Για περισσότερες από τρεις δεκαετίες σχεδόν όλοι οι σημαντικοί πολιτικοί στην Αμερική έχουν συμφωνήσει ότι οι υψηλότεροι φόροι στους πλουσίους και η χορήγηση αυξημένης βοήθειας στους φτωχούς έχουν πλήξει την ανάπτυξη.

Οι φιλελεύθεροι γενικά έχουν δεχθεί την κατάσταση αυτή σαν κάτι που αξίζει να γίνει υποστηρίζοντας ότι αξίζει να πληρώσει κανείς κάποιο τίμημα με τη μορφή χαμηλότερου ΑΕΠ για να βοηθηθούν συμπολίτες που έχουν ανάγκη.

Οι συντηρητικοί, από την άλλη πλευρά, έχουν επιμείνει ότι η καλύτερη πολιτική είναι να μειώσουμε τους φόρους στους πλουσίους, να κόψουμε τη βοήθεια στους φτωχούς και να ποντάρουμε στο ότι η κατάσταση θα βελτιωθεί για να είναι όλοι καλύτερα.

Παρουσιάζονται όμως όλο και περισσότερα στοιχεία ότι υπάρχει μια νέα άποψη, ότι όλη αυτή η συζήτηση είναι λάθος και πως δεν υπάρχει ουσιαστικά συμβιβασμός μεταξύ δικαιοσύνης και αναποτελεσματικότητας. Γιατί; Είναι αλήθεια ότι οι οικονομίες που βασίζονται στις αγορές χρειάζονται ένα συγκεκριμένο ποσό ανισότητας για να λειτουργήσουν. Η αμερικανική ανισότητα όμως έχει γίνει τόσο μεγάλη που προκαλεί μεγάλη οικονομική ζημιά. Και αυτό μπορεί να σημαίνει ότι η αναδιανομή –δηλαδή, η φορολόγηση των πλουσίων και η παροχή βοήθειας στους φτωχούς –μπορεί στην πραγματικότητα να αυξήσει και όχι να μειώσει την ανάπτυξη της οικονομίας.

Μπορεί να μπείτε στον πειρασμό να απορρίψετε την ιδέα αυτή ως ευσεβή πόθο, το ισοδύναμο των φιλελευθέρων στη φαντασία των δεξιών ότι η μείωση των φόρων για τους πλουσίους στην ουσία αυξάνει τα κρατικά έσοδα. Στην πραγματικότητα, όμως, υπάρχουν ισχυρά στοιχεία που προέρχονται από θεσμούς όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο που δείχνουν ότι η μεγάλη ανισότητα αποτελεί τροχοπέδη για την ανάπτυξη και ότι η αναδιανομή του πλούτου μπορεί να είναι καλή για την οικονομία.

Πριν από λίγες ημέρες η νέα αυτή άποψη για την ανισότητα και την ανάπτυξη δέχθηκε επιπλέον ώθηση από έκθεση της Standard & Poor’s, τον οίκο αξιολόγησης, που ανέφερε ότι η υψηλή ανισότητα πλήττει την ανάπτυξη. Ο οίκος έκανε μια περίληψη άλλων μελετών και όχι δική του έρευνα, αλλά η έκθεση αυτή δείχνει πόσο πολύ έχει διαδοθεί η νέα αυτή άποψη περί ανισότητας.

Ειδικότερα αν δείτε συστηματικά τα διεθνή στοιχεία για την ανισότητα, την αναδιανομή και την ανάπτυξη –κάτι που έκαναν οι ερευνητές του ΔΝΤ -, θα δείτε ότι τα χαμηλότερα επίπεδα ανισότητας συνδέονται με περισσότερη και όχι λιγότερη ανάπτυξη.

Θα αλλάξει η νέα αυτή άποψη για την ανισότητα τις απόψεις των πολιτικών; Θα έπρεπε. Το να είναι κανείς καλός με τους πλουσίους και σκληρός με τους φτωχούς δεν είναι, όπως προκύπτει, ο καλύτερος τρόπος για να πετύχει κανείς οικονομική ανάπτυξη. Αντίθετα, η κοινωνία μας θα γίνει πλουσιότερη αν γίνει πιο δίκαιη.