Η διάρκεια της ανοσίας έναντι του ιού SARS-CoV-2 αποτελούσε μία ακόμη «γκρίζα ζώνη» από την έναρξη της πανδημίας, με την επιστημονική κοινότητα παγκοσμίως να αναζητεί τεκμηριωμένες απαντήσεις στο νευραλγικό αυτό ζήτημα. Νεότερα δεδομένα ελληνικής μελέτης του ΕΚΠΑ, σε συνεργασία με το National Cancer Institute των ΗΠΑ, είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά καθώς αποδεικνύουν ότι η ασπίδα του οργανισμού έναντι του πανδημικού ιού υψώνεται για περισσότερους από έξι μήνες.

Πιο συγκεκριμένα και σύμφωνα με τα ευρήματα, που σημειωτέον έγιναν προσφάτως δεκτά για δημοσίευση στο επίσημο περιοδικό «European Journal of Internal Medicine», οι ασθενείς που νοσηλεύθηκαν λόγω Covid-19 διατηρούν υψηλούς τίτλους εξουδετερωτικών αντισωμάτων έναντι του SARS-CoV-2 οκτώ μήνες μετά τη λοίμωξη. Οπως επισημαίνουν οι ειδικοί που διεξήγαγαν την έρευνα, «η  παραγωγή αντισωμάτων έναντι του ιού SARS-CoV-2 στον ορό ασθενών έπειτα από λοίμωξη Covid-19 έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς μπορεί να μας δώσει πολύτιμες πληροφορίες για τη διάρκεια της αντισωματικής απάντησης που παρέχουν τα εμβόλια». Ειδικότερα, στη σημαντική αυτή μελέτη εξετάσθηκαν 148 άτομα που ανέρρωσαν από τη λοίμωξη Covid-19, το χρονικό διάστημα από Απρίλιο έως Ιούλιο του 2020. Από αυτούς, οι 91 (61,5%) ασθενείς ήταν συμπτωματικοί αλλά δεν χρειάστηκαν νοσηλεία και οι 57 (38,5%) νοσηλεύθηκαν.

Για τη διεξαγωγή της έρευνας ελήφθησαν τρία δείγματα αίματος για μέτρηση αντισωμάτων έναντι του SARS-CoV-2 σε διάστημα δύο, έξι και οκτώ μηνών. Στο πλαίσιο αυτό, μετρήθηκαν αντισώματα έναντι της πρωτεΐνης ακίδας του ιού (Spike, S), έναντι του υποδοχέα με τον οποίο ο ιός εισέρχεται στα ανθρώπινα κύτταρα και βρίσκεται στο άκρο της πρωτεΐνης ακίδας (Spike Receptor Binding Domain, S-RBD), έναντι της νουκλεοκαψιδικής πρωτεΐνης (Nucleocapsid, N) και έναντι του τμήματος της τελευταίας που συνδέεται με το RNA του ιού (Nucleocapsid RNA Binding Domain, N-RBD). Ταυτόχρονα μετρήθηκαν στα παραπάνω χρονικά διαστήματα και εξουδετερωτικά αντισώματα έναντι του ιού με τη χρήση ψευδοϊού.

Τα φυσικά αντισώματα

Οπως προέκυψε από τα αποτελέσματα, οκτώ μήνες μετά τη λοίμωξη όλοι οι μετέχοντες συνέχιζαν να έχουν αντισώματα έναντι των πρωτεϊνών S και S-RBD, ενώ και το 95% των συμμετεχόντων είχε και αντισώματα έναντι των Ν και Ν-RBD. Επιπλέον, εξουδετερωτικά αντισώματα παρουσίασαν μεγαλύτερη μείωση και παρέμειναν θετικά στο 75% των συμμετεχόντων στη μελέτη.

Ενα ακόμη σημαντικό εύρημα είναι ότι οι ασθενείς που νοσηλεύθηκαν είχαν πολύ υψηλούς τίτλους εξουδετερωτικών αντισωμάτων έναντι του κορονοϊού σε σχέση με αυτούς που δεν χρειάστηκαν νοσηλεία, σε όλα τα χρονικά διαστήματα της μελέτης. Η παρουσία εξουδετερωτικών αντισωμάτων σχετίστηκε ισχυρά με την παρουσία αντισωμάτων έναντι του ιικού αντιγόνου S-RBD.

«Η μελέτη αυτή είναι ιδιαίτερα σημαντική καθώς μας δείχνει ότι τα φυσικά αντισώματα διατηρούνται για οκτώ μήνες μετά τη νόσηση στη μεγάλη πλειοψηφία των ασθενών μετά Covid-19. Επειδή τα εμβόλια παράγουν πολύ υψηλούς τίτλους αντισωμάτων, μεγαλύτερους από αυτούς της φυσικής νόσησης, θεωρούμε ότι η αντισωματική ανοσία που παρέχουν θα διαρκεί για τουλάχιστον ίσο χρονικό διάστημα», υπογραμμίζουν οι ειδικοί.

Σημειώνεται ότι συντονιστές της μελέτης είναι οι καθηγητές Αιματολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Ευάγγελος Τέρπος, Μαριάννα Πολίτου και Μελέτιος Α. Δημόπουλος (πρύτανης ΕΚΠΑ) και οι καθηγητές Γεώργιος Παυλάκης, διευθυντής στο Τμήμα Ανθρώπινων Ρετροϊών στο National Cancer Institute των ΗΠΑ και Barbara Felber, διευθύντρια στο Τμήμα Μελέτης της Βιολογίας των Ανθρώπινων Ρετροϊών στο National Cancer Institute των ΗΠΑ.