Με αφορμή τη διοργάνωση του Πανοράματος Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου που εγκαινιάστηκε την Κυριακή με την πανελλήνια πρεμιέρα της ταινίας «Με τα μάτια της Ντάλβα» της Εμανουέλ Νικό, ο ιδρυτής και καλλιτεχνικός διευθυντής από το 1988, δημοσιογράφος και κριτικός κινηματογράφου Νίνος Φένεκ Μικελίδης θυμάται 10 χαρακτηριστικά στιγμιότυπα μέσα από την πορεία όλων αυτών των χρόνων. Το φετινό φεστιβάλ που φιλοξενείται στις αίθουσες ΕΛΛΗ και ΑΝΔΟΡΑ, θα διαρκέσει ως και την Τετάρτη 30 του ιδίου μηνός όταν η αυλαία θα πέσει με την πανελλήνια πρεμιέρα της ταινίας «Στη σκιά του Καραβάτζιο» του Μικέλε Πλάσιντο.

 Η εκκίνηση 

Η έναρξη το 1988 όταν το European Commission κήρυξε τη χρονιά «Έτος Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου και Τηλεόρασης» και, ως μέλος τότε του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου του υπουργείου Πολιτισμού, που είχαμε κάνει διάφορες προτάσεις για να γιορτάσουμε το γεγονός, πρότεινα στη Μελίνα, με διοργανωτή την «Ελευθεροτυπία», τη διοργάνωση ενός Πανοράματος αφιερωμένου στον Ευρωπαϊκό Κινηματογράφο, την ίδια, αξίζει να σημειώσω χρονιά που ιδρύθηκε (ένα μήνα μετά από μας) και η Ευρωπαϊκή Ακαδημία Κινηματογράφου, με πρόεδρο της τότε τον Ίνγκμαρ Μπέργκμαν. Πρόταση που έγινε αμέσως δεκτή. Στο Πανόραμα, που χρησιμοποίησε και εξακολουθεί να χρησιμοποιεί το λογότυπο της εκδήλωσης της Commission, προγραμματίσαμε 4 εβδομάδες προβολών σε τρεις αίθουσες (Στούντιο, Αλκυονίδα και Όπερα), με αφιερώματα, κατά εβδομάδα, μια εβδομάδα στον Ελληνικό Κινηματογράφο, μια στο Νέο Βρετανικό Κινηματογράφο, μια στον Σοβιετικό Κινηματογράφο της περεστρόικα, και μια στον υπόλοιπο Ευρωπαϊκό κινηματογράφο. Η ανταπόκριση ήταν εκπληκτική, 15.000 εισιτήρια, που μας έκανε να αποφασίσουμε να το συνεχίσουμε ως ετήσιο φεστιβάλ.

 

Αφιξη Μικελάντζελο Αντονιόνι με τη σύζυγό του

Η Ανιές Βαρντά 

Η συνάντηση με την Ανιές Βαρντά, το 1989, πρώτη ξένη (αν και Ελληνογαλλίδα) παρουσία στο Πανόραμα και η βόλτα μας στην Πλάκα – μια απλή, ευγενική, γλυκιά γυναίκα, που έδινε την εικόνα περισσότερο μιας συμπαθητικής γειτόνισσας, παρά μιας μεγάλης, πρωτότυπης, δυναμικής, όπως τελικά ήταν, σκηνοθέτριας.

Ο Χάρολντ Πίντερ με τον Νίνο Φένεκ Μικελίδη

Ο Χάρολντ Πίντερ

Η παρουσία του Χάρολντ Πίντερ, το 1997. Μου έκανε εντύπωση το πόσο τελικά απλός ήταν και με πόση αγάπη αντιμετώπισε το Πανόραμα κι εμένα προσωπικά, σε μια χρονιά που τον είχαν καλέσει να πάει και στο φεστιβάλ της Βενετίας και αρνήθηκε λέγοντας μου πως αποφεύγει τα μεγάλα επίσημα φεστιβάλ και προτίμησε ένα πιο οικείο (μάλιστα όταν το ανάφερα στον φίλο και τότε διευθυντή του φεστιβάλ Βενετίας, Felice Laudadio, προσποιήθηκε πως θύμωσε, λέγοντας μου, «προτίμησε το δικό σου φεστιβάλ από εκείνο της Βενετίας;»). Όμως, δεν ήταν απλά η παρουσία του Πίντερ στο Πανόραμα, αλλά και η φιλία μας που δημιουργήθηκε, που την ακολούθησαν συχνές συναντήσεις μας στο Λονδίνο και ξανά στην Ελλάδα και τη μετάφραση από μένα των ποιημάτων του και του θεατρικού του έργου «The Hothouse» («Το θερμοκήπιο»).

Ο Νίνος Φένεκ Μικελίδης με τον Εμίρ Κουστουρίτσα

Ο Εμίρ Κουστουρίτσα

Η χρονιά με τον Εμίρ Κουστουρίτσα και τη μουσική του μπάντα στις προβολές στο «Παλλάς», το 1995, την ίδια χρόνια με τον Μικελάντζελο Αντονιόνι και τους Μόντι Πάιθον (τον Τέρι Γκίλιαμ και τον Τέρι Τζόουνς), με το κοινό να πλημμυρίζει την αίθουσα των 1700 περίπου θέσεων, τόσο στις προβολές των ταινιών του Αντονιόνι, όσο και στην έναρξη και λήξη, ακόμη και στη προβολή των ελληνικών ταινιών, καθώς και το πάρτι που ακολούθησε μετά  τη λήξη, σε παραλία του Άλιμου, με τον Εμίρ, που από τότε γίναμε στενοί φίλοι, και τους Μόντι Πάιθον να πίνουμε και να χορεύουμε ζεϊμπέκικο μέχρι πρωίας.

Από τη συγκινητική συνάντηση του Αντονιόνι με τον Αγγελόπουλο

Αντονιόνι – Αγγελόπουλος

Η συνάντηση Αντονιόνι με τον Αγγελόπουλο, το 1995, στην οποία παρευρέθηκα κι εγώ, την ημέρα της επιστροφής του μεγάλου Ιταλού δημιουργού στη Ρώμη, όπου ο Αντονιόνι συγκινήθηκε και άρχισε να δακρύζει, κάνοντας κι εμάς να δακρύσουμε.

 

Κεν Λόουτς

Τη χρονιά, στη διάρκεια της μεγάλης οικονομικής κρίσης, το 2012, όταν το υπουργείο Πολιτισμού είχε χρηματοδοτήσει το φεστιβάλ σχεδόν με ψίχουλα, και είχα καλέσει τον Κεν Λόουτς να παραστεί στην εκδήλωση και να παραλάβει το Ειδικό Βραβείο για το σύνολο του έργου του. Ο Λόουτς, παρά την αντίδραση μου,  επέμενε να μας βοηθήσει, πληρώνοντας το αεροπορικό του εισιτήριο. Στη συνέχεια, όταν χάρη σε προσφορά του ξενοδοχείου «Μεγάλη Βρετανία», του προσφέρθηκε δωρεάν σουίτα στο ξενοδοχείο, ο Λόουτς ήθελε να μεταφερθεί σε απλό δωμάτιο, λέγοντας πως οι σουίτες δεν είναι γι’ αυτόν!

Στην τελετή λήξης της χρονιάς που ο Κεν Λόουτς βραβεύθηκε με το Ειδικό Βραβείο του Πανοράματος, ο  υπουργός πολιτισμού που θα του το απένειμε τελικά δεν …μπόρεσε, όπως μας ειδοποίησε, να παρευρεθεί, οπότε το βραβείο το απένειμε ο Θόδωρος Αγγελόπουλος, με τον Λόουτς να λέει, «προτιμώ να πάρω το βραβείο από ένα σκηνοθέτη παρά από ένα υπουργό».

 

Φράνσις Φορντ Κόπολα

Η παρουσία του Φράνσις Φορντ Κόπολα στο Πανόραμα, το 2009, όταν, ενώ το γραφείο διανομής και η αμερικανική πρεσβεία προτίμησαν να τον δεξιωθούν σε πολυτελή εστιατόρια, ο Κόπολα μου ζητούσε να πηγαίνουμε στη λαϊκή ταβέρνα κοντά στη λαϊκή αγορά της Αθήνας, όπου τον είχα πάει για πρώτη φορά ένα μεσημέρι και του άρεσαν η ρετσίνα και οι μεζέδες, λέγοντας πως τα διεθνή φαγητά που του πρόσφεραν οι άλλοι τα βρίσκει παντού. Προσπάθησε μάλιστα να μάθει από τον ταβερνιάρη πώς γίνεται η ρετσίνα πιστεύοντας πως μπορούσε να τη φτιάξει στην κοιλάδα Νάπα όπου φτιάχνει τα δικά του κρασιά…

 

Ο Βιτόριο Ταβιάνι με τον Κρίστοφερ Λι

Κρίστοφερ Λι

Η επίσκεψη του ηθοποιού Κρίστοφερ Λι, το 2007, με τον οποίο γυρίζαμε ένα ολόκληρο πρωινό στους δρόμους της Αθήνας (Ακαδημίας και στην Πλάκα) αναζητώντας ελληνικά παράσημα του Β´ Παγκόσμιου Πολέμου, για να συμπληρώσει συλλογή του των πολεμικών παρασήμων.

 Ετορε Σκόλα 

Όταν ο Έτορε Σκόλα, το 1998, άλλος βραβευμένος με το Ειδικό Βραβείο του Πανοράματος, επισκέφθηκε τη μεγάλη έκθεση στη Στοά του Βιβλίου (που διοργανώσαμε στις παράλληλες εκδηλώσεις του φεστιβάλ), με επιλογή από 400 φωτογραφίες σκηνοθετών, ηθοποιών και άλλων ανθρώπων του χώρου, που είχα τράβηξα σε διάφορα φεστιβάλ, σε μια περίοδο τριακονταετίας, θεώρησε πως όλες είχαν τραβηχτεί μέσα σε μια εβδομάδα. Συνάντηση, να προσθέσω, που είχε ως αποτέλεσμα να με καλέσει, όταν θα βρισκόμουν στη Ρώμη, να συναντηθούμε και να με περιηγήσει στα στούντιο της Cinecitta, όπου ο Φελίνι είχε γυρίσει τις ταινίες του. Και που πραγματοποιήθηκε την επόμενη χρονιά.

Τελευταία Νέα