Αναζήτηση
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Ευρώπη έχει απελπιστεί από τις νέες καθυστερήσεις στα προαπαιτούμενα και έχει ενοχληθεί από τις φωνές υπουργών που αμφισβητούν τα συμφωνηθέντα για τις ιδιωτικοποιήσεις.
Το μεταδίδουν σε ιδιωτικές τους συζητήσεις ευρωπαίοι αξιωματούχοι παρότι δημοσίως προτιμούν –προς το παρόν, τουλάχιστον –να μη σηκώνουν τους τόνους. Σε ένα περιβάλλον δοκιμασίας για την Ευρώπη συνολικά, κανείς δεν θέλει άλλη μία ελληνική κρίση τώρα –αν μπορεί, φυσικά, να την αποφύγει.
Ετσι στην αρχή της φθινοπωρινής σεζόν, κατά το χθεσινό σύντομο Eurogroup στην Μπρατισλάβα η ελληνική πλευρά έδωσε υποσχέσεις ότι όλα θα γίνουν στην ώρα τους, ενώ η ευρωπαϊκή περιορίστηκε να στείλει διά στόματος Γερούν Ντεϊσελμπλούμ το μήνυμα ότι «δεν πρέπει να χαθεί άλλος χρόνος από το χρονοδιάγραμμα που συμφωνήσαμε τον Μάιο». «Θα θέλαμε να είχαμε δει περισσότερη πρόοδο» σχολίασε και ο επίτροπος Πιερ Μοσκοβισί. Ο γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε έμεινε σιωπηλός.
Ουδείς αμφιβάλλει στην πραγματικότητα ότι τελικά θα υπάρξει καθυστέρηση. Το μόνο ερώτημα είναι πόσο μεγάλη θα είναι.
13 ΕΚΚΡΕΜΟΤΗΤΕΣ. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέχρι χθες, σχεδόν δύο εβδομάδες μετά το EuroWorking Group όπου είχε εκφραστεί έντονη δυσαρέσκεια για την καθυστέρηση, εξακολουθούσαν να εκκρεμούν 13 από τα 15 προαπαιτούμενα, για τα οποία η προθεσμία που είχε οριστεί ήταν τα μέσα Σεπτεμβρίου.
Χθες πάντως ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος υποσχέθηκε στους ομολόγους του ότι έως το τέλος Σεπτεμβρίου θα πρέπει να έχουν κλείσει όλα, καθώς αυτό είναι προς το συμφέρον όλων. Ωστόσο, κυβερνητικές πηγές παρατηρούσαν ότι ανάμεσα στα 13 εκκρεμή προαπαιτούμενα είναι και ένα – δύο δύσκολα.
Οι εκπρόσωποι των θεσμών θα έρθουν τη Δευτέρα στην Αθήνα για να συζητήσουν τα σχετικά θέματα και θα παραμείνουν έως την Παρασκευή, ενώ ήδη έχει οριστεί η 17η Οκτωβρίου ως ημερομηνία για την επιστροφή τους προκειμένου να αρχίσει η δεύτερη αξιολόγηση.
Το κλειδί για όλα είναι ακριβώς αυτή, η δεύτερη αξιολόγηση, και στόχος είναι να ολοκληρωθεί έως τα τέλη του χρόνου. Οι περισσότεροι θεωρούν ότι θα φτάσουμε τουλάχιστον τους πρώτους μήνες του 2017, καθώς περιλαμβάνει ευαίσθητα θέματα όπως το Εργασιακό. Κι έτσι, όμως, καλά θα είναι.
Το οικονομικό επιτελείο θέλει να τελειώσει όσο το δυνατόν συντομότερα η δεύτερη αξιολόγηση για να εισπράξει το δώρο Ντράγκι, την ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Ο Μπενουά Κερέ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας έδωσε χθες σήμα ότι «μόνο το κλείσιμο των προαπαιτουμένων και η δεύτερη αξιολόγηση θα βοηθήσουν αποφασιστικά στην επιστροφή της εμπιστοσύνης».
ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ. Με την ένταξη στο πρόγραμμα της ΕΚΤ, η κυβέρνηση θεωρεί ότι η οικονομία θα πάρει ανάσα και θα μπορέσει να κλειδώσει την επιστροφή στην ανάπτυξη –η ανάπτυξη πάντως είναι το δυσκολότερο στοίχημα αυτή τη στιγμή. Οικονομικοί παράγοντες θεωρούν ότι κατά πάσα πιθανότητα η κυβέρνηση δεν θα αντιμετωπίσει δημοσιονομικό πρόβλημα, αλλά υποστηρίζουν ότι στην ανάπτυξη ακόμη η εικόνα δεν είναι ξεκάθαρη και αν εξακολουθήσουν τα μπρος – πίσω στις ιδιωτικοποιήσεις, η βελτίωση των δύο τελευταίων τριμήνων και κυρίως η προβλεπόμενη επιτάχυνση του 2017 δεν θα γίνει ποτέ πραγματικότητα.
Από την πρόοδο στις διαπραγματεύσεις εξαρτάται και η ρύθμιση του χρέους. Με την ικανοποίηση των 15 προαπαιτουμένων θα εφαρμοστούν κανονικά, όπως είπε ο Κλάους Ρέγκλινγκ στη συνέντευξή του στα «ΝEA» το περασμένο Σάββατο, τα βραχυπρόθεσμα μέτρα. Η προετοιμασία τους συνεχίζεται, με νέα διάσκεψη τη Δευτέρα.
Η ελληνική πλευρά ζήτησε όμως χθες να καθοριστούν και τα μεσοπρόθεσμα μέτρα. Αυτό δεν θα είναι εύκολο για την Ευρώπη, που δεν θέλει να φανεί ότι κάνει «χάρες» στην Ελλάδα. Σε κάθε περίπτωση, δεν θα το κάνει αν οι διαπραγματεύσεις δεν σημειώσουν πρόοδο.
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΔΝΤ. Βαρύνοντα ρόλο στις αποφάσεις για το χρέος θα παίξει εξάλλου το ΔΝΤ, το οποίο θα κληθεί να αποφασίσει, επίσης έως τα τέλη του χρόνου, αν θα επιστρέψει ή όχι στο ελληνικό πρόγραμμα.
Η επιθυμία πολλών κρατών-μελών της ΕΕ να επιστρέψει το ΔΝΤ είναι ένας ακόμη λόγος, εκτός από τις εκλογικές αναμετρήσεις της επόμενης χρονιάς, που η Ευρώπη έχει θέσει ορόσημο για την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης τα τέλη του χρόνου.
Ετσι, μπορεί τώρα και για λίγο καιρό ακόμη να κρατά χαμηλούς τόνους, αποφεύγοντας να τροφοδοτήσει μια κρίση, αλλά αν τελικά δεν διαφανεί ομαλή ολοκλήρωση έως τον Δεκέμβριο, η στάση της θα αλλάξει. Και μέχρι στιγμής ποτέ δεν έχει διαψευσθεί η ρήση ότι στο τέλος, σε περίπτωση αδιεξόδου, κερδίζουν οι Γερμανοί.
