Αναζήτηση
Προχθές το βράδυ, έφτασε στο μέιλ μου κείμενο για συγκέντρωση υπογραφών υπέρ του Grexit. Απ’ όσο είδα, δεν επρόκειτο για τρολιά (ψηφιακή προβοκάτσια) αλλά για υπαρκτή πρωτοβουλία, σίγουρα πολιτών με εξοικείωση στα ιντερνετικά ήθη.
Ξεκινώ με κάποιες διαπιστώσεις: αν η κυρίαρχη αφήγηση Τσίπρα ήταν πως πέρσι το Grexit αποτελούσε το plan b του dr Σόιμπλε, η συνθηκολόγηση της κυβέρνησης κρατούσε τη χώρα εντός ευρώ και απέκρουσε τις «επιπτώσεις» μιας αποχώρησης. Ταυτόχρονα, αυτό το επιχείρημα επεδίωκε να αποδυναμώσει κάτι βαθύτερο: πως η όποια επιλογή αποχώρησης δεν μπορούσε να έχει φορέα και εμπνευστή απ’ τα «κάτω» του ελληνικού λαού αλλά μόνον απ’ τα «πάνω» του ευρωιερατείου.
Αρα, θα ήταν μια αποχώρηση κανονισμένη και επιζήμια για τον ελληνικό λαό. Προς το παρόν, η Ιστορία δικαιώνει τον Τσίπρα.
Σήμερα, έναν χρόνο περίπου μετά, στην Ελλάδα δεν έχει προκύψει καμία πολιτική δύναμη που να ηγείται της πλατφόρμας του Grexit. Δεν έχει καν προκύψει ο έλλην Μπόρις Τζόνσον –αυτός ο αγγλοσάξονας Ζεράρ Ντεπαρντιέ με ολίγο φλέγμα. Το «έξω από ΕΕ και ΟΝΕ» το ακούς σήμερα από ΛΑΕ και ΑΝΤΑΡΣΥΑ ή από μέρος της κοινωνίας.
Κανείς όμως δεν ηγείται, κανείς δεν πείθει για το σχέδιο και τον τρόπο. Κανείς δεν παίρνει την ευθύνη. Παραδόξως, το πιο κοντινό σε ρήξη που γνώρισε ο ελληνικός λαός μετά τη Μεταπολίτευση ήταν το δημοψήφισμα Τσίπρα έναν χρόνο πριν. Παραδόξως, αν και το ηγεμονικό Οχι ήταν κοινωνικό κυρίως και ανομοιογενές, δεν ήταν συνώνυμο της πρόθεσης για έξοδο από ΕΕ. Εξού και σήμερα δεν εκταμιεύεται από καμία πολιτική δύναμη. Το Οχι εκείνο μοιάζει υπαρκτό στις ζυμώσεις της κοινωνίας αλλά και στατικό. Ανεξόφλητο.
Κι όμως, το Brexit αναθέρμανε ή αναζωπύρωσε τους εδώ θιασώτες ενός Grexit. Τα πιόνια έχουν μετακινηθεί στη σκακιέρα διατηρώντας την πραγματικότητα ίδια. Ο Τσίπρας είναι τώρα ο θεματοφύλακας της παραμονής στην ΕΕ. Ο ελάχιστος αστισμός –σύσσωμος –δεν διανοείται έξοδο από ευρώ. Σε αντίθεση με τη Μεγάλη Βρετανία που προφανώς ως εντελώς άλλη χώρα έχει την πολυτέλεια να στεγάζει αντι-ΕΕ και φιλο-ΕΕ αστικά τμήματα της ολιγαρχίας της.
Η όποια σοβαρή δύναμη προσδοκά να μετατρέψει το Grexit σε πρόγραμμα απαιτείται να μη λάβει υπόψιν της τα μεσοστρώματα, πράγμα σχεδόν ακατόρθωτο. Η βουτιά στους φτωχούς και η ζύμωσή τους με την ιδέα ενός Grexit είναι μια παράτολμη πολιτική πράξη, καθόλου εύκολη. Σήμερα, παραδόξως, ο «λαϊκισμός» που έχει κυριαρχία είναι αυτός τού «μένω εντός». Ο έτερος «λαϊκισμός» περιορίζεται σε υπογραφές.
