Νέα μέδουσα με 24 μάτια εντοπίστηκε σε υφάλμυρες λιμνοθάλασσες κοντά στο Χονγκ Κονγκ, προκαλώντας ενθουσιασμό στην επιστημονική κοινότητα. Την ώρα που η ανθρωπότητα αναζητά ζωή πέρα από τη Γη, οι ερευνητές συνεχίζουν να ανακαλύπτουν πλάσματα στους ωκεανούς που αψηφούν κάθε γνωστή λογική της βιολογίας.

Η πιο πρόσφατη ανακάλυψη αφορά μια νέα κυβομέδουσα, ικανή να «βλέπει» προς όλες τις κατευθύνσεις ταυτόχρονα. Το είδος ανήκει στην οικογένεια Tripedaliidae και ονομάστηκε Tripedalia maipoensis, από την περιοχή Mai Po όπου εντοπίστηκε για πρώτη φορά. Πρόκειται για την τρίτη γνωστή μορφή του γένους Tripedalia και την πρώτη που έχει καταγραφεί ποτέ σε κινεζικά ύδατα.

Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Baptist του Χονγκ Κονγκ παρατήρησαν τη μέδουσα αρχικά το 2020 σε παραδοσιακές λιμνοθάλασσες εκτροφής γαρίδας, γνωστές ως «gei wais». Η επανεμφάνισή της κάθε επόμενο έτος δείχνει ότι πρόκειται για σταθερό πληθυσμό και όχι για τυχαίο φαινόμενο.

Μικρό μέγεθος, εντυπωσιακή όραση

Με μήκος μόλις 1,5 εκατοστό, η Tripedalia maipoensis δεν εντυπωσιάζει με το μέγεθός της, αλλά με την ανατομία της. Όπως όλες οι κυβομέδουσες, διαθέτει 24 μάτια κατανεμημένα σε τέσσερα αισθητήρια όργανα που ονομάζονται ροπάλια. Κάθε ροπάλιο φέρει έξι μάτια: δύο με φακούς που σχηματίζουν εικόνες και τέσσερα απλούστερα που ανιχνεύουν φως και σκοτάδι.

Ο συνδυασμός αυτός προσφέρει στη μέδουσα πανοραμική, σχεδόν 360 μοιρών όραση — ένα εξελικτικό πλεονέκτημα που της επιτρέπει να κινείται με ακρίβεια σε πολύπλοκα περιβάλλοντα.

Ένα πλάσμα χωρίς εγκέφαλο – αλλά με νοημοσύνη

Το εντυπωσιακό είναι ότι όλα αυτά συμβαίνουν χωρίς εγκέφαλο, με τον τρόπο που τον αντιλαμβανόμαστε στα ανώτερα ζώα. Οι μέδουσες δεν διαθέτουν εγκέφαλο, οστά ή καρδιά, κι όμως μπορούν να επεξεργάζονται οπτικές πληροφορίες και να προσανατολίζονται με ακρίβεια.

Σε συγγενικό είδος της Καραϊβικής, έχει παρατηρηθεί ότι χρησιμοποιεί τα μάτια που «κοιτούν» προς τα πάνω για να αποφεύγει τα κλαδιά των μαγκρόβιων, ενώ ταυτόχρονα πλοηγείται ανάμεσα στις ρίζες τους — μια συμπεριφορά που αποκαλύπτει αξιοσημείωτη προσαρμοστικότητα.

Πιθανή εξάπλωση πέρα από το Mai Po

Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι το νέο είδος δεν περιορίζεται μόνο στο προστατευόμενο καταφύγιο του Mai Po. Καθώς οι λιμνοθάλασσες συνδέονται με εκβολές ποταμών και τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας μέσω παλιρροϊκών καναλιών, είναι πιθανό η Tripedalia maipoensis να ζει και σε γειτονικά παράκτια νερά.

Για τον λόγο αυτό, σχεδιάζονται νέες έρευνες κατά μήκος των ακτών, με στόχο να εντοπιστεί η πλήρης γεωγραφική εξάπλωση του είδους.

Η ανακάλυψη αυτή υπενθυμίζει ότι οι ωκεανοί παραμένουν ένας ανεξερεύνητος κόσμος, γεμάτος μορφές ζωής που θυμίζουν περισσότερο επιστημονική φαντασία παρά γήινη πραγματικότητα. Ίσως, πριν κοιτάξουμε στα άστρα για το «αλλόκοτο», αξίζει να κοιτάξουμε λίγο πιο βαθιά στα νερά του πλανήτη μας.