Οταν ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε δεν συμφωνεί με κάτι δεν το κρύβει. Κατ’ αρχάς φαίνεται στο συνοφρυωμένο πρόσωπό του. Μετά στρέφεται προς τον συνομιλητή του και αρχίζει να εξηγεί. Οπως και χθες για τον καβγά με το ΔΝΤ: «Οχι, δεν υπάρχει κανένας καβγάς με το ΔΝΤ. Υπάρχουν ελαφρά διαφοροποιημένες απόψεις. Αλλά και αυτό δεν είναι νέο» είπε ο γερμανός υπουργός Οικονομικών στους ξένους ανταποκριτές στο Βερολίνο.

Νέο, ωστόσο, είναι οι αιχμές που αφήνει ο Σόιμπλε για τη διοίκηση και τα στελέχη του ΔΝΤ. Προχθές επισήμανε την απουσία της Λαγκάρντ από το Eurogroup, που κόστισε χρόνο για τις συνεννοήσεις. Χθες έψεξε εκείνα τα στελέχη του ΔΝΤ που φρόντισαν στο παρά πέντε να δημοσιοποιήσουν προγνώσεις για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους μέχρι το… 2080 με μαξιμαλιστικές απαιτήσεις που ήταν εκ των προτέρων σίγουρο ότι δεν πρόκειται να γίνουν αποδεκτές. «Ξέρω ότι στο επιτελείο του ΔΝΤ υπάρχουν στελέχη με διαφορετικές απόψεις. Αλλά απόρησα που μία ημέρα πριν πετύχουμε τη συμφωνία βγήκε κάτι σαν πίνακας για να δει κανείς μετά τι δεν κατάφερε» είπε ο Σόιμπλε. «Οι προγνώσεις είναι δύσκολες, κυρίως όταν αφορούν το μέλλον» πρόσθεσε, τσιτάροντας με φανερή ικανοποίηση Μαρκ Τουέιν.

Πάντως, οι αποφάσεις για το 2016 έχουν ληφθεί. «Το ΔΝΤ δεσμεύτηκε εντός του 2016 να αποφασίσει όχι μόνον για τη συμμετοχή του, αλλά για τη χρηματοδότηση (της Ελλάδας)» είπε ο Σόιμπλε. Πότε ακριβώς θα πάρει αυτήν την απόφαση και πόσες εκθέσεις βιωσιμότητας θα χρειαστεί για αυτό είναι υπόθεση του ΔΝΤ και των οργάνων του. «Δεν έχουμε καμία αμφιβολία ότι το ΔΝΤ θα ακολουθήσει την πρόταση της διεύθυνσης» είπε ο Σόιμπλε, ο οποίος δεν αμφέβαλε ποτέ για την αξιοπιστία του ΔΝΤ. Δεν αμφιβάλλει ότι θα ολοκληρωθεί και ο «τεχνικός έλεγχος» των τελευταίων αποφάσεων της ελληνικής Βουλής. Αμέσως μετά θα ενημερώσει την επιτροπή προϋπολογισμού της Μπούντεσταγκ και θα δοθεί η εντολή στον ΕSM για την εκταμίευση της δόσης, όπως αποφάσισε το Eurogroup.

Το χρέος πάει για αργότερα. «Στο τέλος του προγράμματος, το 2018, θα λάβουμε ενδεχομένως νέες αποφάσεις, μολονότι ελπίζουμε ότι δεν θα χρειαστούν, γιατί πιστεύουμε ότι το πρόγραμμα θα εφαρμοστεί, έτσι ώστε να μην είναι απαραίτητες. Αυτή είναι η εκτίμηση των ευρωπαϊκών θεσμών και της ελληνικής κυβέρνησης» είπε ο Σόιμπλε.

Επειδή όμως το ΔΝΤ ήταν δύσπιστο στις εκτιμήσεις των Ευρωπαίων και της Ελλάδας, προέκυψε ο αυτόματος κόφτης δαπανών όταν δεν καλύπτονται οι δημοσιονομικοί στόχοι. «Το συζητήσαμε εδώ και καιρό με τον έλληνα ομόλογό μου Τσακαλώτο» είπε ο Σόιμπλε, και τελικά οι θεσμοί συμφώνησαν με την Ελλάδα. «Εάν τώρα στο τέλος του προγράμματος το 2018, συμπεριλαμβανομένων ενδεχομένως και νέων μέτρων (σ.σ. με τον κόφτη), προκύπτει ένα κενό, τότε οι Ευρωπαίοι θα πάρουν πρόσθετα μέτρα» εξήγησε. «Ο Τσακαλώτος κι εγώ συμβάλαμε πολύ τους τελευταίους μήνες για τη λύση αυτή, που δεν είναι εύκολη για την Ελλάδα, ούτε για την Ευρώπη, ούτε για το ΔΝΤ. Πετύχαμε αυτήν την απόφαση για αυτόν τον χρόνο. Η Ελλάδα έκανε μεγάλες προσπάθειες, πρέπει να συνεχίσει τις μεγάλες προσπάθειες». Με την απόφαση του Eurogroup «έχει μια ευκαιρία, αλλά και έναν απαιτητικό δρόμο μπροστά της. Εάν συνεχίσει την πορεία αυτήν, μπορεί να υπολογίζει στην αλληλεγγύη των εταίρων στην Ευρώπη και πέραν αυτής».

Η χαμένη ευκαιρία

της Ελλάδας

Στόχος όλων των προγραμμάτων ήταν να επιστρέψει η Ελλάδα στις αγορές, από τις οποίες αποκλείστηκε το 2010.

«Με το 2ο πρόγραμμα η Ελλάδα είχε επιτύχει το 2014 ήδη πρόσβαση στις αγορές» θύμισε ο Σόιμπλε. Και ακολούθησε η ανασκόπηση της περιόδου: «Μετά ήρθαν οι εξελίξεις στην εσωτερική πολιτική σκηνή της Ελλάδας, με την εντεινόμενη πιθανότητα πρόωρων εκλογών εξαιτίας της προεδρικής εκλογής. Με αυτό σταμάτησαν κάπως τα πράγματα. Ακολούθησε ένας προεκλογικός αγώνας, στον οποίο το κόμμα του κ. Τσίπρα υποσχέθηκε ότι η χώρα θα μείνει στο ευρώ, αλλά δεν δέχεται κανένα πρόγραμμα. Ομως αυτή η υπόσχεση δεν μπορούσε να τηρηθεί. Μπορείς να έχεις ή το ένα ή το άλλο. Και τα δύο ταυτόχρονα δεν γίνεται. Μετά την ανάληψη της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, είχαμε το ταραγμένο εξάμηνο, όπου η Ελλάδα και ο κ. Τσίπρας έπρεπε να καταλάβει ότι παραμονή στο ευρώ χωρίς πρόγραμμα δεν γίνεται. Επ’ αυτού ο Τσίπρας είπε –και σωστά –ότι πρέπει να αποφανθεί εκ νέου ο ελληνικός λαός, διότι ο ίδιος πρότεινε να δεχθεί η χώρα το πρόγραμμα και να παραμείνει στο ευρώ. Αυτά έγιναν το καλοκαίρι του 2015… Το τίμημα για αυτό το εξάμηνο ήταν ακριβό για την Ελλάδα, για την Ευρώπη επίσης. Αλλά από τότε τα πράγματα πάνε καλά».