Η ανέγερση συγκροτήματος πολυτελών ακινήτων για εμπορική εκμετάλλευση στο Βελιγράδι που θα χρηματοδοτηθεί από επενδυτική εταιρεία η οποία συνδέεται με τον γαμπρό του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, Τζάρεντ Κούσνερ, αποτελεί νέα πηγή εντάσεων στη Σερβία.

Η αμερικανική Affinity Global Development που ιδρύθηκε από τον Κούσνερ σκοπεύει να ρίξει 500 εκατομμύρια δολάρια για να κατασκευάσει ξενοδοχείο, διαμερίσματα, καταστήματα και γραφεία στο χώρο του πρώην στρατηγείου του γιουγκοσλαβικού στρατού, το οποίο είχε βομβαρδιστεί από το ΝΑΤΟ το 1999. Πολλοί Σέρβοι ζητούν το κτίριο να παραμείνει ως έχει ως φόρος τιμής σε όσους έχασαν τη ζωή τους και ως μνημείο της ιστορίας της χώρας.

Το κοινοβούλιο της Σερβίας ψήφισε ειδικό νόμο με στόχο να ανοίξει το δρόμο το έργο. Πρώτος στόχος είναι να κατεδαφιστεί το βομβαρδισμένο από το ΝΑΤΟ στρατιωτικό αρχηγείο στο Βελιγράδι, προκαλώντας έντονη αντίδραση. Οι αρχές καταπολέμησης της διαφθοράς χαρακτήρισαν τον ειδικό νόμο για την έγκριση του έργου επικίνδυνο, υποστηρίζοντας ότι αντιπροσωπεύει νομιμοποίηση παραβιάσεων με βάση νομοθεσία η οποία έχει προσαρμοστεί για να εξυπηρετήσει κρυφά συμφέροντα στη συγκεκριμένη υπόθεση.

Οι αρχές αναφέρουν ότι η εταιρεία του Κούσνερ έχει δεσμευτεί να κατασκευάσει μνημείο εντός του χώρου, αφιερωμένο σε όλα τα θύματα των βομβαρδισμών του ΝΑΤΟ.

Το ειδικό νομοσχέδιο πέρασε με ψήφους 130 υπέρ και 40 κατά στο Κοινοβούλιο των 250 μελών, μετά από ημέρες έντονης κοινοβουλευτικής συζήτησης και διαμαρτυριών στους δρόμους από επικριτές του. Το νομοσχέδιο δεν αναφέρει την εταιρεία του Κούσνερ ή λεπτομέρειες για τυχόν μελλοντικά αναπτυξιακά έργα.

Η κυβέρνηση της Σερβίας αφαίρεσε πέρυσι από το κτιριακό συγκρότημα το καθεστώς προστασίας που είχε και υπέγραψε συμφωνία μίσθωσης διάρκειας 99 ετών με την Affinity Global Development, εταιρεία που σχετίζεται με τον Κούσνερ και εδρεύει στις ΗΠΑ. Ωστόσο, το έργο είχε σταματήσει αφού ειδικοί εισαγγελείς κατά του οργανωμένου εγκλήματος της Σερβίας ξεκίνησαν έρευνα για να διαπιστωθεί εάν τα έγγραφα που χρησιμοποιήθηκαν για την άρση αυτού του καθεστώτος προστασίας ήταν παραποιημένα, σύμφωνα με το Associated Press.

Η κυβέρνηση της Σερβίας

Στη Σερβία η κυβέρνηση του προέδρου Αλεξάντερ Βούτσιτς τάσσεται υπέρ του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και προβάλλει την προοπτική ότι το έργο θα ενισχύσει τόσο την οικονομία όσο και τους δεσμούς με την τρέχουσα κυβέρνηση των ΗΠΑ. Οι επικριτές επικαλούνται την αρχιτεκτονική και ιστορική σημασία του κτιρίου – και επειδή θεωρείται σύμβολο αντίστασης στους βομβαρδισμούς του ΝΑΤΟ υπό την ηγεσία των ΗΠΑ.

Ο ειδικός νόμος επιτρέπει στις αρχές να προωθήσουν τις εργασίες στο χώρο, συμπεριλαμβανομένης της κατεδάφισης των υπολειμμάτων δύο κτιρίων που θεωρούνται μεταξύ άλλων ως εξαιρετικά παραδείγματα αρχιτεκτονικής των μέσων

Οι επικρίσεις

Οι επικριτές λένε ότι το ειδικό νομοσχέδιο υπονομεύει το νομικό σύστημα της Σερβίας. Ο φορέας κατά της διαφθοράς, Transparency Serbia, ανέφερε για το νομοσχέδιο ότι «αντιπροσωπεύει έναν συνδυασμό των δύο πιο επικίνδυνων μορφών διαφθοράς – τη νομιμοποίηση των παραβιάσεων του νόμου και την προσαρμογή των γενικών κανόνων για να ταιριάζουν σε κρυφά συμφέροντα σε μια συγκεκριμένη υπόθεση», σύμφωνα με το ΑΡ.

Ο Βούτσιτς υπερασπίστηκε τις αποφάσεις του λέγοντας ότι η συνεχιζόμενη δικαστική έρευνα ξεκίνησε με βάση κινήσεις που έγιναν κυρίως από το εξωτερικό, για να «αποτρέψουν τη Σερβία από το να δημιουργήσει καλύτερες σχέσεις με την κυβέρνηση Τραμπ».

Τον τελευταίο χρόνο, ο Βούτσιτς αντιμετώπισε πολλές διαμαρτυρίες και διαδηλώσεις που κλόνισαν την εξουσία του. Οι διαδηλωτές κατηγόρησαν την κυβέρνησή του για μεγάλη διαφθορά σε κρατικά έργα. Οι διαμαρτυρίες ξεκίνησαν μετά την κατάρρευση τσιμεντένιου στεγάστρου σε σιδηροδρομικό σταθμό στη βόρεια πόλη Νόβι Σαντ μετά από ανακαίνιση, σκοτώνοντας 16 άτομα.

Η Σερβία βομβαρδίστηκε το 1999 για 78 ημέρες για να αναγκαστεί ο τότε πρόεδρος Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς να τερματίσει την καταστολή του κατά των αυτονομιστών Αλβανών στο Κόσοβο. Τα αντιΝΑΤΟϊκά αισθήματα στη Σερβία παραμένουν έντονα μέχρι σήμερα και πολλοί θεωρούν ότι ο ρόλος των ΗΠΑ στην ανακαίνιση του αρχηγείου του στρατού είναι ιδιαίτερα ευαίσθητος, αναφέρει το δημοσίευμα.