Ιδιαίτερα σημαντική, τόσο σε αριθμό όσο και σε εύρος επίδρασης, η συμμετοχή των Καθηγητών και Ερευνητών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών στους επιστήμονες με μεγάλη επιρροή στην επιστημονική βιβλιογραφία.

Τα στοιχεία αυτά αποτυπώνονται στην πρόσφατη έκδοση του έργου του διαπρεπή γιατρού, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Stanford, Ιωάννη Ιωαννίδη, με τον τίτλο «Tractatus για την έκτη φήμη» των εκδόσεων «ΚΑΚΤΟΣ».

Στο συγκεκριμένο βιβλίο παρουσιάζεται σε μορφή πίνακα, κατάλογος 714 Ελλήνων επιστημόνων οι οποίοι ασκούν σημαντική επιρροή στην επιστημονική σκέψη μέσα από τον όγκο και την ποιότητα του συγγραφικού και ερευνητικού τους έργου.

Μεταξύ των 714 επιστημόνων βρίσκονται και 26 Καθηγητές και ερευνητές του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Ο αριθμός είναι ιδιαίτερα σημαντικός, αν ληφθεί υπόψη ότι μόνο ένας στους επτά (14%) από τους 714 έζησε ή ζει στην Ελλάδα, ενώ όλοι οι άλλοι ζουν και εργάζονται στο εξωτερικό (86%), όπου αρκετοί γεννήθηκαν, ενώ ακόμη περισσότεροι έφυγαν ως μετανάστες.

Συνεπώς 103 επιστήμονες από τον συγκεκριμένο πίνακα ζουν και εργάζονται στην Ελλάδα και το 25% περίπου εξ αυτών ανήκουν στο επιστημονικό δυναμικό του Πανεπιστημίου μας.

Η σύνταξη του καταλόγου βασίστηκε σε μία σειρά κριτηρίων που ως στόχο έχουν να εξασφαλίσουν (α) πολύ σημαντική συνολική επιρροή («όγκος επιρροής»), (β) κύριο πρωταγωνιστικό ρόλο σε δημοσιεύσεις με εξαιρετικά μεγάλη απήχηση («κορυφές επιρροής») και (γ) υψηλή μέση απήχηση ανά δημοσίευση (αποφυγή δημοσίευσης πολλών εργασιών μέτριας ή χαμηλής απήχησης).

Τα ανωτέρω αποτυπώνονται στα εξής πέντε κριτήρια:

Α. Συνολικός αριθμός αναφορών C-total>=4000.

Β. Συνολικός αριθμός αναφορών C-max3>=1000 στις τρεις δημοσιεύσεις (εργασίες, βιβλία ή όποιες άλλες δημοσιεύσεις) με το μεγαλύτερο αριθμό αναφορών σαν μόνος, πρώτος ή τελευταίος συγγραφέας,

Γ. Γινόμενο συνολικού αριθμού αναφορών και συνολικού αριθμού αναφορών στις τρεις δημοσιεύσεις με το μεγαλύτερο αριθμό αναφορών σαν μόνος, πρώτος ή τελευταίος συγγραφέας C-total x C-max3>=7000000

Δ. Συνολικός αριθμός αναφορών >=400 στις τρεις δημοσιεύσεις με το μεγαλύτερο αριθμό αναφορών με έναν ή δύο μόνο συγγραφείς ή ως πρώτος συγγραφέας.

Ε. Αριθμός αναφορών ανά δημοσίευση >=2.5

Τα δεδομένα έχουν συλλεχθεί και ενημερωθεί μέχρι το πρώτο μισό του 2016 και στηρίζονται στη βάση Google Scholar ως προς τον αριθμό αναφορών, καθώς η βάση αυτή έχει την καλύτερη κάλυψη των περισσότερων γνωστικών περιοχών.

Για το κριτήριο Ε έχει χρησιμοποιηθεί ως παρονομαστής στον υπολογισμό ο αριθμός δημοσιεύσεων σύμφωνα με τη βάση Scopus, καθώς ο αριθμός δημοσιεύσεων δεν υπολογίζεται αξιόπιστα στη βάση Google Scholar.

Οι επιστήμονες που έχουν επιλεγεί καλύπτουν και τα πέντε κριτήρια και ανήκουν περίπου στο κορυφαίο 0.2% των επιστημόνων ανάμεσα σε όλους όσους έχουν δημοσιεύσει τουλάχιστον μια επιστημονική δημοσίευση.

Όπως τόνισε ο κύριος Ιωαννίδης σε πρόσφατη διάλεξή του με θέμα «Η φυγή των Ελλήνων επιστημόνων – μια μετα-ανάλυση», στον ευρύτερο επιστημονικό χώρο, υπάρχουν πάνω από 20 εκατομμύρια συγγραφείς που έχουν κάνει τουλάχιστον μια επιστημονική δημοσίευση. Τα ελληνικά ονόματα αντιπροσωπεύουν περίπου το 1% του συνόλου (δηλαδή 200 χιλιάδες), ενώ μεταξύ των κορυφαίων επιστημόνων, είτε εν ζωή, είτε όχι, το ποσοστό των ελληνικών ονομάτων πλησιάζει το 3%.