Οσα έγραψαν στην ηλεκτρονική τους έκδοση «ΤΑ ΝΕΑ» την Παρασκευή (ότι δηλαδή ορατός είναι πλέον ο κίνδυνος να ναυαγήσει πριν καν πραγματοποιηθεί η πολλά υποσχόμενη Διάσκεψη της Γενεύης για το Κυπριακό) αποτέλεσαν τελικά την κοινή εκτίμηση Αθήνας και Λευκωσίας, κατά τη συνάντηση μεταξύ Αναστασιάδη – Τσίπρα, με συμμετοχή των ΥΠΕΞ.

Και είναι ως προς αυτήν αρκούντως ενδεικτικό το γεγονός ότι κεντρικός άξονας των εναλλακτικών αποφάσεων στις οποίες κατέληξαν, σκοπούν κυρίως στην αντιμετώπιση του ενδεχομένου να χρεωθεί με την ευθύνη του αδιεξόδου η ελληνική πλευρά. Κάτι που προκρίνεται από τις ηγεσίες των δύο αδελφών χωρών, έως και καταστροφικό. Καθώς –πέραν άλλων –θα οπλίσει τις τουρκικές αιτιάσεις για προαγωγή νέων γεωπολιτικών τετελεσμένων, τα οποία παρασκηνιακώς ήδη προδιαγράφονται ως μέρος εκβιαστικής τακτικής.

ΤΑ ΜΗΝΥΜΑΤΑ. Αυτές οι εκτιμήσεις υπήρξαν συν άλλοις απότοκα των δυσοίωνων μηνυμάτων από την ελληνική διπλωματική αποστολή, που είχε κρίσιμες επαφές στην τουρκική πρωτεύουσα (σε επίπεδο γενικών γραμματέων) σε μια προσπάθεια να βρεθεί διέξοδος και να δρομολογηθούν αποδεκτοί συμβιβασμοί. Τέτοιοι που θα επιτρέψουν τη διαμόρφωση γενικού πλαισίου επίλυσης των βασικών πτυχών του προβλήματος. Κι έτσι να αποτραπούν μείζονες υποτροπές, που θα έχουν ευρύτερο αντίκτυπο και ανάλογες κρίσεις στα ελληνοτουρκικά.

Η γενικότερη αίσθηση που συναποκόμισαν οι έλληνες διπλωμάτες είναι ότι για τον Ερντογάν, η συγκυρία δεν είναι η καλύτερη για ουσιαστικές υποχωρήσεις. Οχι μόνο λόγω εγγενών προβλημάτων και εξωτερικών πιέσεων που δέχεται (λόγω αντιπαραθέσεων ακόμη και με την Ουάσιγκτον) αλλά και λόγω των μεθοδεύσεων μετατροπής του τουρκικού πολιτεύματος σε Προεδρική Δημοκρατία. Οπότε και οδεύει προς κρίσιμο για τον ίδιο δημοψήφισμα. Προβλήματα και πιέσεις, που τελικά «εξάγει», με πρόκληση εντάσεων σε αυτά που αποτελώντας «εθνικά ζητήματα» διεγείρουν τις ευαισθησίες των ψηφοφόρων. Κυπριακό κυρίως και ελληνοτουρκικά, περισπώντας έτσι την προσοχή της τουρκικής κοινής γνώμης.

ΟΙ ΠΑΡΟΥΣΙΕΣ. Την ίδια στιγμή (και μόλις αναχώρησε η ελληνική αποστολή) επίσημα πλέον, ο τούρκος ΥΠΕΞ κάλεσε Βρετανία και Ελλάδα ως συνεγγυήτριες, να εκπροσωπηθούν στη Γενεύη «στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο». Δηλαδή, με τους πολιτειακούς τους ηγέτες. Κάτι που προεξοφλεί οριστικά την παρουσία Ερντογάν. Οπότε και με τίποτε δεν θα γίνει αποδεκτή παρουσία της Κυπριακής Δημοκρατίας ως μέρος της «Πενταμερούς Διάσκεψης» (και όχι πολυμερούς με διεθνή συμμετοχή, όπως επιθυμεί η Λευκωσία). Επομένως αναμένεται η απόφαση Αλέξη Τσίπρα και Τερίζας Μέι τις επόμενες λίγες ημέρες. Κάτι που θα οδηγήσει σε ακόμη αποφασιστικότερες εξελίξεις.

Αυτή τη στιγμή κορυφώνονται πρωτοφανείς παρασκηνιακές διεργασίες, στις οποίες πρωτοστατούν ΗΠΑ – Βρετανία – ΕΕ με σύμπραξη Αθήνας, Λευκωσίας, όσον αφορά τη διαμόρφωση νέου συμβιβαστικού πλαισίου ως προς τις Εγγυήσεις και την Ασφάλεια, προκειμένου να πεισθεί (και να πιεσθεί όσο γίνεται) η Αγκυρα ώστε να συναινέσει. Ταυτόχρονα, οι Βρυξέλλες παρεμβαίνουν αθόρυβα με δελεαστικές υποσχετικές όσον αφορά τις ευρωτουρκικές σχέσεις και κυρίως τις ενταξιακές προοπτικές. Οι οποίες ούτως ή άλλως περνούν από τη λύση του Κυπριακού. Η Λευκωσία –με τη συγκατάνευση της Αθήνας –έχει ετοιμάσει «άτυπο πλαίσιο» για την Ασφάλεια και τις Εγγυήσεις. Με βάση το οποίο: α) η κύρια δύναμη των κατοχικών στρατευμάτων (περίπου το 75%) θα πρέπει να αποχωρήσει αμέσως μετά την υπογραφή συμφωνίας λύσης, β) δύναμη της τάξεως των 10.000 ανδρών του Αττίλα θα παραμείνει «για εύλογο χρόνο» περιορισμένο σε στρατηγική βάση κάπου στα εδάφη του «συνιστώντος τουρκοκυπριακού κρατιδίου». Χωρίς να προσδιορίζεται όμως επακριβώς χρονοδιάγραμμα πλήρους αποχώρησης.

Εκ παραλλήλου, οι ξένοι παράγοντες που παρεμβαίνουν, διαμόρφωσαν φόρμουλα την οποία και υποβάλλουν στους αμέσως ενδιαφερομένους, για συναντίληψη και λύση. Με βάση την οποία, οι τουρκικές ανησυχίες μπορούν να καθησυχασθούν με τον περιορισμό της εγγυοδοσίας στο τουρκοκυπριακό σκέλος για διάστημα δέκα ετών. Ενώ όπως προκύπτει από διπλωματικούς παράγοντες του τουρκικού ΥΠΕΞ, η Αγκυρα θέλει 15ετή διάρκεια των Εγγυήσεων και «οπωσδήποτε στη συνέχεια να επαναξιολογηθεί αναλόγως».

ΤΑ ΚΕΝΑ. Πέραν αυτού, ο κύπριος πρόεδρος μετέφερε στη σύσκεψη στο Μαξίμου τη διαπίστωση του ιδίου και των επιτελών του για «κρίσιμα κενά σε πρώτης γραμμής ζητήματα». Οπως είναι το εδαφικό (με την τουρκική πλευρά να μη συζητά το ενδεχόμενο επιστροφής της Μόρφου), το συναρτημένο περιουσιακό, η νομή της κεντρικής εξουσίας (με την εκ περιτροπής προεδρία να είναι sine qua non), το ζήτημα των εποίκων κ.ά. Κι αυτό, ενώ η Αγκυρα μεθοδεύει να φέρει αυτές τις πτυχές στη Διάσκεψη ώστε να επιτύχει συνεμπλοκή των τρίτων για μέσες τομές, πέραν των ήδη διολισθήσεων που αποφλοίωσαν τις ελληνικές θέσεις.