Έντυπη Έκδοση
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου του tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Αν θέλετε να γίνετε συνδρομητής μπορείτε να αποκτήσετε τη συνδρομή σας εδώ:
Εγγραφή μέλους
Με ποικίλους τρόπους και αποκλειστικά δική της υπαιτιότητα, η ελλαδική Εκκλησία κατόρθωσε σταδιακά, πριν και μετά τη Μεταπολίτευση, να αποξενώσει από τους κόλπους της την πλειοψηφία των διανοουμένων και των σκεπτόμενων πολιτών, που αδυνατούσαν να εντοπίσουν εντός της τον βιβλικό Ιησού Χριστό, σαδιστικά κακοποιημένο και σταυρωμένο από τις αρχές κι εξουσίες του κόσμου τούτου, έναν φιλάνθρωπο Χριστό που συγκρούστηκε ευθέως με το απάνθρωπο στη δικανικότητα και τη θρησκευτική του πώρωση κατεστημένο των Φαρισαίων.
Οχι ότι εξέλειπε ποτέ από τα μέρη μας και μια συμπλεγματική αθεΐα, που βαυκαλίζεται ότι μονοπωλεί τη ρεαλιστική ματιά στη ζωή αλλά και η εικόνα ενός εσωστρεφούς, εμμονικά προ-νεωτερικού και κρατικοδίαιτου θεσμού, από την άλλη πλευρά, που αντί να αντιμάχεται την ατέρμονη αναβίωση του φαρισαϊσμού στο εσωτερικό του (τον μόνιμο πραγματικό πειρασμό κάθε Χριστιανού) επιμένει να ανταγωνίζεται τα υπουργεία Εθνικής Αμυνας και Δημόσιας Τάξης στην άσκηση εξουσίας και χειραγώγησης ενός λαού, τον οποίο ταυτίζει αυθαίρετα με το ποίμνιό της - κραδαίνοντας ως λάβαρο την εμμονή στην παρελθοντολαγνεία και την απόλυτη στατικότητα - μια τέτοια λοιπόν εικόνα της Εκκλησίας απομακρύνει όσο τίποτα άλλο από τη σύναξή της τους ευαίσθητους και με ανοικτούς ορίζοντες ανθρώπους, με ανησυχίες και προσήλωση στις δημοκρατικές ελευθερίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Με τη σειρά της, η ως άνω εικόνα διασταυρώθηκε με μια σειρά δημοφιλών μύθων που αναδύθηκαν κατά την περίοδο της Μεταπολίτευσης κυρίως (σημειωθήτω ότι ουδόλως αρνούμαστε εν προκειμένω τα εντυπωσιακά και πρωτόγνωρα επιτεύγματα, τα πολύτιμα κεκτημένα της υπό συζήτηση περιόδου, που ενέταξε επιτέλους την Ελλάδα στην τροχιά των δημοκρατικών χωρών της Δύσης). Ενας εκ των εν λόγω μύθων αφορά στη θρυλούμενη αμύθητη εκκλησιαστική περιουσία, η οποία ανελίχθηκε στο λαϊκό φαντασιακό σε μόνιμο κατηγορητήριο κατά της ιδρυματικής Εκκλησίας, εν μέρει με τη συνδρομή της αριστερής προπαγάνδας και των στερεοτύπων της. Προσοχή: το ζήτημα αυτό δεν ταυτίζεται με το αίτημα του διαχωρισμού Εκκλησίας - Κράτους, που είναι δίκαιο και θα λειτουργούσε επ' ωφελεία αμφοτέρων των μερών· σχετίζεται, τουναντίον, με τις στερεοτυπικές εμμονές του Νεοέλληνα, ο οποίος φαντασιώνεται ποικίλα «λεφτόδεντρα», δεξαμενές δηλαδή έτοιμου και άνευ παραγωγής πλούτου, ενός πλούτου που δεν απομένει παρά να μοιραστεί επιτέλους στον λαό για να ορθοποδήσουμε, χωρίς κάποια πρόταση συνεχούς παραγωγής νέου, φορολογήσιμου πλούτου. Αναμοχλεύοντας το ζήτημα στην παρούσα συγκυρία, η κυβέρνηση δείχνει να εκτελεί έναν αντιπερισπασμό από άλλα τρέχοντα προβλήματα, ποντάροντας ίσως στο λαϊκό αίσθημα που τρέφεται κατά κόρον με αστικούς μύθους.
Σε καμία περίπτωση δεν τοποθετούμε την Εκκλησία στο απυρόβλητο. Αλλά οι γνώστες των εκκλησιαστικών πραγμάτων είναι σε θέση να βεβαιώσουν ότι η εναπομείνασα εκκλησιαστική περιουσία - όση απέμεινε μετά την παραχώρηση των «φιλέτων» της στο ελληνικό Κράτος - ούτε αξιοποιήσιμη είναι στην πραγματικότητα, ούτε και στην κυριότητα της Ι.Σ. και των Μητροπόλεων ανήκει πλειοψηφικά, καθώς υπάγεται εν πολλοίς και σε αυτοδιοίκητες Μονές. Θα ήταν ευχής έργο να δοθούν στη δημοσιότητα τα σχετικά στοιχεία, με χάρτες και νούμερα, ώστε να απαλλαγούμε επιτέλους από την προσφιλή αυτή φαντασίωση και να αποδυναμωθεί μια από τις πολλές πηγές που εκτρέφουν στη χώρα μας τον λαϊκισμό.
Ο Χαράλαμπος Βέντης είναι επίκουρος καθηγητής στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών
