Τι ακριβώς σημαίνει τελικά η πολυσυζητημένη έξοδος της Ελλάδας στις αγορές; Πίσω από την πολιτική διαμάχη και τις δηλώσεις σκοπιμότητας διακρίνονται κάποια στοιχεία που φωτίζουν αυτό το θέμα, με το οποίο προφανώς θα πάμε έως τις ευρωεκλογές –μετά, ο Θεός να βάλει το χέρι του.

Πρώτον. Η έκδοση του ομολόγου υπήρξε επιτυχής –στα όριά της. Ηταν καλά προετοιμασμένη και προσείλκυσε επενδυτές του είδους –καθώς ήταν ασφαλής. Ετσι δημιούργησε ευνοϊκή περιρρέουσα ατμόσφαιρα. Ακριβώς ό,τι χρειαζόταν αυτή τη στιγμή η χώρα.

Δεύτερον. Δεν είναι ακριβές ότι οι αγορές είχαν κλείσει για την Ελλάδα –ποτέ δεν κλείνουν για κανέναν. Απλώς δάνειζαν ακριβά λόγω ρίσκου. Αλλά δάνειζαν –και πλουσιοπάροχα μάλιστα. Τον Φεβρουάριο του 2010, π.χ., η χώρα ζήτησε 5 δισ. ευρώ για πέντε χρόνια και προσέφεραν… 25. Αλλά με επιτόκιο 6,1%!

Τρίτον. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν προϋποθέσεις για κανονική έξοδο στις αγορές, όπως κάνει, π.χ., η Ιρλανδία. Για την Ελλάδα οι χρηματοδότες –έως και το 2016 τουλάχιστον –παραμένουν οι ίδιοι. Αρα θα συνεχίσουν να έχουν λόγο στην οικονομική πολιτική. Με κανονικό ή άτυπο Μνημόνιο, είναι κάτι που θα κριθεί με πολιτικούς όρους.

Τέταρτον. Η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους θα εξεταστεί στο Eurogroup το φθινόπωρο. Σε αυτή τη συζήτηση η Ελλάδα θα πρέπει να έχει ένα καλό επιχείρημα όταν θα πει σε φτωχότερες χώρες ότι το 2,5% για είκοσι χρόνια, με το οποίο τη δάνεισαν είναι υψηλό, ενώ θα έχει δανειστεί με 5% για πέντε χρόνια. Πάντως, εφόσον το κούρεμα αποκλείεται, όσο να πέσουν τα επιτόκια και όσο να διαχυθεί στον χρόνο το χρέος θα παραμείνει υψηλό.

Πέμπτον. Εφόσον ο υπουργός Οικονομικών διαβεβαίωσε ότι τα 3 δισ. που αντλήθηκαν –και αύριο θα εγγραφούν στο χρέος –δεν ήταν αναγκαία, υπάρχει το ερώτημα τι θα τα κάνουν. Θα πέσουν σε αναπτυξιακά προγράμματα για να βγει και το υψηλό επιτόκιο –το οποίο ο αρνητικός πληθωρισμός θα ανεβάσει πάνω από το 4,95%; Θα εξοφλήσουν παλιές δανειακές υποχρεώσεις; Θα χρησιμοποιηθούν για τις… επόμενες εθνικές εκλογές;

Τέλος, ο ξαφνικός έρωτας με τις αγορές δεν είναι σοφή αντίδραση: τα κίνητρα και τα κριτήριά τους παραμένουν κερδοσκοπικά και απρόβλεπτα. Οποιος το παραβλέπει ας έχει υπόψη αυτό που έλεγε ο αμερικανός ηθοποιός Γουίλιαμ Χόλντεν (1918-1981): «Ο δρόμος προς την κόλαση είναι σπαρμένος με καλούς Σαμαρείτες».