Η κίνηση της κυβέρνησης της Πορτογαλίας για να αντιμετωπιστεί το κοινωνικό και οικονομικό πρόβλημα από την ακριβή στέγαση, μπορεί να αναγκάσει ιδιοκτήτες να βγάλουν από την αγορά έως και το ένα τρίτο των κατοικιών που μέχρι τώρα διατίθεντο για βραχυχρόνιες μισθώσεις – τύπου Airbnb.

Η Λισαβόνα έχει ξεκινήσει ενέργειες για να καταγραφούν σε ειδική πλατφόρμα όλες οι οικίες που διατίθενται προς βραχυχρόνια μίσθωση και να βρεθούν γενικότερα τρόποι ώστε να μπορούν περισσότεροι κάτοικοι της χώρας να έχουν πρόσβαση σε πιο προσιτά σπίτια.

Ολα αυτά γίνονται ενώ τα προηγούμενα χρόνια μέσω του Airbnb αλλά και του προγράμματος χρυσής βίζας της χώρας οι τιμές εκτοξεύτηκαν στα ύψη με αποτέλεσμα πολλοί κάτοικοι να μείνουν ουσιαστικά έξω από την αγορά.

Μέτρα

Είναι ενδεικτικό ότι στοιχεία από το Bloomberg City Tracker του Bloomberg, που έκανε νέο αφιέρωμα στο θέμα, δείχνουν ότι πλέον οι τιμές κατοικιών στη Λισαβόνα είναι πιο υψηλές από παραδοσιακά ακριβότερες πόλεις όπως το Μιλάνο, η Μαδρίτη και το Βερολίνο.

Στο πλαίσιο της λήψης μέτρων για να πέσουν περισσότερα ακίνητα στην αγορά, η κυβέρνηση της Πορτογαλίας είχε δώσει περιθώριο στους ιδιοκτήτες ακινήτων προς βραχυχρόνια μίσθωση να τα καταγράψουν σε ειδική πλατφόρμα. Επρεπε επίσης να αποδείξουν – με την καταβολή και φορολογικών στοιχείων – ότι αυτά εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται. Σε αντίθετη περίπτωση απειλούνταν με αφαίρεση της άδειας βραχυχρόνιας μίσθωσης.

Τα στοιχεία που παρουσιάζει τώρα το Bloomberg από την εν λόγω διαδικασία είναι αποκαλυπτικά. Με την κανονική προθεσμία να έχει λήξει την προηγούμενη εβδομάδα, η κυβέρνηση αναγκάστηκε να δώσει ολιγοήμερη παράταση επειδή είχε υπερφορτωθεί μεταξύ άλλων η ειδική πλατφόρμα τέτοιων δηλώσεων.

Ακόμη κι έτσι όμως περισσότεροι από 45.000 κάτοχοι τέτοιων αδειών δεν υπέβαλαν έγκυρα αποδεικτικά στοιχεία ότι οι μισθώσεις αυτές είναι ενεργές – σε σύνολο 120.000 κατοικιών που βρίσκονταν στο σύστημα βραχυχρόνιων μισθώσεων και είχαν την ειδική άδεια λειτουργίας. Κι αυτό παρότι όσοι νοικιάζουν τις κατοικίες τους για λιγότερες από 120 μέρες τον χρόνο εξαιρούνταν από τη διαδικασία. Πλέον εκπρόσωποι των ιδιοκτητών βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Πορτογαλία διαμαρτύρονται και ζητούν νέες ρυθμίσεις πριν αρχίσουν οι ακυρώσεις των εν λόγω αδειών, αναφέρουν οι ίδιες πηγές.

Χρυσή βίζα

Οι τιμές των κατοικιών στην Πορτογαλία εκτοξεύτηκαν επίσης στα ύψη και λόγω του προγράμματος της Χρυσής Βίζας της χώρας, η οποία τώρα το αλλάζει για να αποφευχθούν τα χειρότερα.

Από την έναρξή του το 2008 το πρόγραμμα γνώρισε μεγάλες αντιδράσεις από τους ντόπιους αφού κατηγορήθηκε ότι συνέβαλε στη δημιουργία πολύ σοβαρής στεγαστικής κρίσης με απρόσιτες τιμές για τους περισσότερους Πορτογάλους. Μέχρι τον Οκτώβριο που ακυρώθηκαν οι επενδύσεις σε ακίνητα ως μέρος του προγράμματος Χρυσής Βίζας, όποιος επένδυε από 280.000 ευρώ στην αγορά ακινήτων της χώρας αποκτούσε προνόμια. Οπως αναφέρει το Bloomberg, την τελευταία δεκαετία, σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής της χώρας, οι ξένοι κάτοικοι έχουν αυξηθεί κατά 40%.

Η Χρυσή Βίζα στην Πορτογαλία έγινε ιδιαίτερα δημοφιλής επειδή προσέφερε πιο χαλαρές προϋποθέσεις από ό,τι άλλες χώρες για να επωφεληθεί ένας ξένος. Για παράδειγμα, όλα τα προνόμια της χρυσής βίζας της Πορτογαλίας επεκτείνονται στην άμεση οικογένεια του κατόχου – γονείς, σύζυγο και παιδιά. Μέχρι τον Νοέμβριο οι χρυσές βίζες είχαν αποφέρει στη χώρα περισσότερα από 7,3 δισεκατομμύρια δολάρια, σώζοντας την Πορτογαλία από την ύφεση, σύμφωνα με στοιχεία από το Foreign Policy.

Στις αυξήσεις των τιμών από το πρόγραμμα αυτό ήλθαν να προστεθούν και οι αυξήσεις λόγω της μεγάλης ζήτησης για εκμετάλλευση ακινήτων προς βραχυχρόνια μίσθωση σε τουρίστες και άλλους ενδιαφερόμενους με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί τελικά εκρηκτικό κοκτέιλ.