Παραθαλάσσια βίλα στη Κινέτα επιφάνειας 517 τ.μ. σε έκταση σχεδόν 7,5 στρεμμάτων έχει εμπορική αξία 2.700.000 ευρώ. Η αντικειμενική αξία της ανέρχεται στα 73.648 ευρώ και ο λογαριασμός του ΕΝΦΙΑ για τον ιδιοκτήτη της είναι μόνο 374 ευρώ! Οσα δηλαδή πληρώνει και ένας φορολογούμενος που έχει στην κατοχή του ένα διαμέρισμα 100 τ.μ. και ηλικίας 25 ετών στο Περιστέρι. Μια άλλη εξοχική κατοικία στο Πόρτο Χέλι, 250 τετραγωνικών με έκταση 2 στεμμάτων, πωλείται 1.000.000 ευρώ. Για την Εφορία η αξία του ακινήτου είναι 125.000 ευρώ και ο ιδιοκτήτης της επιβαρύνεται με ετήσιο ΕΝΦΙΑ 378 ευρώ. Τον ίδιο φόρο πληρώνει πάνω – κάτω και ο κάτοχος ενός συνηθισμένου διαμερίσματος στην Καλλιθέα.

Πολυτελείς βίλες και εξοχικές κατοικίες σε περιοχές – φιλέτα στη Μύκονο, τη Σαντορίνη, το Πορτοχέλι, την Κινέτα, την Κρήτη, την Κέρκυρα, ακόμα και στην Αττική, δίπλα ή με θέα στη θάλασσα, πωλούνται σε τιμές που ζαλίζουν καθώς απευθύνονται αποκλειστικά σε αγοραστές με μεγάλα πορτοφόλια. Η εμπορική αξία των ακινήτων αυτών είναι πολλών εκατομμυρίων ευρώ, αλλά οι ιδιοκτήτες τους παραμένουν σχεδόν αφορολόγητοι.

Τα στοιχεία που αποκαλύπτουν τις τεράστιες στρεβλώσεις στο σύστημα των αντικειμενικών αξιών και τις μεγάλες αδικίες στον ΕΝΦΙΑ αποτυπώνονται στις αγγελίες που δημοσιεύουν στις ιστοσελίδες τους, μεσιτικά γραφεία της Ελλάδας και του εξωτερικού. Εκτός από την τιμή πώλησης και τα χαρακτηριστικά του ακινήτου (τοποθεσία, επιφάνεια, ηλικία κ.λπ.), ο ενδιαφερόμενος αγοραστής ενημερώνεται για την αξία του ακινήτου που υπολογίζει η Εφορία και για τον ΕΝΦΙΑ που θα πληρώνει.

Η διαφορά μεταξύ εμπορικής και αντικειμενικής τιμής των εκτός σχεδίου ακινήτων είναι χαοτική. Ετσι ο ΕΝΦΙΑ που επιβαρύνει τους κατόχους των πολυτελών ακινήτων είναι ασήμαντος καθώς οι κατοικίες έχουν κτιστεί σε αγροτεμάχια για τα οποία ο ΕΝΦΙΑ ανέρχεται σε 1 ευρώ ανά στρέμμα ενώ ταυτόχρονα εξαιρούνται από τον συμπληρωματικό φόρο, ο οποίος επιβαρύνει πολλαπλάσια την εντός σχεδίου αστική ιδιοκτησία.

Περίπου 7.000 περιοχές, σε όλη τη χώρα, παραμένουν μέχρι σήμερα εκτός αντικειμενικού συστήματος, με αποτέλεσμα πολυτελείς βίλες να φορολογούνται ελάχιστα μόνο και μόνο γιατί βρίσκονται σε οικισμούς στους οποίους δεν υπάρχουν τιμές ζώνης.

Η εικόνα αυτή σύντομα θα αλλάξει. Μέσα στο επόμενο έτος, μαζί με τη νέα αναπροσαρμογή των τιμών ζώνης, το σύστημα των αντικειμενικών αξιών θα επεκταθεί σε όλη τη χώρα. Στο μέτωπο της φορολογίας ακινήτων, το νέο οικονομικό επιτελείο αποφάσισε φέτος να μειώσει τον ΕΝΦΙΑ κατά 22% μεσοσταθμικά και να μην αλλάξει τις αντικειμενικές αξίες.

Ομως, το 2020 έρχονται ανατροπές σε αξίες και φόρους. Ο σχεδιασμός του υπουργείου Οικονομικών για τη φορολογία των ακινήτων προβλέπει επέκταση του αντικειμενικού συστήματος υπολογισμού της αξίας των ακινήτων σε όλη τη χώρα. Με την ένταξή τους στο αντικειμενικό σύστημα, θα καθιερωθούν υψηλότερες αξίες, οι οποίες θα αποτελέσουν τη βάση υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ και όλων των φόρων που επιβάλλονται στις αγοραπωλησίες, γονικές παροχές, δωρεές και κληρονομιές ακινήτων στις περιοχές αυτές. Οι τιμές θα κάνουν άλμα και οι φόροι θα τραβήξουν την ανηφόρα. Οι τιμές που λαμβάνει σήμερα υπόψη της η Εφορία για τον προσδιορισμό της φορολογητέας αξίας των ακινήτων που βρίσκονται εκτός αντικειμενικού συστήματος και για την επιβολή των φόρων και τελών είναι ιδιαίτερα χαμηλές σε σχέση με ό,τι ισχύει για τα ακίνητα που βρίσκονται εντός αντικειμενικού συστήματος.