Ο Αμπάς Κιαροστάμι, εκφραστής της γενιάς των σκηνοθετών του ιρανικού «Νέου Κύματος», κύρια χαρακτηριστικά του οποίου συνιστούν οι ποιητικοί διάλογοι και η αλληγορία, πέθανε τη Δευτέρα στο Παρίσι από επιπλοκές του καρκίνου.

Ο συγγραφέας και σκηνοθέτης που ανέδειξε τον κινηματογράφο του Ιράν ως έναν από τους πιο πρωτότυπους και συναρπαστικούς του κόσμου ήταν 76 χρονών.

«Ο Αμπάς Κιαροστάμι που ταξίδεψε στην Γαλλία για θεραπεία, πέθανε» μετέδωσε το ημιεπίσημο πρακτορείο ειδήσεων Isna. Τον θάνατό του επιβεβαίωσε η ακαδημία κινηματογράφου του Ιράν.

Ο Κιαροστάμι είχε διαγνωστεί με καρκίνο του γαστρεντερικού συστήματος τον Μάρτιο του 2016 και είχε υποβληθεί σε σειρά εγχειρήσεων.

Υπήρξε μέλος ενός νέου ρεύματος στον ιρανικό κινηματογράφο που ξεκίνησε την πορεία του τη δεκαετία του ‘60 και έγινε γνωστό για τις ρεαλιστικές ιστορίες πάνω στις ζωές κοινών ανθρώπων.

Γύρισε περισσότερες από 40 ταινίες, βραβεύτηκε πολλές φορές, ενώ το 1999 κέρδισε το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής στο Φεστιβάλ Βενετίας με την ταινία «Ο Ανεμος Θα μας Πάρει».

Είχε γεννηθεί στην Τεχεράνη το 1940. Σπούδασε στην Σχολή Καλών Τεχνών της πρωτεύουσας του Ιράν. Καταπιάστηκε αρχικά με τη ζωγραφική, ασχολήθηκε για ένα διάστημα με την εικονογράφηση παιδικών βιβλίων, ενώ κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1960 εργάστηκε στον χώρο της διαφήμισης.

«Ριζωμένος Ιρανός και ταυτόχρονα παγκόσμιος»

Μετά την επανάσταση το 1979, οπότε εκδιώχθηκε η μοναρχία και εφαρμόστηκε στο Ιράν ισλαμιστικό σύστημα διακυβέρνησης, ο Κιαροστάμι επέλεξε να μείνει στην χώρα του ενώ πολλοί καλλιτέχνες και συγγραφείς την εγκατέλειψαν.

Οι ταινίες του, οι οποίες συχνά επικεντρώνονταν σε παιδιά ή σε φτωχότερους Ιρανούς που ζούσαν σε αγροτικές περιοχές, δεν θεωρήθηκαν ιδιαίτερα πολιτικές, αλλά μερικά από τα σενάρια που έγραψε για τον προστατευόμενό του σκηνοθέτη Τζαφάρ Παναχί ήταν.

Η ταινία του Παναχί «Κόκκινο Χρυσάφι» (2003), ιλαροτραγική απεικόνιση ενός διανομέα πίτσας ο οποίος ταπεινώνεται για την χαμηλή κοινωνική του θέση στην Τεχεράνη, μια πόλη διαιρεμένη ταξικά και οικονομικά, θεωρήθηκε ως επικριτική της Ισλαμικής Δημοκρατίας και απαγορεύτηκε στο Ιράν.

Παρά τα πολύ εντόπια, ιρανικά θέματά τους, οι ταινίες του βρήκαν απήχηση σε ένα παγκόσμιο κοινό, και ο Κιαροστάμι κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες το 1997 για την ταινία του «Η Γεύση του Κερασιού». Σε αυτήν αφηγείται την ιστορία ενός μεσήλικα ο οποίος σκοπεύει να αυτοκτονήσει και ψάχνει να βρει κάποιον να τον θάψει όταν πεθάνει.

«Το περίεργο στην τέχνη του είναι ότι ενώ πρόκειται για έναν βαθιά ριζωμένο Ιρανό όσον αφορά το τοπίο του, τις αστικές του ευαισθησίες, την κινηματογραφική τέχνη του, καταφέρνει ταυτόχρονα να ανυψώνει αυτές τις ιρανικές όψεις σε στιγμές παγκοσμιότητας», δήλωσε ο Χαμίντ Νταμπάσι, καθηγητής ιρανικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης.

Ο αμερικανός σκηνοθέτης Μάρτιν Σκορτσέζε είπε για το έργο του: «Ο Κιαροστάμι αντιπροσωπεύει το υψηλότερο επίπεδο καλλιτεχνικότητας στο σινεμά».