Κάτι τρέχει με τη Φώφη; Είναι μάλλον από τα ερωτήματα που δεν επιδέχονται απαντήσεις. Η απόφαση της προέδρου για καταψήφιση του εκλογικού νόμου δεν προκαλεί ερωτηματικά μόνο στο Μαξίμου που, βλέποντας το βαγόνι των 200 να απομακρύνεται, μιλάει για ιστορικό αυτοχειριασμό και δημοκρατικό ατόπημα. Η άρνηση του ΠΑΣΟΚ να ψηφίσει την απλή αναλογική δημιουργεί πρωτίστως αμηχανία και αναστάτωση σε όλους τους ορόφους της Χαριλάου Τρικούπη και σε όλες τις βαθμίδες της κομματικής επετηρίδας. Ασχέτως του ότι αμέσως μετά την κοινοποίηση της απόφασης της Φώφης Γεννηματά άπαντες συντάχθηκαν σιωπηρώς με την άποψη της ηγεσίας.

Εδώ και μήνες προβεβλημένα στελέχη του ΠΑΣΟΚ διακήρυτταν με περίσσια βεβαιότητα ότι το κόμμα τους δεν έχει άλλη επιλογή από το να στηρίξει είτε ένα πιο αναλογικό εκλογικό σύστημα είτε ακόμη και μια κυβερνητική πρόταση για καθιέρωση της απλής αναλογικής χωρίς μπόνους. Γνωρίζοντας βεβαίως ότι μια τέτοια πολιτική κίνηση θα άνοιγε νέες πληγές στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ, με αρκετούς βουλευτές όπως οι Βαγγέλης Βενιζέλος, Ανδρέας Λοβέρδος και Γιάννης Μανιάτης να αντιτίθενται στην ψήφιση της απλής αναλογικής κυρίως εφόσον αυτή συνδυαστεί και με την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας από τον λαό. «Εμείς για λόγους αρχής πρέπει να ψηφίσουμε έναν αναλογικότερο εκλογικό νόμο» έλεγαν οι προβεβλημένοι του ΠΑΣΟΚ έχοντας ως υποστηρικτικά μέσα σ’ αυτή την επιχειρηματολογία την πρόταση νόμου του κόμματός τους το 2015 και βεβαίως την πρόσφατη απόφαση της Συνδιάσκεψης της Δημοκρατικής Συμπαράταξης υπέρ της απλής αναλογικής.

ΒΟΜΒΑ. Οταν η Φώφη Γεννηματά έριξε τη βόμβα ανακοινώνοντας ότι το κόμμα της δεν θα ακολουθήσει την κυβέρνηση στις αποσπασματικές της επιλογές για τον εκλογικό νόμο, μια παγωμάρα απλώθηκε στο κόμμα. Οχι γιατί ο Θανάσης Θεοχαρόπουλος της συμπορευόμενης ΔΗΜΑΡ διαχώρισε τη θέση του και ανακοίνωσε την αμέσως επομένη πως θα ψηφίσει τον εκλογικό νόμο δημιουργώντας το πρώτο ρήγμα στη συμμαχία, αλλά γιατί κορυφαία στελέχη αισθάνθηκαν ότι το κόμμα εμφανίζεται ανακόλουθο με θέσεις αρχών. Οι διαφωνίες, αν και έντονες, δεν βγήκαν πέραν των κομματικών τειχών. Ακόμη κι αν ο Κώστας Λαλιώτης εμφανίζεται να έχει υψώσει τον τόνο της φωνής του για τον αιφνιδιασμό ή ο εξ απορρήτων της προέδρου Μανόλης Οθων φέρεται να συγκράτησε με δυσκολία τις ενστάσεις του για την εξέλιξη. Δεν είναι όμως οι μόνοι που διαφώνησαν. «Θα φώναζαν τρεις – τέσσερις βουλευτές μερικές ημέρες, θα της ασκούσαν κριτική ορισμένα μέσα ενημέρωσης ότι σύρεται πίσω από την κυβέρνηση και όλο αυτό κάποια στιγμή θα περνούσε» αναφέρουν στελέχη του ΠΑΣΟΚ που ακόμη και τώρα δεν μπορούν να συνειδητοποιήσουν τη στροφή της προέδρου. Για τα στελέχη αυτά, η αντίδραση της Γεννηματά οφείλεται αφενός στη διάθεσή της να μην προκαλέσει ρωγμές στο εσωτερικό της παράταξης βάζοντας απέναντί της τον Βενιζέλο και αφετέρου στην απροθυμία της να υποστηρίξει μια επιλογή που ενδεχομένως να την εμφάνιζε να δίνει χείρα βοηθείας στην κυβέρνηση.

ΑΝΗΣΥΧΙΕΣ. Ως εκ τούτου, όταν συνήλθε ατύπως η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ –χωρίς Θεοχαρόπουλο βεβαίως –για να συζητήσει το θέμα, κανένας από τους βουλευτές δεν προέβαλε αντιρρήσεις, ούτε καν ο Κώστας Σκανδαλίδης που ήταν φανερό από τις παρεμβάσεις του πως υποστήριζε την εκδοχή της ψήφισης της απλής αναλογικής. «Οι βουλευτές είπαν μέσα τους: Γιατί να μαλώσουμε για τον εκλογικό νόμο; Ασ’ το, θα περάσει» εξηγούν στελέχη της Χαριλάου Τρικούπη που παρά τη διαφωνία τους ακολουθούν την προεδρική οδηγία.

Ωστόσο, στις μεταξύ τους συζητήσεις δεν κρύβουν ότι ανησυχούν για τις επιδόσεις του ΠΑΣΟΚ στις επόμενες εκλογές. Στέλεχος του κόμματος που εργάστηκε και στην Επιτροπή Διαλόγου για την Κεντροαριστερά θεωρεί πως η επόμενη εκλογική αναμέτρηση θα είναι δύσκολη για το ΠΑΣΟΚ, καθώς από τη στιγμή που (πιθανότατα) θα ισχύει ακόμη το μπόνους των 50 εδρών η Γεννηματά θα πρέπει να διαπραγματευτεί με έναν ισχυρό πρώτο, ενδεχομένως τον Κυριάκο Μητσοτάκη, για τη δημιουργία μιας νέας κυβερνητικής συμμαχίας. Εφόσον όμως θα ίσχυε η απλή αναλογική, ο ρόλος του ΠΑΣΟΚ απέναντι σ’ ένα κόμμα χωρίς την ενίσχυση του μπόνους θα ήταν πολύ πιο καθοριστικός.

Επίσης, το ίδιο στέλεχος θεωρεί πως η διατήρηση του ίδιου εκλογικού συστήματος για τις επόμενες κάλπες θα πολώσει το πολιτικό σκηνικό κι έτσι ψήφοι που με μεγαλύτερη ευκολία θα κατέληγαν στο ΠΑΣΟΚ υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να κατευθυνθούν πια στα δύο πρώτα κόμματα, δηλαδή τη ΝΔ και τον ΣΥΡΙΖΑ, με στόχο την εκλογική τους ισχυροποίηση.

ΟΙ ΨΗΦΟΦΟΡΟΙ. Η Φώφη Γεννηματά δεν πιστεύει ότι αυτή η ανάλυση έχει βάθος. Και θεωρεί ότι το πολιτικό κόστος για το κόμμα της, εφόσον το ΠΑΣΟΚ αποφάσιζε να ψηφίσει τον εκλογικό νόμο του ΣΥΡΙΖΑ, θα ήταν πολύ μεγαλύτερο. «Μα πηγαίνω στην περιφέρεια και ο κόσμος μού λέει να μη διανοηθώ να ψηφίσω νομοθετική πρόταση της κυβέρνησης» απάντησε σε έναν από τους δυσαρεστημένους που της ζήτησαν εξηγήσεις για τη στροφή. Η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ πιστεύει ότι το κόμμα της δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να γίνει δεκανίκι του Μαξίμου διευκολύνοντας τον Αλέξη Τσίπρα να υλοποιήσει τα εκλογικά του σχέδια. Ομοίως διαμηνύει ότι δεν θα επιτρέψει στον Κυριάκο Μητσοτάκη να αξιοποιήσει προς όφελος της ΝΔ το εξοργιστικό μπόνους των 50 εδρών. Με ποιον τρόπο; Η απάντηση μπορεί να αργήσει.