Ο Αλεξ Ρόντος «δεν μένει πια εδώ» –στις Βρυξέλλες εννοώ. Τον αναζητήσαμε χθες, άνθρωπός μου δηλαδή, αλλά μια ευγενική γραμματέας απάντησε ότι «έφυγε» από τις Βρυξέλλες. Για πού δεν είπε. Εχεμύθεια, πάνω απ’ όλα. Για Ελλάδα δεν τον βλέπω πάντως. Εδώ αν έρθει θα πρέπει να δώσει πολλές απαντήσεις και δεν ξέρω πόσοι, και ποιοι, θα ήθελαν να τις δώσει.

Γιατί ο Αλεξ Ρόντος είναι ένας άνθρωπος, που στα 14 χρόνια της παρουσίας του στην Ελλάδα –όπως μου προκύπτει από όσα και χθες συγκέντρωσα για τον διαχειριστή των κονδυλίων που διοχετεύονταν στις ΜΚΟ –είχε δημιουργήσει, έναν μύθο, έως και αχλή θα μπορούσα να το ονομάσω, γύρω από το όνομά του.

Ηταν «περίεργος, σκοτεινός, απροσπέλαστος, απόμακρος» –οι περισσότερες πηγές μου έτσι τον χαρακτήρισαν. Με ό,τι μπορεί να χωρέσει, έστω και διασταλτικά, μέσα σε αυτούς τους χαρακτηρισμούς. Οσοι συνεργάστηκαν μαζί του στο υπουργείο των Εξωτερικών γνώριζαν ότι αντλούσε τη δύναμή του από τη σχέση του με τον Γιώργο Παπανδρέου. Εκείνος τον επέβαλε το 1999, με το που ανέλαβε το υπουργείο των Εξωτερικών, ως διάδοχος του Πάγκαλου.

Σταδιακά εξελίχθηκε ως ο άνθρωπός του «για όλες –μα όλες –τις δουλειές». Ανθρωποι με τους οποίους έφαγα όλη μου την ημέρα χθες μιλώντας για την περίπτωσή του, μου είπαν ότι ήταν ο απόλυτος διαχειριστής της Διεύθυνσης που έδινε τα κονδύλια στις ΜΚΟ. Και όχι μόνο.

Ενας πρέσβης, συνταξιούχος τώρα, θυμήθηκε ότι ο περί ου ο λόγος Ρόντος έδειξε μια ιδιαίτερη «επιμέλεια» ειδικά για την επίμαχη ΜΚΟ με τις νάρκες (που όπως φαίνεται τίναξε στον αέρα όλο το σύστημα). Ως και εκδήλωση στο αμφιθέατρο Γιάννος Κρανιδιώτης του υπουργείου των Εξωτερικών διοργάνωσε το 2003, με προσκεκλημένους από τις πρεσβείες των ΗΠΑ και του Καναδά, προκειμένου να παρουσιαστεί η δραστηριότητα της συγκεκριμένης ΜΚΟ στη συλλογή και στην καταστροφή ναρκών σε διάφορες χώρες (Βοσνία, Λίβανος κ.ά.).

Αλλος πρέσβης θυμήθηκε ότι ήταν εντελώς large στη χορήγηση επιχορηγήσεων προς τις ΜΚΟ –κάτι που το θεωρώ πολύ λογικό. Ειδικά όταν τα χρήματα που δίνεις δεν είναι δικά σου αλλά κρατικά…

Μου θύμισε, δε, την περίπτωση ενός άλλου… ΜΚιάρχη, του ηθοποιού Μιχάλη Μανιάτη, ο οποίος δεν ξέρω με ποιον τρόπο βρέθηκε και αυτός στο υπουργείο των Εξωτερικών εκείνη την εποχή (αρχές του 2000) προκειμένου να παρουσιάσει ρηξικέλευθη πρόταση για την… ανασυγκρότηση του Αφγανιστάν! Η πρόταση που υιοθετήθηκε από κάποιον πρέσβη φίλο του, έγινε λέει (όπως διηγείται ο ίδιος σε ένα βιβλίο του) ασμένως αποδεκτή από τον Αλεξ Ρόντος. Στο λεπτό μάλιστα. Με το που την άκουσε, έδωσε εντολή να προχωρήσει η εκτέλεσή της. Τόσος ενθουσιασμός.

Ο πρέσβης δεν θυμόταν το ακριβές ποσό –εκτιμά πως ήταν μερικές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ. Ο ηθοποιός πήγε πάντως στο Αφγανιστάν και όταν επέστρεψε περιέγραψε στο πανελλήνιο τις εμπειρίες του σε ένα βιβλίο υπό τον άκρως ποιητικό τίτλο «Η σιωπή της άμμου» (Εκδόσεις Κριτική), στο οποίο μεταξύ των άλλων περιγράφει τον ενθουσιασμό του Ρόντος για τη ΜΚΟ που έστησε και το πώς πήρε την επιχορήγηση άνευ ετέρας…

Η μηχανή της Τρίπολης και οι παπάδες

Υπηρεσιακός παράγων του υπουργείου των Οικονομικών, εκείνης πάντοτε της εποχής (δεύτερη τετραετία Σημίτη), μου ανέφερε ότι από κάποια καταγγελία έπεσε στα χέρια του ΣΔΟΕ η περίπτωση μιας ΜΚΟ που είχε στηθεί με έδρα την Τρίπολη (Αρκαδίας, όχι Λιβύης) και αντικείμενο την παροχή βοήθειας σε πληττόμενες περιοχές του πλανήτη –είχαμε και διεθνιστικές τάσεις πανάθεμά μας. Την έψαξαν και διαπίστωσαν ότι η ΜΚΟ δεν ήταν παρά ένα ωραίο μηχανάκι για να κονομάνε αυτοί που την έτρεχαν. Στο κόλπο και κάτι παπάδες –τέλεια «μηχανή», λέμε.

Ταυτόχρονα πέφτει στην αντίληψή τους και μια άλλη, ανάλογη, περίπτωση με «περίεργη» ΜΚΟ, οπότε αποφασίζουν να βάλουν χέρι σε ολόκληρο το σύστημα. Με κάποιο τρόπο περιέρχεται στην κατοχή τους ολόκληρος ο κατάλογος των ΜΚΟ που συντηρούσε το ΥΠΕΞ, ο οποίος υποτίθεται ότι ήταν απόρρητος. Επικοινωνούν με το γραφείο του Γιώργου και ζητούν, πλέον, οικονομικά στοιχεία προκειμένου να τις ελέγξουν όλες –όχι αν εκπληρώνουν τον σκοπό για τον οποίο τις χρηματοδοτούσε το ελληνικό Δημόσιο, αλλά αν λειτουργούσαν νομίμως ή φοροδιέφευγαν. Πέφτουν πάνω σε κυρία, σύμβουλο του Γιώργου (το όνομά της το έχω), η οποία όχι μόνο αρνείται την παροχή κάθε στοιχείου, αλλά επιπλέον ζητάει και εξηγήσεις για το πώς ο κατάλογος με τις ΜΚΟ περιήλθε στο ΣΔΟΕ. Ποια είναι η συνέχεια; Το υπουργείο των Εξωτερικών δεν παρέδωσε ποτέ στοιχεία στο ΣΔΟΕ και η έρευνα αυτή δεν προχώρησε…

Χωρίς διπλωματική ασυλία

Επιστρέφω στις Βρυξέλλες, όπου αναζητώ, μέσω φίλου, τα ίχνη του Ρόντος.

–Εχει διπλωματική ασυλία; ρώτησα τον άνθρωπό μου.

Δεν πρέπει. Εντός Ευρωπαϊκής Ενωσης, μάλλον όχι. Για ό,τι αφορά το έργο που έχει αναλάβει και που είναι αυτό που περιγράφεται από τα καθήκοντά του ως απεσταλμένου της Ευρωπαϊκής Ενωσης στο Κέρας της Αφρικής, σίγουρα. Ας πούμε, δεν μπορώ να φανταστώ ότι στο Σουδάν δεν απολαμβάνει διπλωματική ασυλία.

–Αρα, αν σταλεί ένταλμα στις Βρυξέλλες, θα εκτελεσθεί;

Φυσικά, δεν βλέπω τον λόγο γιατί όχι. Αλλά, να ξέρεις, αυτή η ιστορία αποτελεί πλήγμα για τη χώρα. Η Ελλάδα έχει δύο πρόσωπα ανάμεσα στους δέκα ειδικούς απεσταλμένους που έχει ορίσει η επίτροπος Εξωτερικών Υποθέσεων Κάθριν Αστον. Τον Αλεξ Ρόντος και τον Σταύρο Λαμπρινίδη. Δυσανάλογα μεγάλη εκπροσώπηση για μια χώρα όπως η Ελλάδα. Και ο ένας εκ των δύο βρίσκεται κατηγορούμενος για μια τόσο βαριά πράξη. Δεν είναι μικρό πράγμα…

Φυσικά, κανείς δεν γνωρίζει στις Βρυξέλλες τι θα γίνει πλέον με τον Ρόντος. Αν παραμείνει στη θέση του ή θα παραιτηθεί μέχρι να απεμπλακεί από τη δικαστική διερεύνηση της υπόθεσης με τη ΜΚΟ για τις νάρκες.

Το ταξίδι στον Λίβανο

Αφησα τελευταίο σε αυτή τη διαδρομή στα σκοτεινά «υπόγεια» του ΥΠΕΞ τον επί κυβερνήσεως Σημίτη υφυπουργό Ανδρέα Λοβέρδο –εκείνη την περίοδο που μεσουρανούσε ο Ρόντος. Δεν θέλησε να μου αναφέρει το παραμικρό για τον συγκεκριμένο. Μου εξήγησε τους λόγους και τον δικαιολόγησα.

Για την επίμαχη ΜΚΟ πάντως με τις νάρκες, μου ανέφερε ότι σε ένα ταξίδι στον Λίβανο, όπου συνόδευσε τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωστή Στεφανόπουλο, θυμάται ότι ο πρωθυπουργός της χώρας Ραφίκ Χαρίρι ευχαρίστησε θερμά την Ελλάδα για το έργο που επιτέλεσε η συγκεκριμένη ΜΚΟ στη χώρα του. «Οφείλω να το αναφέρω για λόγους δικαιοσύνης» μου είπε. Το καταγράφω…