίν Αλτούν, ο εκπρόσωπος του Ερντογάν, Ιμπραήμ Καλίν, και ο Ονάλ.
Δημοσίευμα του Reuters χαρακτηρίζει τις διερευνητικές ως το πρώτο τεστ ελπίδων της Τουρκίας για να αντιστρέψει τις επιδεινούμενες σχέσεις με τις Βρυξέλλες, τονίζοντας ότι η Αγκυρα φοβάται το ενδεχόμενο η ΕΕ να συντονιστεί με τις ΗΠΑ και να προχωρήσει σε κυρώσεις.
Σήμερα, ημέρα έναρξης των διερευνητικών, ο ΥΠΕΞ Νίκος Δένδιας θα βρίσκεται στις Βρυξέλλες για το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, ενώ θα έχει και σειρά συναντήσεων με τον ύπατο εκπρόσωπο της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ, τον εκτελεστικό αντιπρόεδρο της Επιτροπής Βάλντις Ντομπρόφσκις, τον αντιπρόεδρο Μαργαρίτη Σχοινά, τον επίτροπο διεύρυνσης Ολιβερ Βαρχέλι, ενώ αύριο θα δει τον γ.γ. του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ.