Η δεύτερη αξιολόγηση άρχισε με το δεξί για τη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ. Σε τέτοιο βαθμό που αυτή τη στιγμή κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με βεβαιότητα αν, πότε και πώς θα ολοκληρωθεί. Η ηγεσία της κυβέρνησης που ήλπιζε σε μια σχετικά εύκολη διαπραγμάτευση βλέπει τις προσδοκίες της να εξανεμίζονται μετά τις πρώτες συναντήσεις των στελεχών της με τους εκπροσώπους των δανειστών. Οι τελευταίοι, με βάση τις έως τώρα ενδείξεις, κάθε άλλο παρά βιάζονται να ολοκληρώσουν τη διαδικασία μέχρι το Eurogroup του Δεκεμβρίου, αφήνοντας μετέωρο το κυβερνητικό χρονοδιάγραμμα. Ούτε, βεβαίως, δείχνουν διατεθειμένοι να βάλουν νερό στο κρασί τους μειώνοντας τις απαιτήσεις τους για τα εργασιακά, τις ιδιωτικοποιήσεις και τα μέτρα του προϋπολογισμού, προκαλώντας ήδη έντονες αναταράξεις στο εσωτερικό του κόμματος, όπως έδειξε η δημόσια διαφοροποίηση Σκουρλέτη.

Η αρχική αισιοδοξία υποχωρεί, η πραγματικότητα αναδύεται και αποκαλύπτει έναν «γύρο θανάτου» τον οποίο, ως ριψοκίνδυνος μοτοσικλετιστής, θα πρέπει να εκτελέσει η συγκυβέρνηση τους επόμενους μήνες, σε αντίξοες δημοσκοπικές και εσωκομματικές συνθήκες. Εφόσον τα καταφέρει, θα μπορέσει να βγει στο ξέφωτο των συζητήσεων (και όχι της οριστικής διευθέτησης) για το χρέος ως προϋπόθεση για την ένταξη της χώρας στην ποσοτική χαλάρωση του Ντράγκι. Αλλά και για τους δανειστές η διαπραγμάτευση αυτή αποτελεί μια τελευταία ευκαιρία: να εξαναγκάσουν την κυβέρνηση σε σκληρά μέτρα και ρυθμίσεις, τα οποία υπό άλλες συνθήκες –χωρίς το καρότο του QE και την υπόσχεση του χρέους –θα ήταν δύσκολο έως αδύνατο να συμφωνηθούν.

Υπό το φως αυτών των δεδομένων μπορεί να γίνει ο απολογισμός της πρώτης εβδομάδας των διαπραγματεύσεων, κατά τον οποίο οι εκπρόσωποι των δανειστών:

Δεν άφησαν κανένα περιθώριο στα κυβερνητικά στελέχη και στους κοινωνικούς φορείς που συνομίλησαν μαζί τους ότι θα έβλεπαν θετικά την επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων για τον καθορισμό του κατώτατου μισθού. Ισα ίσα, φαίνονται διατεθειμένοι να ασκήσουν ισχυρή πίεση για περαιτέρω μείωσή του μέσω της κατάργησης των ωριμάσεων.

Δεν έδειξαν να συμμερίζονται τα επιχειρήματα για την αλλαγή του σημερινού καθεστώτος έτσι ώστε οι κλαδικές συμβάσεις να υπερισχύουν των επιχειρησιακών. Την ίδια ώρα, θεωρείται δεδομένο ότι θα επιβάλουν την αύξηση του ορίου απολύσεων, αλλαγές στον συνδικαλιστικό νόμο και στο καθεστώς διαιτησίας.

Δεν έδωσαν καμία υπόσχεση στα κυβερνητικά στελέχη ότι δεν θα ζητήσουν νέα μέτρα για τον προϋπολογισμό του 2017 ή ακόμη και στο Ασφαλιστικό. Το αντίθετο, άρχισαν τις συζητήσεις με αμφισβητήσεις των προβλέψεων του προσχεδίου του προϋπολογισμού αφήνοντας να αιωρείται η απειλή των νέων μέτρων, τα οποία τουλάχιστον από την πλευρά του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου βάζουν στο στόχαστρο το αφορολόγητο όριο εισοδήματος.

Δεν συζητούν κανένα ενδεχόμενο ματαίωσης των ήδη συμφωνηθέντων στις ιδιωτικοποιήσεις αφαιρώντας κάθε περιθώριο ελιγμών από την ηγεσία της κυβέρνησης στον πόλεμο που έχει ήδη ξεσπάσει στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ για την πολιτική αυτή.

Για όλους αυτούς τους λόγους, η κυβέρνηση μπήκε με το δεξί στη δεύτερη αξιολόγηση. Και είναι αβέβαιο αυτή τη στιγμή αν θα συνεχίσει με το δεξί ή θα βγει με το αριστερό.