Η μάχη φωτός και σκότους

Για να μεταφέρει όσο το δυνατόν πιστότερα τη μεγάλη εικόνα, θα μπορούσε κανείς να σταθεί στα περισσότερο απ’ όσο πρέπει «χάρτινα» δέντρα της Β’ πράξης. Αλλά έτσι θα αδικούσε τη γενική «εικονογράφηση» του «Ντον Κάρλο», η οποία φέρει την υπογραφή του Μπομπ Κρόουλι. Σαν μετείκασμα από τους πίνακες του Βελάσκεθ, αλλά και – σε μια φευγαλέα έστω εντύπωση – τη «Νυχτερινή περίπολο» του Ρέμπραντ, ειδικά στις σκηνές της κουστωδίας του βασιλιά Φιλίππου Β’. Θα μπορούσε, επίσης, να προβάλει ενστάσεις για το βιμπράτο του αργεντινού πρωταγωνιστή Μαρσέλο Πουέντε ή τη «βαριά» κινησιολογία του, ειδικά κατά τις εξόδους. Αλλά και πάλι θα αδικούσε τον ίδιο στην αυστηρά γεωμετρημένη προσπάθειά του να αποδώσει έναν Κάρλο εύθραυστο, σχεδόν νευρωτικό, που δεν εγκαταλείπει, ωστόσο, τη θέληση για δύναμη, ακόμη και όταν πρέπει να στραφεί εναντίον του παντοκράτορα πατέρα του. Ετσι κι αλλιώς, η παράσταση στην Εθνική Λυρική Σκηνή, συμπαραγωγή της Βασιλικής Οπερας του Λονδίνου, της Μητροπολιτικής Οπερας της Νέας Υόρκης και της Εθνικής Νορβηγικής Οπερας, βασιζόταν στην ανάδειξη ακριβώς της φωνητικής γκάμας των ερμηνευτών. Ο ρώσος βαθύφωνος Αλεξάντερ Βινογκράντοφ ως Φίλιππος Β’ διεκδικούσε συνεχώς την προσοχή του ακροατηρίου κερδίζοντας επευφημίες. Ολόδική του στιγμή η άρια-μονόλογος «Ella giammai m’amο!» («Δεν μ’ αγάπησε ποτέ!»), εκεί όπου μεταμορφώνεται από τον απόλυτο άρχοντα της Ευρώπης σε πάσχοντα άνθρωπο, έναν ερωτευμένο που υποφέρει για την ανεκπλήρωτη αγάπη της Ελισάβετ των Βαλουά (Μπάρμπαρα Φρίτολι). Και ο βαρύτονος Τάσης Χριστογιαννόπουλος αξιοποίησε στο έπακρο τη γενναιοδωρία του Βέρντι προς τις χαμηλές και μεσαίες φωνές σ’ αυτή τη μεγαλόπρεπη όπερα των πέντε πράξεων, την οποία ο κορυφαίος δημιουργός συνέθεσε αρχικά στα γαλλικά και μετέπειτα στα ιταλικά, βασισμένος στο θεατρικό ποίημα του Σίλερ «Δον Κάρλος, ινφάντης της Ισπανίας» (για την ιστορία, η εκδοχή της Λυρικής Σκηνής είναι η πεντάπρακτη μορφή στα ιταλικά που παρουσιάστηκε στη Μόντενα το 1886).