Τα απόνερα, τα μυστήρια..

Απλό το σημερινό κουίζ: Τι εννοεί ο… ποιητής; Ητοι, ο απελθών γενικός επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης, Λέανδρος Ρακιντζής, μιλώντας για τον απομακρυνθέντα διευθυντή του Φεστιβάλ Αθηνών; «Ενας διαχειριστής χρημάτων του Δημοσίου – που ελέγχθηκε και το αποτέλεσμα μαρτυρά αναξιοπιστία – απομακρύνεται. Θα εμπιστευόσασταν σε επιχείρησή σας στέλεχος που σας έχει βάλει μέσα 2.700.000 ευρώ; Πώς θα το κάνει το Δημόσιο; Καλώς αντικαταστάθηκε, κατά τη γνώμη μου μάλιστα άργησε να συμβεί».

Γοητευτική μυθολογία. «Είσαι η πιο ερωτική κωφάλαλη που πέρασε ποτέ απ’ το ελληνικό θέατρο –από κάθε, ίσως, θέατρο» είχε πει ο Μάνος Χατζιδάκις στην Ελλη Λαμπέτη το 1981 στο καμαρίνι του Θεάτρου Σούπερ Σταρ, για τον ύστατο ρόλο της στο «Σάρα, τα παιδιά ενός κατώτερου Θεού» (πλάι στον Λευτέρη Βογιατζή/Τζέιμς, σε σκηνοθεσία Παντελή Βούλγαρη). Η Μαρλίν Μάτλι στην ταινία «Τα παιδιά ενός κατώτερου Θεού» αλλά και ο Τζέιμς/Γουίλιαμ Χαρτ έγραψαν ιστορία. Ο Γιάννης Βούρος το 2000-2002 πρόσθεσε τη δική του επιτυχία με το θεατρικό του Μαρκ Μέντοφ (μαζί με την Πέγκυ Τρικαλιώτη). Και τώρα επανήλθε με τη Θεσσαλονικιά Χρύσα Παππά (τη θυμόμαστε στη σειρά «Τα μυστικά της Εδέμ») ως κωφάλαλη Σάρα. Ο δάσκαλος Τζέιμς και σκηνοθέτης Γιάννης Βούρος που όπως λέει τα ξορκίζει όλα με χιούμορ, μου μιλάει για μια «παράσταση ψυχής και όχι εικόνας, εντυπωσιασμού και σκηνικών». Και ομολογεί ότι συγκινείται με τη συγκίνηση των θεατών, που όπως και το 2000 χειροκροτούν όρθιοι (στο Βεάκη πλέον). Το έργο, λέει, μας αφορά άμεσα, ειδικά σήμερα που έχουμε κάνει βήματα στον τρόπο που αντιμετωπίζουμε το διαφορετικό. Βρήκε δε «μεγαλύτερες ρωγμές στους δύο κόσμους που συναντιούνται επί σκηνής, που βοήθησαν στη βαθύτερη ανάλυση χαρακτήρων, δίχως να αφεθεί να πέσει κάτω ούτε ένα κόμμα». Εργο ουμανιστικού περιεχομένου –αυτός ήταν ο άξονάς του μέχρι σήμερα, ακόμη και τα χρόνια που βρέθηκε στο τιμόνι του ΚΘΒΕ –παίρνει θέση απέναντι «στο ευ ζην και το ευ θνήσκειν», σε μια εποχή που ο Βούρος βλέπει, μέσα στα δύσκολα, να δημιουργούνται πυρήνες αλληλοβοήθειας. Στις γειτονιές. «Σε αντίθεση με την πολιτική που αδρανεί» λέει. Σε μια κοινωνία που «βρίσκεται σε ημικωματώδη κατάσταση, και ψυχολογικά, και οικονομικά». Ιδού η ευκαιρία λοιπόν να ξαναϊδωθεί η ιστορία της διαφορετικής Σάρας και η μετάβασή της «από αγρίμι σε ένα κορίτσι που εκπέμπει τρυφερότητα και αισθαντικότητα». Εως την Κυριακή των Βαΐων. Με προοπτική από Οκτώβριο να πάνε στη Θεσσαλονίκη και περιοδεία.

Ανοίγματα. Στη Θεσσαλονίκη είπα και θυμήθηκα πόσα, τελικά, δεν πρόλαβε να υλοποιήσει στο ΚΘΒΕ ο Γιάννης Βούρος. Οπως το «Δείπνο της Μπαμπέτ» σε απόδοση Θοδωρή Γρηγοριάδη, σε συνεργασία με το ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας και τον Θοδωρή Γκόνη, με τη Φιλαρέτη Κομνηνού την οποία προόριζε και για «Τρεις αδελφές» μαζί με τη Λυδία Κονιόρδου, η οποία ετοιμάζεται να ξενιτευθεί στο Βερολίνο, μαθαίνω, από Σεπτέμβριο, για να συμμετάσχει σε παραγωγή του Μπομπ Γουίλσον (είχε γοητευθεί από τη συνεργασία τους στην ταξιδεμένη «Οδύσσεια» του Εθνικού). Σεπτέμβριο είπα και θυμήθηκα ότι τότε θα επιστρέφει στο Λεκανοπέδιο ο all star αριστοφανικός «Πλούτος» κατά Γιώργο Κιμούλη, με τον ίδιο ως Πλούτο-Πενία, τον Γιάννη Μπέζο Χρεμύλο (και όχι Καρίωνα, όπως έγραψα), τον Πέτρο Φιλιππίδη ως Καρίωνα και τον Παύλο Χαϊκάλη σε πολλούς ρόλους.

«Η γοητεία της ιστορίας και το δίδαγμά της είναι ότι από εποχή σε εποχή τίποτα δεν αλλάζει κι όμως όλα είναι διαφορετικά» έλεγε ο βρετανός Αλντους Χάξλεϊ (1894-1963), ο συγγραφέας που «είδε» το σήμερα στο αύριο. Και παρέδωσε στους εφήβους πολλών γενεών τον «Θαυμαστό καινούργιο κόσμο» του, όπου στο Παγκόσμιο Κράτος, εν έτει 632 μετά Φορντ (2540 μ.Χ.), οι άνθρωποι αναπτύσσονται σε φιάλες.Το εμβληματικό έργο αποφάσισε να φέρει πρώτη φορά στην ελληνική σκηνή η Τριπολιτσιώτισσα Δήμητρα Τάμπαση (φωτογραφία), που είχε διαβάσει τον «Κόσμο» στην εφηβεία και, αντιμέτωπη θεατρικά με την πυκνότητα του έργου, αποφάσισε να φωτίσει τα δίπολα: τη σχέση του Θεού με τον άνθρωπο, του ανθρώπου με τον άνθρωπο, του ανθρώπου με την τεχνολογία. Τη σχέση του Χάξλεϊ με το φως φώτισε ο Αλεξ Αλεξάνδρου, τα σκηνικά και κοστούμια ετοίμασε η Αλεξία Θεοδωράκη και την υποβλητική μουσική η Μαριλένα Ορφανού. Η σκηνοθέτρια (που θα παίζει και στους «Μηχανικούς καταρράκτες» της Σώτης Τριανταφύλλου, κατά Σταμάτη Πατρώνη στο Vault) εστίασε, λέει, σε κάτι αιώνια επίκαιρο: πώς η σχέση με την τεχνολογία «οδήγησε τον άνθρωπο στην αλαζονεία ότι μπορεί να υποκαταστήσει τη φύση».