Υποχρεωτική αποδοχή μετρητών προβλέπει ο νέος κανονισμός της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), που απευθύνει σαφές μήνυμα σε τράπεζες και εμπόρους πως η προώθηση των ψηφιακών πληρωμών δεν μπορεί να οδηγήσει στην κατάργηση του φυσικού χρήματος.
Σύμφωνα με τον κανονισμό, τα χαρτονομίσματα και τα κέρματα ευρώ κατοχυρώνονται ρητά ως υποχρεωτικά αποδεκτό μέσο πληρωμής σε ολόκληρη την ευρωζώνη, ενισχύοντας το δικαίωμα των πολιτών να χρησιμοποιούν μετρητά στις συναλλαγές τους.
Περιορισμοί στις τράπεζες και στα ΑΤΜ
Η ΕΚΤ εκφράζει ανησυχία για τη συνεχή μείωση των δικτύων ΑΤΜ, που δυσχεραίνει την πρόσβαση των πολιτών σε μετρητά. Ο νέος κανονισμός προβλέπει τη δημιουργία δεικτών παρακολούθησης, προκειμένου να διασφαλιστεί η επαρκής διαθεσιμότητα μηχανημάτων ανάληψης σε αστικές και αγροτικές περιοχές.
Τέλος στις πινακίδες «Μόνο κάρτες»
Η ΕΚΤ καταδικάζει την πρακτική επιχειρήσεων που αρνούνται την αποδοχή μετρητών και ζητούν αποκλειστικά ηλεκτρονικές πληρωμές. Η άρνηση αποδοχής μετρητών θεωρείται πλέον παράνομη, εκτός από ορισμένες εξαιρέσεις, όπως όταν επιχειρείται πληρωμή μικρού ποσού με χαρτονόμισμα μεγάλης αξίας ή υπάρχει αντικειμενική αδυναμία παροχής ρέστων.
Υποχρεώσεις των κρατών μελών
Τα κράτη μέλη της ευρωζώνης θα πρέπει να παρακολουθούν συστηματικά την κατάσταση και να λαμβάνουν μέτρα σε περίπτωση περιορισμού της χρήσης μετρητών. Παράλληλα, θα διενεργούν ετήσια αξιολόγηση της πρόσβασης των πολιτών σε μετρητά, με βάση κοινούς ευρωπαϊκούς δείκτες.
Η σημασία του νέου πλαισίου
Με τη νέα νομοθεσία καθιερώνεται για πρώτη φορά δεσμευτικό πλαίσιο για το τι συνιστά νόμιμο χρήμα στην ευρωζώνη. Οι πολίτες αποκτούν εγγυημένο δικαίωμα πληρωμής σε μετρητά, ενώ οι τράπεζες και οι επιχειρήσεις υποχρεούνται να προσαρμοστούν στις νέες απαιτήσεις.
Ο κανονισμός αποσκοπεί στη διατήρηση της εμπιστοσύνης στο ευρώ, στην προστασία κοινωνικών ομάδων που βασίζονται στα μετρητά και στη διατήρηση ισορροπίας ανάμεσα στην ανάπτυξη των ψηφιακών πληρωμών και τη θεμελιώδη λειτουργία του φυσικού χρήματος.
