Από το 2026 τίθεται σε εφαρμογή ο Μοναδικός Αριθμός Ταυτότητας Ακινήτου (Μ.Α.Τ.Α.), ένα νέο ψηφιακό εργαλείο που αναμένεται να μεταμορφώσει τον τρόπο διαχείρισης των ακινήτων στην Ελλάδα. Ο Μ.Α.Τ.Α. θα λειτουργεί ως «προσωπικός αριθμός» για κάθε ιδιοκτησία, συνοδεύοντάς τη σε όλες τις συναλλαγές – φορολογικές, νομικές και τεχνικές.
Το σύστημα θα συγκεντρώνει δεδομένα από το Κτηματολόγιο, την ΑΑΔΕ, τις πολεοδομίες, το ΔΕΔΔΗΕ και άλλους φορείς, δημιουργώντας έναν ενιαίο ψηφιακό φάκελο για κάθε ακίνητο. Θα περιλαμβάνει στοιχεία από το Τεχνικό Επιμελητήριο, τα Υποθηκοφυλάκια, τη Δικαιοσύνη, καθώς και από ασφαλιστήρια συμβόλαια και ΔΕΚΟ, εξασφαλίζοντας πλήρη και επικαιροποιημένη εικόνα για κάθε ιδιοκτησία.
Η εφαρμογή του Μ.Α.Τ.Α. αναμένεται να επιφέρει σημαντική μείωση της γραφειοκρατίας και των λαθών στις συναλλαγές. Οι πολίτες και οι επαγγελματίες θα μπορούν να ολοκληρώνουν διαδικασίες ταχύτερα και με λιγότερη εμπλοκή διαφορετικών υπηρεσιών.
Το νέο σύστημα προβλέπεται να τεθεί σε πλήρη λειτουργία έως το τέλος του 2026, μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας E-Registries, η οποία χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης με προϋπολογισμό 8,28 εκατ. ευρώ.
Νέος «ΕΝΦΙΑ» υπέρ δήμων
Αλλαγές στη φορολογία ακινήτων φέρνει και ο νέος Κώδικας Αυτοδιοίκησης. Σύμφωνα με το σχέδιο, ενοποιούνται το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ) και ο δημοτικός φόρος Ηλεκτροδοτουμένων Χώρων, δημιουργώντας το νέο Τέλος Τοπικής Ανάπτυξης (ΤΤΑ).
Η ΠΟΜΙΔΑ χαρακτηρίζει το ΤΤΑ ως «νέο ΕΝΦΙΑ υπέρ των Δήμων», καθώς θα επιβάλλεται σε κάθε ηλεκτροδοτούμενο ακίνητο, με το ύψος του να καθορίζεται ανάλογα με την αξία και τη χρήση. Στόχος είναι η ενίσχυση των εσόδων των τοπικών αρχών μέσα από ένα πιο ενιαίο και αποδοτικό σύστημα φορολόγησης.
Τι προβλέπει η πρόταση κατά την ΠΟΜΙΔΑ
Σύμφωνα με ανακοίνωση της ΠΟΜΙΔΑ, το σχέδιο προβλέπει μείωση των δημοτικών τελών Καθαριότητας και Φωτισμού (ΤΚΦ) στο 10% για κενά, μη ηλεκτροδοτούμενα και μη χρησιμοποιούμενα ακίνητα. Αυτό συνεπάγεται κατάργηση της πλήρους απαλλαγής για τα κενά ακίνητα και της υποχρέωσης δήλωσής τους στους δήμους.
Παράλληλα, θεσπίζεται «απαράγραπτο» για σειρά οφειλών προς τους δήμους, επιτρέποντας τη διεκδίκησή τους έως και δέκα χρόνια μετά τη δημιουργία τους.
Προβλέπεται επίσης αναγκαστική διάρκεια 24 ετών (12+12) για μισθώσεις ιδιωτικών ακινήτων προς δήμους, με δυνατότητα παράτασης έως 36 ή 48 έτη, καθώς και υποχρεωτική τριετής παράταση των υφιστάμενων μισθώσεων χωρίς αύξηση ενοικίου.
Η ΠΟΜΙΔΑ εκφράζει ανησυχία για διαδικασίες απαλλοτριώσεων και επεμβάσεων στην ιδιωτική περιουσία, οι οποίες –όπως σημειώνει– πραγματοποιούνται με συνοπτικές διαδικασίες και περιορισμένες προθεσμίες προσφυγής, κάτι που ενδέχεται να πλήξει τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα.
Όπως επισημαίνεται στην ίδια ανακοίνωση, βασικός στόχος του νέου πλαισίου είναι η αύξηση των εσόδων των ΟΤΑ μέσω του Τέλους Τοπικής Ανάπτυξης, το οποίο θα έχει συντελεστή μεσοσταθμικά τριπλάσιο του ΤΑΠ, ενσωματώνοντας και τον δημοτικό φόρο Ηλεκτροδοτουμένων Χώρων.
