Ζούμε τις ημέρες κατά τις οποίες η στρατηγική των βασικών παικτών μοιάζει περισσότερο με διαχείριση του παρόντος παρά με παιχνίδι μακράς πνοής. Αυτό δεν συντελείται απλώς στο εσωτερικό. Ούτε περιορίζεται στη μάχη δεξιοτήτων των δύο πολιτικών πόλων στο πεδίο του Μνημονίου και των δανειακών υποχρεώσεων. Η μη στρατηγική μοιάζει να εκτείνεται στην επικράτεια της Ευρώπης. Για την ακρίβεια, η ελάχιστη στρατηγική μοιάζει να ταυτίζει με τραγικό τρόπο την ανάπτυξη με τη συμπίεση του εργατικού κόστους. Τις μεταρρυθμίσεις απλώς με τη συρρίκνωση του ελάχιστου κοινωνικού κράτους. Η μετονομασία των εννοιών όμως συχνά απαντάται σε περιπτώσεις που δεν θέλουμε να αποδεχθούμε μια ήττα.

Ας πούμε τα πράγματα όπως έχουν. Σήμερα ο καπιταλισμός κρασάρει. Και όχι μόνο λόγω υπερσυσσώρευσης αλλά και με έναν πιο παράδοξο τρόπο: της ακύρωσης βασικών νόμων του. Σήμερα το σύστημα μοιάζει να μην έχει ανάγκη μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού. Η κατάσταση δεν ομοιάζει καν με το ’60 ή το ’80 όταν μια αναδιανομή έδινε τη δυνητική πιθανότητα σε μέρος του κόσμου να ελπίζει σε ανέλιξη.

Σήμερα, δεν έχει απλώς ηττηθεί ο κόσμος της εργασίας. Δεν έχει απλώς μετακινηθεί ο άξονας του κοινωνικού ιστού. Ζούμε μια ακόμη ποιοτική αλλαγή. Εχει ξεπεραστεί ακόμη και το μοντέλο των ευέλικτων σχέσεων εργασίας του ’90 ή των 00s. Χωρίς υπερβολή αρχίζει η εργασία να τροποποιείται σε απλήρωτη απασχόληση. Ταυτόχρονα και η ανεργία δεν είναι αυτό που περιγράφαμε σε προηγούμενες εποχές. Ενας άνεργος, από τη στιγμή που βρίσκεται online –για παράδειγμα συνδέεται με τα κοινωνικά δίκτυα –συμβάλλει στη διεύρυνση πλούτου. Με τη διαφορά πως ο ίδιος δεν αμείβεται γι’ αυτό.

Ταυτόχρονα, η μάχη δεν μπορεί πια να δοθεί σε τοπικό επίπεδο. Πώς αλήθεια θα εκπροσωπηθεί ένας έλληνας εργαζόμενος που δουλεύει για μια εταιρεία στην Ταϊβάν μέσω τηλεδιασκέψεων; Πώς θα βρεθεί λύση υπεράσπισης της σημερινής κινητικότητας των νέων που με ευκολία πια μετακινούνται δουλεύοντας ή δουλεύουν μετακινούμενοι;

Και όμως, όλο αυτό το καινούργιο καθεστώς ελάχιστα ενδιαφέρει όσους ευαγγελίζονται μια νέα ή μια καλύτερη κοινωνική οργάνωση. Επίσης, ελαχίστως ενδιαφέρει όσους παραμένουν πιστοί στην παρούσα κατάσταση. Χθες, για παράδειγμα, στα «ΝΕΑ» δημοσιεύθηκε άρθρο που αφορούσε το νέο Εξωτερικό Επενδυτικό Σχέδιο της ΕΕ (σχέδιο Γιούνκερ). Ηταν ενδεικτικό της αμηχανίας ενός ολόκληρου οικοδομήματος που μοιάζει να κρέμεται από την κλωστή των ποσοτικών χαλαρώσεων του Ντράγκι. Η μη στρατηγική όλων βέβαια –με μαθηματική ακρίβεια –θα δώσει αργά ή γρήγορα τη θέση της στη μαζική οργή.