Οι ιρανικές αρχές έχουν πραγματοποιήσει ένα κύμα συλλήψεων και πολλαπλών εκτελέσεων ατόμων που είναι ύποπτα για διασυνδέσεις με ισραηλινές υπηρεσίες πληροφοριών, μετά τον πρόσφατο πόλεμο μεταξύ των δύο χωρών.
Αυτό έρχεται μετά από αυτό που οι αξιωματούχοι περιγράφουν ως μια άνευ προηγουμένου διείσδυση στις ιρανικές υπηρεσίες ασφαλείας από πράκτορες της Μοσάντ.
Οι αρχές υποψιάζονται ότι πληροφορίες που έιχε το Ισραήλ έπαιξαν σημαντικό ρόλο σε μια σειρά εκτελέσεων στόχων στρατηγικής σημασίας κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης. Αυτές περιλάμβαναν τις στοχευμένες δολοφονίες ανώτερων διοικητών από το Σώμα των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC) και πυρηνικών επιστημόνων, τις οποίες το Ιράν αποδίδει σε ισραηλινούς πράκτορες που εργάζονται εντός της χώρας.
Κλονισμένες από το εύρος και την ακρίβεια αυτών των δολοφονιών, οι αρχές έχουν στοχεύσει οποιονδήποτε είναι ύποπτος ότι συνεργάζεται με ξένες υπηρεσίες πληροφοριών, λέγοντας ότι το κάνουν για λόγους εθνικής ασφάλειας. Αλλά πολλοί φοβούνται ότι αυτός είναι επίσης ένας τρόπος για να φιμώσουν τη διαφωνία και να ενισχύσουν τον έλεγχο επί του πληθυσμού.
Το χρονικό των αντιποίνων
Κατά τη διάρκεια της 12ήμερης σύγκρουσης, οι ιρανικές αρχές εκτέλεσαν τρία άτομα που κατηγορήθηκαν για κατασκοπεία υπέρ του Ισραήλ. Την Τετάρτη – μόλις μία ημέρα μετά την κατάπαυση του πυρός – τρία ακόμη άτομα εκτελέστηκαν με παρόμοιες κατηγορίες.
Οι αξιωματούχοι έχουν έκτοτε ανακοινώσει τη σύλληψη εκατοντάδων υπόπτων σε όλη τη χώρα με την κατηγορία της κατασκοπείας. Η κρατική τηλεόραση μετέδωσε φερόμενες ομολογίες από αρκετούς κρατούμενους, οι οποίοι φέρονται να παραδέχονται τη συνεργασία τους με τις ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες.
Ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ακτιβιστές εξέφρασαν φόβους για τις τελευταίες εξελίξεις, επικαλούμενοι τη μακροχρόνια πρακτική του Ιράν να αποσπά αναγκαστικά ομολογίες και να διεξάγει άδικες δίκες. Υπάρχουν ανησυχίες ότι ενδέχεται να ακολουθήσουν περισσότερες εκτελέσεις.
Το Υπουργείο Πληροφοριών του Ιράν ισχυρίζεται ότι διεξάγει μια «αμείλικτη μάχη» εναντίον αυτού που αποκαλεί δυτικά και ισραηλινά δίκτυα πληροφοριών – συμπεριλαμβανομένων της CIA, της Μοσάντ και της MI6.
Σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Fars, το οποίο συνδέεται με το IRGC, από την έναρξη της επίθεσης του Ισραήλ στο Ιράν στις 13 Ιουνίου, «το ισραηλινό δίκτυο κατασκοπείας έχει γίνει ιδιαίτερα ενεργό εντός της χώρας». Το Fars ανέφερε ότι κατά τη διάρκεια 12 ημερών, οι ιρανικές δυνάμεις πληροφοριών και ασφαλείας συνέλαβαν «περισσότερα από 700 άτομα που συνδέονται με αυτό το δίκτυο».
Ιρανοί δήλωσαν στο BBC Persian ότι έλαβαν προειδοποιητικά μηνύματα κειμένου από το υπουργείο Πληροφοριών του Ιράν που τους ενημέρωναν ότι οι αριθμοί τηλεφώνου τους είχαν εμφανιστεί σε σελίδες κοινωνικής δικτύωσης που σχετίζονται με το Ισραήλ. Τους δόθηκε εντολή να εγκαταλείψουν αυτές τις σελίδες ή να αντιμετωπίσουν δίωξη.
Εκφοβίσμος των δημοσιογράφων ως «mohareb»
Η ιρανική κυβέρνηση έχει επίσης εντείνει την πίεση σε δημοσιογράφους που εργάζονται για περσικά μέσα ενημέρωσης στο εξωτερικό, συμπεριλαμβανομένου του BBC Persian και των Iran International και Manoto TV με έδρα το Λονδίνο.
Σύμφωνα με το Iran International, το IRGC συνέλαβε τη μητέρα, τον πατέρα και τον αδελφό μιας από τις τηλεοπτικές παρουσιάστριές του στην Τεχεράνη για να την πιέσει να παραιτηθεί λόγω της κάλυψης της σύγκρουσης Ιράν-Ισραήλ από το κανάλι. Η παρουσιάστρια έλαβε ένα τηλεφώνημα από τον πατέρα της – που της ζητήθηκε από πράκτορες ασφαλείας – που την προέτρεπε να παραιτηθεί και την προειδοποιούσε για περαιτέρω συνέπειες
Μετά την έναρξη της σύγκρουσης, οι απειλές που απευθύνονται σε δημοσιογράφους του BBC Persian και τις οικογένειές τους έχουν γίνει ολοένα και πιο σοβαρές. Σύμφωνα με τους δημοσιογράφους που επηρεάστηκαν πρόσφατα, Ιρανοί αξιωματούχοι ασφαλείας που επικοινώνησαν με τις οικογένειές τους ισχυρίστηκαν ότι, σε ένα πλαίσιο πολέμου, δικαιολογούνται να στοχοποιούν μέλη οικογενειών ως ομήρους. Έχουν επίσης χαρακτηρίσει τους δημοσιογράφους ως «mohareb» – ένας όρος που σημαίνει «αυτός που διεξάγει πόλεμο εναντίον του Θεού» – μια κατηγορία που, σύμφωνα με την ιρανική νομοθεσία, μπορεί να επιφέρει την ποινή του θανάτου.
Το Manoto TV έχει αναφέρει παρόμοια περιστατικά, συμπεριλαμβανομένων απειλών κατά των οικογενειών των εργαζομένων και απαιτήσεων για διακοπή όλων των δεσμών με το πρακτορείο. Μερικοί συγγενείς φέρεται να απειλήθηκαν με κατηγορίες όπως «εχθρότητα κατά του Θεού» και κατασκοπεία – και τα δύο θανατηφόρα αδικήματα σύμφωνα με την ιρανική νομοθεσία.
Οι αναλυτές θεωρούν αυτές τις τακτικές ως μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής για τη φίμωση των διαφωνούντων και τον εκφοβισμό των εξόριστων εργαζομένων στα μέσα ενημέρωσης.
Πίεση προς όλους τους διαμορφωτές γνώμης
Οι δυνάμεις ασφαλείας έχουν επίσης συλλάβει δεκάδες ακτιβιστές, συγγραφείς και καλλιτέχνες, σε πολλές περιπτώσεις χωρίς επίσημες κατηγορίες. Υπάρχουν επίσης αναφορές για συλλήψεις που στοχεύουν μέλη οικογενειών όσων σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων «Γυναίκα, Ζωή, Ελευθερία» του 2022.
Αυτές οι ενέργειες υποδηλώνουν μια ευρύτερη εκστρατεία που απευθύνεται όχι μόνο σε τρέχοντες ακτιβιστές αλλά και σε όσους συνδέονται με προηγούμενα κύματα διαφωνίας.
Κατά τη διάρκεια του πολέμου, η ιρανική κυβέρνηση περιόρισε σοβαρά την πρόσβαση στο διαδίκτυο και ακόμη και μετά την κατάπαυση του πυρός, η πλήρης πρόσβαση δεν έχει ακόμη αποκατασταθεί. Ο περιορισμός της πρόσβασης στο διαδίκτυο κατά τη διάρκεια κρίσεων, ειδικά κατά τη διάρκεια πανεθνικών διαμαρτυριών κατά της κυβέρνησης, έχει γίνει ένα κοινό μοτίβο στο Ιράν. Επιπλέον, τα περισσότερα κοινωνικά δίκτυα όπως το Instagram, το Telegram, το X και το YouTube, καθώς και ειδησεογραφικοί ιστότοποι όπως το BBC Persian, έχουν αποκλειστεί εδώ και καιρό στο Ιράν και δεν είναι δυνατή η πρόσβαση σε αυτά χωρίς τη χρήση υπηρεσίας proxy Εικονικού Ιδιωτικού Δικτύου (VPN).
Η ιστορία επαναλαμβάνεται..
Υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και πολιτικοί παρατηρητές έχουν κάνει παραλληλισμούς με τη δεκαετία του 1980, όταν οι ιρανικές αρχές κατέστειλαν βάναυσα την πολιτική αντιπολίτευση κατά τη διάρκεια του πολέμου Ιράν-Ιράκ.
Πολλοί φοβούνται ότι, μετά την αποδυνάμωση της διεθνούς θέσης τους μετά τη σύγκρουση με το Ισραήλ, οι ιρανικές αρχές μπορεί να στραφούν ξανά προς τα μέσα, καταφεύγοντας σε μαζικές συλλήψεις, εκτελέσεις και σκληρή καταστολή.
