Ολο και περισσότεροι άνθρωποι περνούν ατέλειωτες ώρες καθημερινά καθιστοί. Κάτι τέτοιο όμως έχει σοβαρές συνέπειες στην υγεία, όπως αποκαλύπτουν η μία μελέτη μετά την άλλη.

Το γενικό συμπέρασμά τους είναι ότι όταν κάποιος κάθεται πίσω από το γραφείο του επί 6 ή 7 συνεχόμενες ώρες βλάπτει σοβαρά την υγεία του, διατρέχοντας αυξημένο κίνδυνο καρδιοπάθειας, προβλημάτων στον αυχένα και τη μέση, εμφάνισης διαβήτη και πολλών άλλων δεινών, ακόμη και κάποιων μορφών καρκίνου.

Ακόμα κι αν διαθέτει καθημερινά κάποια ώρα για να γυμνάζεται, δεν φαίνεται να αντισταθμίζει τη βλάβη που υφίσταται από την πολύωρη ακινησία σε μια καρέκλα.

«Ο μέσος άνθρωπος περνά πλέον όρθιος μόλις το 35% της ημέρας του, όταν κάποτε έμενε όρθιος το 90%. Αυτό δεν θα μπορούσε να είναι άμοιρο συνεπειών» λέει ο επιδημιολόγος δρ Ανάπ Κανόντια, από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Οχάιο, ο οποίος μελετά επισταμένα τις συνέπειες της ακινησίας στην υγεία.

Τον περασμένο μήνα δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Journal of Physical Activity & Health» μελέτη του Πανεπιστημίου Northwestern που έδειξε ότι μία έξτρα ώρα καθισιό την ημέρα στις ηλικίες άνω των 60 ετών σχετίζεται με αύξηση του κινδύνου αναπηρίας κατά 50% τα επόμενα χρόνια. Πριν από δύο χρόνια, μελέτη που δημοσιεύθηκε στην «Επιθεώρηση της Αμερικανικής Ιατρικής Εταιρείας» (JAMA) κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δύο πρόσθετες ώρες ακινησίας στο γραφείο ή μπροστά στην τηλεόραση αυξάνουν κατά το ένα πέμπτο τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη και κατά 15% τον κίνδυνο καρδιοπάθειας.

Γιατί συμβαίνει αυτό; Μία πιθανή εξήγηση έδωσε το 2012 μελέτη που δημοσιεύθηκε στο καρδιολογικό περιοδικό «Circulation». Οπως έδειξε, όλοι οι δείκτες της φλεγμονής είναι αυξημένοι σε όσους διάγουν καθιστική ζωή –και η αύξηση αυτή μεταφράζεται σε τάση εκδήλωσης σοβαρών καρδιαγγειακών νοσημάτων.

Επιπλέον, η υπερβολική ακινησία μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη αντοχή στην ινσουλίνη –μία διαταραχή που θεωρείται πρόδρομη κατάσταση στον διαβήτη τύπου 2, κατά τον λέκτορα Ενδοκρινολογίας δρα Μαρκ Βάντερπαμπ από το Νοσοκομείο Royal Free του Λονδίνου.

Πόδια και µέση. Οι συνέπειες της ακινησίας δεν τελειώνουν εδώ. Οπως εξηγεί ο δρ Μαρκ Ουάιτλι, επισκέπτης καθηγητής Αγγειοχειρουργικής στο Πανεπιστήμιο του Σάρεϊ και ιδρυτής της Κλινικής Whiteley, στο Δυτικό Λονδίνο, η πολύωρη, συνεχής ακινησία σε μία καρέκλα πιέζει τις φλέβες των ποδιών, με συνέπεια πρήξιμο των αστραγάλων βραχυπρόθεσμα – και μακροπρόθεσμα σκλήρυνση του δέρματος και πληγές στα πόδια. Η πολύωρη ακινησία θεωρείται επίσης παράγοντας κινδύνου για τη δημιουργία θρόμβων στις φλέβες που βρίσκονται βαθιά στα πόδια.

Η ακινησία επιβαρύνει επίσης τα γόνατα, επειδή εξασθενεί τους μυς των ποδιών, και ευνοεί την οστεοαρθρίτιδα, κατά τον δρα Φίλιπ Κόναχαν, καθηγητή Μυοσκελετικής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Λιντς. «Η δυσκολία στην έγερση από την καρέκλα δίχως στήριξη στα χέρια αποτελεί ένδειξη εξασθένησης των τετρακέφαλων μηριαίων μυών» λέει.

Από την καθιστική ζωή επιβαρύνεται και η σπονδυλική στήλη, που χάνει την ευλυγισία της και γίνεται επιρρεπής στην εμφάνιση βλάβης με την παραμικρή κίνηση –ακόμα και όταν κάποιος σκύψει για να δέσει τα κορδόνια του. «Οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι συμπιέζονται όταν καθόμαστε και η συνεχής συμπίεση μπορεί να εκτοπίσει προσωρινά το ζελατινοειδές κέντρο τους» εξηγεί η δρ Σκάρλετ Μακ Νάλι, ορθοπεδικός χειρουργός στο Νοσοκομείο Eastbourne. «Ετσι, με μία απότομη κίνηση μπορεί να δημιουργηθεί μία κήλη ή άλλη βλάβη».

Πονοκέφαλος και καούρες. Η πολύωρη παραμονή μπροστά στα κομπιούτερ μπορεί να οδηγήσει και στον πονοκέφαλο, επειδή προκαλεί προβλήματα στα νεύρα του αυχένα, κατά τον δρα Αντι Ντόσον, διευθυντή της Κλινικής Κεφαλαλγίας στο Νοσοκομείο του King’s College του Λονδίνου. Από την πλευρά του ο δρ Αντον Εμάνουελ, γαστρεντερολόγος στο Νοσοκομείο του University College στο Λονδίνο, προειδοποιεί ότι μπορεί ακόμα να επιβραδύνει την πέψη και να οδηγήσει σε καούρες, ενώ δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες για την ανάπτυξη δυσκοιλιότητας. Εχει επίσης σχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης καρκίνου του παχέος εντέρου.

Τι να κάνετε. Για να προστατευθεί κάποιος από τις συνέπειες της ακινησίας, πρέπει να φροντίσει να σηκώνεται κάθε 20 λεπτά έως μισή ώρα από την καρέκλα και να περνά λίγα λεπτά όρθιος, τονίζει ο δρ Μάικ Τρενέλ, καθηγητής Κίνησης και Μεταβολισμού στο Πανεπιστήμιο του Νιούκαστλ. Το ιδανικό είναι όση ώρα στέκεται όρθιος να κρατά ολόισιο το σώμα του, ώστε να κινητοποιούνται οι μεγάλες μυϊκές ομάδες (κοιλιακοί, τετρακέφαλοι μηριαίοι, ραχιαίοι μύες). Για την προστασία του κυκλοφορικού από την ακινησία, όταν καθόμαστε πρέπει να κινούμε όσο το δυνατόν συχνότερα τα δάκτυλα των ποδιών, κατά τον καθηγητή Μαρκ Ουάιτλι.

Για την προστασία της λειτουργίας του πεπτικού, ο γαστρεντερολόγος Αντον Εμάνουελ συνιστά 10 λεπτά χαμηλής έντασης γυμναστικής την ημέρα (όπως λ.χ. το να ανεβοκατεβαίνει κάποιος τη σκάλα με τα πόδια), ενώ καλή ιδέα είναι και ένας περίπατος μετά το φαγητό.

Τελευταία Νέα