Ο Μάικ Μούσο δεν θυμάται τον εαυτό του να τρέχει αλλού εκτός από την παραλία. «Θυμάμαι για καιρό να τρέχω από το σπίτι μου μέχρι την πλαζ απλά για να ξεσκάσω» λέει ο 20χρονος ναυαγοσώστης, που μεγάλωσε στην Ακτή του Τζέρσεϊ. Τα μισά από τα χιλιόμετρα ανώμαλου δρόμου που κάλυπτε ο Μάικ στα σχολικά του χρόνια ήταν πάνω στην άμμο. Οταν λοιπόν αποφάσισε να τρέξει τον πρώτο του Μαραθώνιο, ενέταξε ως ζωτικό κομμάτι της προετοιμασίας του τις προπονήσεις ταχύτητας στην ακροθαλασσιά. Εχει σοβαρούς λόγους να πιστεύει πως το τρέξιμο στην άμμο θα τον κάνει γρηγορότερο. Το τρέξιμο στην παραλία δεν είναι καθόλου εύκολο.
Είναι σαν «να τρέχεις με βαράκια στους αστραγάλους» λέει ο δρ Ρ. Αμαντέους Μέισον, αθλητίατρος και επίκουρος καθηγητής Ορθοπεδικής και Οικογενειακής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Emory στην Ατλάντα των ΗΠΑ. «Με ή χωρίς παπούτσια, είναι πολύ δυσκολότερο τόσο το να βάλεις το πόδι σου όσο και να το σηκώσεις, όταν η επιφάνεια είναι τόσο μαλακή» προσθέτει. Το τρέξιμο στην άμμο απαιτεί 1,6 φορές περισσότερη ενέργεια από αυτό σε σκληρές επιφάνειες ενώ το σώμα πρέπει να δουλέψει σκληρότερα για να αντεπεξέλθει και να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα, παρατηρεί ο δρ Τιερί Μ. Λεζέν, καθηγητής στην Κλινική του Πανεπιστημίου Luke στο Bέλγιο και συγγραφέας της μελέτης «Τρέξιμο στην παραλία» που δημοσιεύτηκε στην Επιθεώρηση Πειραματικής Βιολογίας. «Οι μύες μας εκτελούν περισσότερο μηχανικό έργο όταν περπατάμε ή τρέχουμε στην άμμο παρά σε σκληρότερη επιφάνεια» λέει ο δρ Λεζέν. Το πόδι δυσκολεύεται περισσότερο όταν προσπαθεί να εκτοπίσει την άμμο και οι μύες δεν δουλεύουν τόσο αποτελεσματικά.
Η διαφορά. Οι περισσότεροι δρομείς όταν τρέχουν σε σκληρές επιφάνειες προσγειώνονται με τη φτέρνα πρώτα. Κι ενώ η ορμή και το βάρος του σώματος τούς σπρώχνει προς τα εμπρός, στο δεύτερο στάδιο του πατήματος το πόδι γίνεται επίπεδο και πατάει ολόκληρο και στη συνέχεια, στο τρίτο στάδιο, το πάτημα καταλήγει στα δάχτυλα. Τότε είναι που το σώμα σπρώχνεται προς τα μπρος και πάνω και οδηγείται στον επόμενο διασκελισμό. Αυτή η κίνηση όμως δεν είναι τόσο δεδομένη όταν η επιφάνεια όχι μόνο είναι μαλακή αλλά επιπλέον είναι και κινούμενη.
«Στη μαλακή άμμο δεν καταφέρνεις να προσγειωθείς με τη φτέρνα» λέει ο δρ Μέισον. Αντιθέτως, το σώμα προσπαθεί να κρατήσει το πόδι σταθερό χρησιμοποιώντας τους μικρούς μυς γύρω από τον αστράγαλο. Επίσης, ούτε σε επίπεδη θέση μπορεί να πατήσει το πόδι, αφού δεν είναι επίπεδη η επιφάνεια. Και τότε είναι που αναλαμβάνουν οι γάμπες και δουλεύουν περισσότερο. Γι’ αυτό άλλωστε οι μύες της κνήμης πιάνονται μετά το τρέξιμο στην παραλία: είναι αυτοί που προσπαθούν να σταθεροποιήσουν την κίνηση.
«Οταν έρχεται η ώρα να πατήσεις με τα δάχτυλα, αμέσως η άμμος τα σκεπάζει οπότε είναι δυσκολότερο να πατήσεις στις μύτες» εξηγεί ο δρ Μέισον. «Και τότε είναι που οι μύες της γάμπας επιβαρύνονται περισσότερο στην προσπάθειά τους να κάνουν το συνηθισμένο τρίτο στάδιο του πατήματος, αυτό στα δάχτυλα». Ακόμη και οι δρομείς που προσγειώνονται με το μεσαίο ή το μπροστινό μέρος του ποδιού θα ζοριστούν να διατηρήσουν σταθερό πάτημα στην ασταθή επιφάνεια. «Η άμμος δημιουργεί ένα άνοιγμα των δαχτύλων που μπορεί να είναι αρκετά άβολο» προσθέτει. Είναι πιθανό λοιπόν το τρέξιμο στην άμμο να προκαλέσει επιπλέον πόνους και πιασίματα σε αυτούς που το κάνουν για πρώτη φορά. Αυτό όμως δεν είναι απαραίτητα κακό, ενώ μπορεί να μεταφραστεί σε γρηγορότερους χρόνους απόδοσης. Πράγματι, το τρέξιμο στην παραλία μπορεί να θεωρηθεί ως προπόνηση βελτίωσης της ταχύτητας ειδικά σε περιοχές που οι διαδρομές με υψομετρικές διαφορές –η πιο συνηθισμένη τέτοιου είδους προπόνηση –είναι σπάνιες.
«Τα πόδια ζορίζονται πολύ κατά την προπόνηση στην άμμο, οπότε όταν βρεθούν σε λιγότερο ζόρικες συνθήκες θα κουράζονται πιο δύσκολα» λέει ο δρ Μέισον, ο οποίος παρεμπιπτόντως γεννήθηκε στην Τζαμάικα κι έκανε διαλειμματικές προπονήσεις στην παραλία για να βελτιώσει την ταχύτητα και τη δύναμή του όταν έπαιρνε μέρος στους σχολικούς αγώνες στίβου ως σπρίντερ. «Οταν οι δρομείς παραλίας βρεθούν σε κανονικό έδαφος, είναι ακόμη πιο γρήγοροι, αφού ο βαθμός δυσκολίας μειώνεται πολύ».
Ο Μάικ Μούσο δείχνει να επιβεβαιώνει αυτή τη θεωρία. Εκτός από τις διαλειμματικές προπονήσεις με επαναλαμβανόμενα κομμάτια από 100 μ. έως 400 μ. ξυπόλυτος στην άμμο, πολλές φορές κάνει στην παραλία και το ζέσταμα για τα μεγαλύτερα ελεύθερα ασφάλτινα τρεξίματα των 10-15 χλμ. «Γίνομαι γρηγορότερος χρόνο με τον χρόνο» συμπεραίνει. «Μου αρέσει να εκμεταλλεύομαι δρομικά όσα περισσότερα στοιχεία μπορώ από το περιβάλλον της περιοχής όπου ζω και τα οποία με βοηθούν να γίνομαι καλύτερος. «Η άμμος της παραλίας είναι αναμφισβήτητα ένα από αυτά».
Tips
Συμβουλές για τρέξιμο στην άμμο
Τι είδους άμμος;
Η στεγνή και μαλακή άμμος είναι δύσκολη επιφάνεια. Ο αθλητίατρος δρ Αμαντέους Μέισον συμβουλεύει πως αν δεν είσαι συνηθισμένος να τρέχεις στην παραλία αλλά είσαι σε διακοπές και θέλεις να το δοκιμάσεις, είναι καλύτερα να το προγραμματίσεις όταν η θάλασσα είναι σε άμπωτη, έχει τραβηχτεί δηλαδή. To τρέξιμο στη νωπή άμμο της ακροθαλασσιάς είναι ναι μεν απαιτητικό αλλά όχι τόσο δύσκολο.
Με παπούτσιαή ξυπόλυτοι;
Η νωπή άμμος επιτρέπει το τρέξιμο με παπούτσια. Ωστόσο, η μαλακή επιφάνεια της άμμου είναι προκλητική για να δοκιμάσεις ξυπόλυτο τρέξιμο. Αν επιλέξεις να τρέξεις χωρίς υποδήματα, κάνε το με προσοχή. Οι μύες και οι αρθρώσεις σου θα κουραστούν πολύ πιο γρήγορα χωρίς τη στήριξη του παπουτσιού. Εχε στον νου σου επίσης πως στην άμμο ποτέ δεν ξέρεις τι μπορεί να πατήσεις και να τραυματιστείς. Αν αποφασίσεις να τρέξεις «παπουτσωμένος», να ξέρεις πως η άμμος και η θάλασσα ίσως φθείρουν τα αθλητικά σου. Μια λύση στην οποία καταφεύγουν πολλοί δρομείς της άμμου είναι να χρησιμοποιούν ένα παλιό, πολυφορεμένο ζευγάρι.
Ο ήλιος καίει
Επειδή ο αέρας και ο καυτός ήλιος είναι επίσης παράγοντες που αυξάνουν τον βαθμό δυσκολίας της προπόνησης στην παραλία, συνιστάται η διαδρομή να είναι μπρος – πίσω (κι όχι κυκλική) ενώ το καπέλο και η έξτρα ενυδάτωση είναι απαραίτητα. Ακόμη καλύτερα, δε, είναι το τρέξιμο να γίνεται πολύ νωρίς το πρωί ή το σούρουπο. Επίσης να είσαι προσεκτικός για εξογκώματα ή λακκούβες στην άμμο που ενδεχομένως να συναντήσεις.
Αναζήτηση
